Makaleler

SOFRALARIMIZ FAST-FOOD’A YENİK Mİ DÜŞÜYOR?

Osmanlı mutfağı dünyanın sayılı mutfaklarından birisi. Ama modern hayat, her an sofralarımızdan bir şeyi silip götürüyor.
28 Aralık 2011 Çarşamba

FRANSIZ MEDENİ KANUNUNA GALİP GELEN MECELLE

Mecelle, Sultan Aziz zamanında hazırlanmış bir medeni kanundur. Ancak yüksek vasıfları sebebiyle dünya çapında itibar görmüş; başta İsrail olmak üzere Osmanlılardan koparılan devletlerde yıllarca tatbik olunmuştur.
21 Aralık 2011 Çarşamba

İNGİLTERE VARLIĞINI OSMANLILARA BORÇLUDUR

İngiltere ile münasebetlerimiz geç başlamıştır ama yakın tarihe de damgasını vurmuştur.
14 Aralık 2011 Çarşamba

YENİDEN KEŞFEDİLEN ÖĞLE UYKUSU

Gün geçmiyor ki öğle uykusunun faydalarından bahsedilmesin. İnsanlar, mazisi çok eski bu uykuyu âdetâ yeniden keşfediyor.
7 Aralık 2011 Çarşamba

MUKADDES BELDELERE EN ÇOK HİZMET EDEN PADİŞAH

Osmanlı padişahları Mekke ve Medine’ye çok hizmetlerde bulunmuştur. Ama bir tanesinin hizmetleri hepsinden çoktur. O da Sultan Abdülmecid’dir. İsmi Mescid-i Nebevî’de hâlâ yaşamaktadır.
30 Kasım 2011 Çarşamba

DÖRT PADİŞAH BABASI SULTAN ABDÜLMECİD

Bu sene Sultan Abdülmecid’in vefatının 150. senesidir. Sultan Mecid, yakın tarihin en mühim şahsiyetlerindendir. Devrinde çok mühim yenilikler olmuştur. Seciye itibariyle de müstesna ve yüksek meziyetlere sahip olmasına rağmen, nedense kimseye yaranamamıştır.
23 Kasım 2011 Çarşamba

SİYASETİN MEKTEBİ Mİ OLUR?

Şark dünyasında tecrübeli devlet adamı ve âlimlerin yazdığı siyasetnâmeler, iyi devlet idaresinin yollarını göstermiştir. Siyasetin mektebi olmadığı zamanlarda, hükümdarlar, bu tavsiyelere kulak vermeyi önemsemiştir.
16 Kasım 2011 Çarşamba

SEYYAH-I ÂLEM VE NEDİM-İ BENÎ ÂDEM EVLİYÂ ÇELEBİ 400 YAŞINDA

Osmanlı tarihinden en meşhur 10 isim sayılsa, Evliya Çelebi’nin burada yer alacağına şüphe yoktur. Evliya Çelebi hem parlak kişiliği, hem de emsalsiz eseri Seyahatnâme sayesinde ismini tarihe altın harflerle yazdırmıştır. Unesco, meşhur seyyahın 400. doğum yılı olan 2011’i, Evliya Çelebi Yılı ilan etti. Bu vesileyle İskoçyalı tarihçi Caroline Finkel, Evliya Çelebi’nin gezdiği yerleri dağ bayır demeyip gezerek dokümanter çekiyor.
9 Kasım 2011 Çarşamba

OSMANLILAR MİLLET DEYİNCE NE ANLARDI?

Eskiden bir dinin mensuplarına millet demek âdetti. İslâm milleti, Ermeni milleti, Yahudi milleti gibi. Nitekim İlmihal kitaplarında “Din ve millet, ikisi birdir” yazardı. Millet kelimesinin mânâsı sonradan başkalaştı.
2 Kasım 2011 Çarşamba

SARAY AKADEMİSİNDE GÜNLÜK HAYAT

Osmanlı Devleti’nin altı asır yaşamasının sırlarından birisi, devlet adamı yetiştirmeye verilen ehemmiyettir. Bu maksatla daha ilk yıllarda sarayda bir mektep kurulmuştur. Buradan, koca imparatorluğu idare eden, müstesna meziyetlere sahip nice vezirler, serdarlar çıkmıştır.
26 Ekim 2011 Çarşamba

MECLİSTE SİLAHLAR KONUŞUYOR…

Mecliste kavga dövüş eksik olmaz. Bir defasında silahlar konuşmuş; milletvekili Deli Halid Paşa öldürülmüştü. İşin garibi, katilin hüviyeti bugüne kadar açığa çıkmadı…
19 Ekim 2011 Çarşamba

“ZAVALLI İSTANBUL’A KÜSKÜNLÜĞÜNÜZ NEDEN?”

13 Ekim 1923’te Ankara’nın başşehir yapılması için verilen kanun teklifi görüşülürken, meclis kürsüsünden böyle haykırılıyordu.
12 Ekim 2011 Çarşamba

OSMANLILARDA ANAYASA MACERASI

Anayasa tecrübemiz 200 yıldan fazla… 1808’den beri modern anayasa tarihinin baş aktörlerinden biriyiz. Türkiye'de ilk modern yazılı anayasa 1876 tarihli Kanun-ı Esasî’dir. Bununla Osmanlı Devleti anayasalı bir parlamenter monarşi hâlini almıştır.
5 Ekim 2011 Çarşamba

ANAYASACILIK TARİHİNDE MÜSLÜMANLAR ÖNDE

Dünyanın en eski yazılı anayasası bundan 14 asır evvel Medine’de hazırlanmıştır. Aynı zamanda demokratik bir anayasadır.
28 Eylül 2011 Çarşamba

LİBYA ÇÖLLERİNDE BİR OSMANLI ŞEHZÂDESİ

1911’de Libya’nın İtalyanlarca işgali üzerine savaşmak için buraya giden gönüllülerin arasında 16 yaşında bir Osmanlı şehzâdesi de vardı. Osman Fuad Efendi. Libyalıların gönlünde taht kurmuş olan bu şehzadenin sonu iç burkucudur.
21 Eylül 2011 Çarşamba

AŞİRET ÇOCUKLARI İSTANBUL’DA

Osmanlı Devleti, aşiret çocuklarını İstanbul terbiyesiyle yetiştirmeyi istemiş; bunun için aşiret mektebini kurmuştu. Böylece mahalli dili konuşan memurlar olarak memleketlerine dönüşte halifeye sadakatle hizmet edecekler, propagandalara aldanmayacaklardı.
14 Eylül 2011 Çarşamba

SU İLE ATEŞ ARASINDA: İZMİR YANIYOR

Egenin incisi İzmir, Yunan Harbi sonunda geri alındıktan sonra büyük bir yangınla kül oldu. Yangını kimin çıkarttığı, bugün bile meçhuldür.
7 Eylül 2011 Çarşamba

5 ASIRDIR MİNARELERDE YANAN IŞIK

Ramazan ayının hususiyetlerinden birisi de minareler arasına kurulan mahyalardır. Elektriğin olmadığı zamanlarda mahya kurmanın ne zor iş olduğunu tasavvur etmelidir.
31 Ağustos 2011 Çarşamba

Bayram olmasa insan depresyona girer

AKRABALARLA GÖRÜŞMEK TERAPİDİR Röportaj: STAR PAZAR 28 Ağustos 2011 Pazar Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci Eski bayramların tadı herkesin dilinde. Yenilen tatlılar daha tatlıymış, gezilen yerler daha güzelmiş, akrabalar daha sık görüşürmüş, şekerlemelerin tadına doyum olmazmış. Hayat bayram gibiymiş! Bunlar pek çok kişiye bir masal gibi gelse de Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci, yeniden o günlere dönüş olduğu müjdesini veriyor. Ekinci’ye göre eskiye nur yağıyor, bayramlar insana terapi gibi geliyor. İnci Döndaş / idondas@stargazete.com
28 Ağustos 2011 Pazar

RAMAZAN GECELERİNİN ZİYNETİ: TERAVİH NAMAZI

Ramazan ayının en mühim hususiyetlerinden birisi teravih namazıdır. Hazret-i Peygamber ve eshabı kılmış, asırlarca bütün Müslümanlar da onları örnek almıştır.
24 Ağustos 2011 Çarşamba

KİRALIK KASALARIN ATASI: BEDESTEN

AVM’lerin atası Kapalıçarşı ise, kiralık banka kasalarının ilk örneği de bedestendir.
17 Ağustos 2011 Çarşamba

SURİYE NEREYE?

Suriye, azınlığın ekseriyete hâkimiyetinin bir örneğidir. Fransa ve İran paralelindeki politikası, acaba bu iktidarın sonunu mu getiriyor?
10 Ağustos 2011 Çarşamba

ORUÇ, ÖNCEKİ MİLLETLERİN HEPSİNDE VARDI

Çok kimse şimdiki gayrı müslimlere bakarak, orucu sadece Müslümanlığa has bir ibadet zanneder. Halbuki önceki dinlerin hepsinde oruç vardı. Ancak şartları ve şekli farklıydı.
3 Ağustos 2011 Çarşamba

KADI SİCİLLERİNİN TOZLU YAPRAKLARI ARASINDA KOSKOCA BİR TARİH YATIYOR

Türkiye ve dünya arşiv, müze ve kütüphanelerinde Osmanlı mahkeme sicillerinden yüzbinlercesi saklanıyor. Bunlar tedkik edilmeden dünya tarihi yazılamaz.
27 Temmuz 2011 Çarşamba

AİLE ADINDAN SOYADI MI OLUR?

Bir Süryani vatandaş, soyadını değiştirip aile ismini almak istemiş; anayasa mahkemesi memleket bölünür diye reddetmiş. Halbuki Türkiye’de aile adını soyadı olarak almak Türkler için bile kolay değildir.
20 Temmuz 2011 Çarşamba

“BENDEN İŞİTTİKLERİNİZİ YAZINIZ!”

Hadîslerin yazıya dökülmesi, Hazret-i Peygamber’in bu emri üzerine olmuştur. Zamanımızda “Kur’an’a bir sözümüz yok; ama hadîsleri kabul etmeyiz. Çünki Hazret-i Peygamber’den çok sonra yazılmıştır” diyenler işitiliyor. Halbuki bunlar da âyetlerle aynı devirde yazılmaya başlanmıştır.
13 Temmuz 2011 Çarşamba

BASKICI REJİMLERİN ANTİK ÇAĞDAKİ ADRESİ: ISPARTA

Antik Çağ’ın en enteresan devletlerinden biri olan Isparta’da devlet mukaddes görülür; insanlar yalnızca devletin iyiliği için yaşardı. Bu acımasız sistem, 20. asırda bile bazılarını kendisine hayran etmiştir.
6 Temmuz 2011 Çarşamba

İNGİLİZ TAKIMINDA AY-YILDIZ NE ARIYOR?

İngiltere’de Portsmouth ve İrlanda’da Drogheda şehirlerinin armasındaki ay-yıldız görenleri şaşırtıyor. Bu şehirlerin popüler spor klüpleri de amblemlerinde ay-yıldızı kullanmaktadır.
29 Haziran 2011 Çarşamba

SARAYIN SİYASET MEKTEBİ: ENDERUN’DAN MÜLKİYE’YE

Osmanlı sarayı, aynı zamanda bir siyaset mektebiydi. Irkına ve dinine bakılmaksızın memleketin dört bir yanından gelen liyakat ve talihli gençler burada devletin istikbaline hükmetmek üzere yetiştirilirdi.
22 Haziran 2011 Çarşamba

SOPALI SEÇİMDEN BOYALI SEÇİME

Türkiye'de demokrasi ve seçim geleneği zannedildiğinden de eskidir. Osmanlı Devleti’nde ilk seçimler 1840’ta mahallî meclis azaları için yapıldı. 1876’dan beri umumi seçimler yapılmaktadır. Bu gelenek, ateş yumağı içindeki Türkiye’de iyi-kötü bir demokrasinin işlemesinin sebebidir.
15 Haziran 2011 Çarşamba