Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
  • Biyografi
  • Kitaplar
  • Makaleler
    • Aktüel
    • Akademik
    • English
    • Arabic
    • Diğer Diller
  • Programlar
    • Televizyon
    • Radyo
    • Youtube
  • Yazışmalar
    • Tüm Sualler
    • Sual Başlıkları
    • Sual Gönder
  • Biyografi
  • Kitaplar
  • Makaleler
    • - Aktüel
    • - Akademik
    • - English
    • - Arabic
    • - Diğer Diller
  • Programlar
    • - Televizyon
    • - Radyo
    • - Youtube
  • Yazışmalar
    • - Tüm Sualler
    • - Sual Başlıkları
    • - Sual Gönder

Sual Başlıkları

“Yeme-İçme”

için arama neticeleri gösteriliyor
  • Sual: Oturduğumuz sitedeki câmiin bahçesindeki ağaçların meyvesini yemek câiz mi?
    Cevab: O ağaç siteye aitse, o sitede mülkü olan kimse, o ağacın meyvesinden sitedeki hissesi kadar yiyebilir. Sitedeki ahbabından da kendisine izin vermesi muhtemel olanların hissesini de yiyebilir. Ama mesela hepsini toplayıp satamaz.
    21 Haziran 2010 Pazartesi
  • Sual: Yemek yemeden önce veya sonra ağzı yıkamaktan murâd ağzın içi midir? Dudaklar ağızdan mıdır?
    Cevab: Yemekten önce ağız yıkanmaz. Eller yıkanır. Sonra hem eller, hem ağız yıkanır. Ağızdan kasıt dudaklar, dişler, damaklar ve dildir.
    21 Haziran 2010 Pazartesi
  • Sual: Kefir satmak câiz mi?
    Cevab: Kefir içmek, Hanefî mezhebinin sahih kavline göre câiz değildir. Ancak şaraptan başka içkileri satmak İmam-ı A’zam Ebu Hanife’ye göre kerahatle câizdir. Fetvâ da böyledir. (İbn Âbidîn.)
    21 Haziran 2010 Pazartesi
  • Sual: Babam bahçemizdeki meyva ağacını aşılarken, komşumuz bunun dinen uygun olmadığını söyledi. Ağaç aşılamakta şer’en mahzur var mıdır?
    Cevab: Hazret-i Peygamber’in ağaçların aşılanarak daha iyi mahsul elde edilmesini teşvik hususunda hadis-i şerifleri vardır.  Nitekim “Malın hayırlısı aşılanmış hurma bahçesidir” buyurmuştur. [İmam Ahmed] Asr-ı saadette sahabe-i kiram hurma ve diğer ağaçları aşılayarak daha iyi mahsul elde etmişlerdir. O halde ağacı kendi cinsinden daha iyi bir ağaçla aşılamakta bir mahzur yoktur. Bu Kur’an-ı kerimde yasaklanan fıtratı değiştirmeye girmez. Ağacın bir dalını başka bir ağaç ile aşılamak da câizdir. Bu takdirde aşılanan kısım başka bir ağaç sayılmaktdır. Nitekim İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki: Bir ağacın dalını başka bir ağaca aşıladıktan sonra, bu ağaçtan yemem diye yemin eden kimse, o aşılanan daldan yese, yemini bozulmaz. Çünki bu artık ayrı bir ağaç sayılır. (Yemin bahsi) Bitki tohumlarını önceden melezleyerek daha iyi bir mahsul almayı temin etmek de ağacın daha iyi bir ağaçla aşılanması gibidir. Hayvanların kendi cinsleriyle döllendirilerek daha iyi bir cins elde etmek de câizdir. Ancak ayrı hayvan cinslerinin birbiriyle döllendirilmesi câiz değildir. İşte bu Kur’an-ı kerimde yasaklanan fıtratı değiştirmeye ve tabiattaki düzeni bozmaya girer. Hazret-i Peygamber bunu tasvip etmemiştir. Nitekim Hazret-i Peygamber’e bir katır hediye edilmişti. Ona bindi. Hazret-i Ali kendisine:  "Eşekleri atlara aşırtsak da bunun gibi katırlar elde etsek olmaz mı?" dediğinde "Bunu (şeriatın bu meseledeki hükmünü) bilmeyenler yapar" buyurdu. Bu hadîs-i şerif Ebû Dâvud ve Nesâî'de vardır. Fakat kendiliğinden böyle melezleşmiş hayvanları meşru şekilde kullanmak veya yerine göre yemek mahzurlu değildir. Nitekim Hazret-i Peygamber katıra binmiştir. Av hayvanlarından da bu gibi olanlar annesine tâbi olarak muamele görür.
    5 Ağustos 2010 Perşembe
  • Sual:

    Eti yenen ve yenmeyen hayvanlar hangileridir?

    Cevab:
    HELÂL ET MESELESİ: Bir etin helâl olması, hayvanın eti yenen hayvanlardan olup olmasından başka, hayvanı kesen ve kesim şekli ile de alâkalıdır. Eti yenen hayvanlar usulüne uygun bir şekilde kesilirse, eti ve her şeyi helâl olur. Eti yenmeyen hayvanlar usulüne uygun şekilde kesilirse, etinden başka her şeyi helâl olur. Domuz ve köpek müstesnadır.


    Eti yenen-yenmeyen hayvanlar

    Domuz ve köpek eti ittifakla helâl değildir. Avını köpek dişi ile veya pençesi ile yakalayan hayvanın eti de helâl değildir. Dolayısıyla arslan, kaplan, kurt, fil, ayı, kedi gibi yırtıcı hayvanlar ile pençeli olup başka kuşlara saldıran kartal, atmaca, şahin, doğan, pençesizlerden de leş yiyen çaylak, akbaba, leş kargası gibi yırtıcı kuşlar helâl değildir. Ancak Mâlikîlere göre dört ayaklı yırtıcı hayvanlar kerahetle helâldir. Kirpi, gelincik, tilki, sırtlan, samur Şâfiî’de helâldir. Kirpi, köstebek, yılan Mâlikî’de helâldir. Tilki ve sırtlan Hanbelî’de helâldir, kirpi Hanbelî’de helâl değildir. Çakal Şâfiî’de de haramdır. Kırlangıç, hüdhüd (ibik kuşu), yarasa, baykuş, papağan, tavus kuşu, saksağan [penguen] helâldir. Bunlar Şâfiî’de helâl değildir. Leş kargası yenmez. Ekin kargası ve kara karga Hanefî ve Mâlikî’de helâldir. Güvercin, turna, toy, bülbül, keklik, bıldırcın, sığırcık, serçe helâldir. Leylek helâl olmakla beraber insanlar bunu yemeği hoş görmezler.

    Deniz mahsullerinden balığa benzeyenleri yemek câizdir. Midye, karides, istakoz, ahtapot, kalamar gibi balığa benzemeyenleri yemek helâl değildir. Timsah ve kurbağa hariç hepsi Mâlikî, Şâfiî ve Hanbelî’de helâldir. Hem suda, hem karada yaşayan yengeç, kunduz, kurbağa [fok, su samuru] gibileri Hanefî ve Şâfiî’de helâl değildir. Mâlikî ve Hanbelî’de helâldir; bunlardan kaplumbağa gibileri kesilerek yenir; yengeç gibi akar kanı olmayanlar balık gibi tutulup yenir. Timsah dört mezhepte de helâl değildir.

    Karada, suda yaşayan haşaratı yemek helâl değildir. Meselâ, kertenkele, kaplumbağa, yılan, kurbağa, arı, pire, bit, sinek, akrep, midye, yengeç, fare, köstebek, kirpi, sincap yemek helâl değildir. Bütün kara haşereleri Mâlikî’de kerahetle câizdir. Çekirge ittifakla helâldir. Ancak Mâlikî’de kendiliğinden değil, dışarıdan bir müdahale ile ölmüş olması gerekir.

    Sığır (inek, öküz, manda), davar (koyun, keçi), deve, kümes hayvanları (tavuk, ördek, kaz), yabanî eşek (zebra), tavşan, zürafa, geyik, yaban sığırı, yaban keçisi helâldir. At eti İmam Ebu Hanife’ye göre tenzihen mekruhtur. Diğerlerine göre helâldir. Ehlî eşek ve katır yenmez. İki ayrı cins hayvanın yavrusu anasına tâbidir. Mâlikî ve Şâfiî’de biri ehli, diğeri vahşi iki hayvanın yavrusu yenir.

    Kendiliğinden ölen hayvan helâl değildir. Ölmek üzere olup usulünce kesilen hayvan helâldir. Ava atış yapıp bu darbe ile ölen hayvan helâldir. Balık ve çekirge kendiliğinden ölse bile helâldir.


    Hayvanın kesim usulü

    Hayvanın boğazında merî denilen yemek borusu, hulkûm denilen hava borusu ve evdâc denilen iki yanda birer kan damarı vardır. Bu dört borudan üçü bir anda kesilmelidir. İmam Ebu Yusuf’a göre mutlaka yemek, nefes ve şah damarından biri kesilmelidir. Hayvanı yalnız ensesinden kesmek câiz değildir. Şâfiî ve Hanbelî’de yalnızca nefes ve yemek borusu kesilir. Mâlikî’de nefes borusu ile iki şah (boyun) damarını kesmek gerekir. Başı tamamen kesilen hayvan dört mezhepte de kerahetle helâldir. Hayvan kesildiği zaman boğaz çıkıntısı başta kalırsa helâldir; vücud tarafında kalırsa Hanefî ile bazı Mâlikîlere göre helâl, Şâfiî ve Hanbelî ile Mâlikîlerin ekseriyetine göre helâl değildir.

    Hayvan ensesinden kesilip nefes borusunu keserken canlı ise Hanefî ve Şâfiî mezhebinde helâl olur. Mâlikî mezhebinde ensesinden kesilen hayvan hiç helâl olmaz.

    Kesmeyip de, bir yerine bıçak saplayarak, ensesine ve alnına vurarak veya boğarak veya ilaçlayarak, elektrikleyerek öldürülen kara hayvanları leş olur. Bunları yemek helâl değildir.

    Su içinde kendiliğinden ölüp, karnı üst tarafta duran balık helâl değildir. Bunun dışında ağ ile, saçma ile, ilaç ile, sarsıntı ile ölen her balık helâldir.


    Hayvanı kesen kimse

    Müslümanın veya Ehl-i kitabın (Yahudi ve Hıristiyanların) Allah’ın ismini veya bir sıfatını, herhangi bir lisan ile söyleyerek kestiği hayvan helâldir. Besmele unutulursa helâl olur. Besmelenin kasden terk edilerek kesilen hayvan Hanefî’de helâl değildir, Şâfiî’de kerahetle helâldir. Mâlikî mezhebinde, Besmelesi unutulan da helâl değildir. Av hayvanını da yakalarken besmele çekilmezse veya avı Müslüman veya Ehl-i kitap olmayan biri yakalarsa bunun eti helâl değildir. Ancak böyle tutulan balık helâldir. Kesen müşrik, putperest, ateist ve mürted ise kestiği hayvan hiç helâl değildir. Yedi yaşından küçük çocuğun, delinin ve sarhoşun kestiği de helâl değildir. Şâfiî’de kerahetle helâldir.


    Hayvanı keserken besmele

    Allah’tan başkası için kesilen hayvan yenmez. Makam sahipleri bir yere gelince şerefine kesilen hayvan yenmez. Çünki Allah’tan başkası için hayvan kesmek olur. Keserken Allah’ın ismini söylese de yenmez. Eğer gelene yedirmek için kesilirse helâl olur. Ehl-i kitabın Allah’ın değil de, İsa veya Uzeyr Peygamber’in ismini söyleyerek kestiği hayvan yalnızca Mâlikî mezhebine göre kerahetle helâldir.

    Arapça bildiği halde, besmeleyi başka lisan ile söylemek câizdir.

    Bir hayvana söylenen tekbir ile başka hayvan kesilemez. Tekbirin kesen tarafından söylenmesi lâzımdır. Bıçağa yazmak olmaz.

    Besmele ile gönderilen av köpeğinin ve doğan kuşunun yakalayıp ısırarak yaralayıp öldürdüğü av hayvanı helâldir. Diri getirdikleri av hayvanını kesmek lâzımdır. Köpeğin, yaralamayıp boğduğu ve yaralayıp etinden yediği av yenmez.


    Hayvanın yenmeyen yerleri

    Kurbanın ve eti yenen her hayvanın yedi yerini yemek haramdır. Bunlar, akan kan, bevl âleti [zekeri], hayaları [koç yumurtası], bezleri [guddeleri], safra kesesi, dişi hayvanın önü ve bevl kesesi [mesâne]. Gudde herhangi bir hastalık sebebiyle deri ile et arasında meydana gelen sertleşmiş ez bezeleridir.

    Hayvanı usulünce kesmek veya av hayvanı ise vurmak suretiyle hayvan temiz olur. Yemesi helâl ise yenir. Eti yenen hayvanlardan kendiliğinden ölenler leş olur. Eti yenmez ise de, kılı, kemiği, dişi temizdir. Derisi tabaklanınca temiz olur. Eti yenmeyen hayvan usulüne uygun kesilince yalnız derisi temiz olur. Domuz ve yılan derisi tabaklansa bile temiz olmaz. Domuzun hiçbir yerinden istifade edilemez. Hanefî ve Mâlikî’de kılı ayakkabı dikişinde kullanılabilir. Şâfiî’de köpeğin de derisi tabaklansa bile temiz olmaz.

    Helâl et ile helâl olmayan et beraber aynı çömlekte pişirilirse yenmez. Deniz hayvanlarından yemesi câiz olmayanlar temizdir. Helâl et beraber pişirilirse, deniz mahsulleri ayırılıp kalan kısmı yenir. Balığın içi yenmez; ama salamura ise veya böylece pişirilmiş ise temizlenip kalanı yenir. Eti yenmeyen hayvanın kesildiği bıçak ile kesilen veya böyle etin doğrandığı tahta üzerinde doğranan helâl et yıkanır veya ateşte pişirilirse temiz olur. Haram etin kızartıldığı ızgara üzerinde helâl eti kızartmak câizdir. Çünki ateş temizleyicidir. Tavuk tüyleri yolunmadan ve içi temizlenmeden kaynar suya atılıp 20-25 saniye bekletilirse necis olur ve yenmez. Çünki içindekilerle beraber pişer ve içindeki necaset derisine akseder. Ancak kaynar olmayan sıcak suya atılırsa, eti helâl olur, ancak tüyleri yolunup içi boşaltıldıktan sonra derisini soğuk suyla yıkamak gerekir. Et şarap ile kaynatılırsa necis olur, yenmez. Üç kere temiz su ile kaynatıp her birinde soğutulursa temiz olur denildi.

    Müslüman kasaptan alınan bir etin, nasıl kesildiği bilinmiyorsa, helâl olmak ihtimali varsa, yani kesenler Müslüman-Ehl-i kitap ve müşrik-mürted karışık ise, yemek helâl olur. Harâm olduğu görerek veya âdil bir müslümanın haber vermesi ile anlaşılarak bilinirse yenmez. Fakat sorup araştırmak lâzım değildir. Ehl-i kitabın dârülharbde kesmiş oldukları aksi sâbit olmadıkça helâl ve temiz kabul edilir. Ehl-i kitap olmayanın etli yemeklerini yemek onların kestiği kat’î bilinmediği için kerahetle câizdir. Böyle kasaptan alınan etler de kerahetle helâldir. Çin gibi Budist veya Küba gibi komünist memleketlerde satılan etin, Müslüman veya ehl-i kitap olmayan biri tarafından kesildiği yahud leş olduğu bilinmedikçe, alınıp yenmesi câizdir. Çünki burada Ehl-i kitap ve Müslümanlar da yaşamaktadır.

    4 Kasım 2010 Perşembe
  • Sual: Tütün haram mıdır? Hakikaten zararlı bir şey midir? Sigaraya ilâve maddeler katıldığı için tütün ile şimdiki sigaralar aynı şey midir?  Nimet-i İslâm kitabında tütün için haram denildiğini söylüyorlar. Doğru mudur?
    Cevab: Tütün ihtilaflı bir meseledir. Mübah diyenler, haram diyenler ve mekruh diyen âlimler vardır. Nimet-i İslâm’da tütünün soğan ve sarımsak gibi kötü kokusu sebebiyle mekruhlardan olduğu bildiriliyor. Dinin hükmü de budur. Haram diyen, fıkıh kitabına dayanıyorsa bir şey denemez. Çoğu âlimler sıhhatli olup günde birkaç tane içen ve çocuklarının nafakasından kesmeyene mübah demişlerdir. Başkasına dumanıyla zarar vermemek de şarttır. Tütün ile sigaranın aynı şey olduğu söylenemez. Tütün saf bir maddedir. Fazlası her şey gibi zararlıdır. Bugünki fen bu zararları daha iyi ve kat’i analiz etmektedir. Sigara ana maddesi tütün olan başka bir şeydir. Çok kimyevî madde katılmaktadır. Çoğunun insana zararının kat’i olduğunu fen söylemektedir. Bu sebeple şüpheli şeylerden kaçınmak lazımdır. Sigara içmemek iyidir. İçerse de günde beş taneyi geçmemelidir.
    25 Aralık 2010 Cumartesi
  • Sual: Bir fıkıh kitabında Hadîka’dan naklen diyor ki: (Ehl-i kitabın dârülharbde kesmiş oldukları, aksi sâbit olmadıkça, temiz kabul edilir. Mecûsînin, kitapsız kâfirlerin etli yemeklerini yimek, onların kestiği kat’î bilinmediği için, tenzîhen mekrûhtur. Şimdi kasaptan alınan etler de böyledir.) Şimdi bizim kasaplardan veya marketlerden aldığımız etleri yememiz tenzîhen mekruh mudur?
    Cevab: Yukarıdaki ibareden anlaşılan şudur: Dârülharbde kasap eğer putperest, dinsiz veya mürted ise, bunun sattığı eti yemek tenzîhen mekruhtur. Çünki kendisinin kesme ihtimali vardır. Dârülharbde eti satan kasab Müslüman veya Ehl-i kitab ise hiç mekruh değildir. Kaldı ki o kitap yazıldığı zaman, eti satan kasaplar keserdi. Şimdi şehir ve kasabalarda et satan kasap ve marketlerin, o etin kesimiyle hiç alâkası yoktur. Kendileri kesmeyip mezbahadan alırlar. Kanunen de böyledir. Bu sebeple bugün Türkiye’deki Müslüman veya Ehl-i kitap kasap ve marketlerden alınan etlerde bir kerahet mevzubahis değildir. Böyle olmayanlardan da, kendilerinin kesmediği kati olduğu için et almak veya ikram ettikleri etli yemekleri yemek mübahtır.
    25 Nisan 2011 Pazartesi
  • Sual: Avrupa’da fakültede okuyan bir talebe, gayrı müslim arkadaşlarının ikram ettiği şeyleri, helal olup olmadığını bilmediği için, yiyebilir mi?
    Cevab: İkram edilen şeyde, yenmesi haram olan bir şey olduğu tecrübe ile anlaşılamadığı takdirde yemek câizdir. Kur’an-ı kerimde gayrımüslimlerin yiyeceklerinin Müslümanlar için temiz olduğu bildiriliyor. Hüsnü zan edip yenir.
    14 Kasım 2011 Pazartesi
  • Sual: Yemekten sonra elleri uzatarak sesli olarak dua etmek caiz midir?
    Cevab: Hazret-i Peygamber, yemekten sonra ellerini açmadan, yani ileri uzatmadan dua ederdi.
    15 Kasım 2011 Salı
  • Sual: Buffalo, zürafa, zebra, kanguru, midilli ve deve kuşu gibi hayvanların etinin yenilmesi helal midir?
    Cevab: Buffalo, zürafa, zebra, kanguru ve deve kuşu yenir. Midilli İmam Ebu Hanife’ye göre mekruhtur.
    15 Kasım 2011 Salı
  • Sual: Levitasyon hakkında bilgi verir misiniz? (Levitasyon: Hindistan ve Tibet'teki insanların havada durabilmeleri)
    Cevab: Bir insan aç kalarak nefsini terbiye ederse, kendini tam kontrol ederek, konsantrasyon sayesinde bu gibi işleri yapabilir.
    15 Kasım 2011 Salı
  • Sual: Esrar, afyon gibi uyuşturucular hakkında dinî hüküm nedir? Haramlık dereceleri içki gibi midir?
    Cevab: İçkilerin bile haramlık derecesi aynı değildir. Az içmekle çok içmek de haramlık derecesi bakımından aynı değildir. Bunların ilaç, narkoz olarak kullanılması ve satılması caizdir.
    15 Kasım 2011 Salı
  • Sual: Kemik tozundan elde edilen porselenleri kullanmak helal midir?
    Cevab: Domuz dışında her hayvanın kemikleri temizdir.
    15 Kasım 2011 Salı
  • Sual: İçki de satılan yerden alışveriş yapmanın hükmü nedir?
    Cevab: İçki satmayan emsali varken yapmamak iyidir. Ancak kazancı helâl ve haram karışık olan ile akid yapmak sahihtir. Şu kadar ki, içki satışının semeni, para üstü olarak alınmaz. Ama kasaya koyup diğer paralarla karışırsa, almak câiz olur.
    15 Kasım 2011 Salı
  • Sual: İçki için fıçı üretimi; içki partileri için mekân hazırlama işinde çalışmak caiz midir? Bu kişinin kazancı helâl midir?
    Cevab: İkisi de câizdir. Nitekim İmam Ebu Hanife’ye göre ücret ile zimmînin şarabını taşımak, üzümünü toplayıp sıkmak, kilise tamir etmek caizdir. Çünki işin bizzat kendisinde günah yoktur. Ancak tayyip, bereketli kazanç değildir.
    15 Kasım 2011 Salı
  • Sual: At, eşek ve katır sütü içmek haram mıdır?
    Cevab: At sütü helâldir. Ehlî eşek ve katır eti ve sütü tahrîmen mekruhtur. Yalnız Mâlikî mezhebinde helâldir.
    16 Kasım 2011 Çarşamba
  • Sual: İmam-ı Azam Ebu Hanife’ye ve bazı sahabelere dayanarak, şarabın dışındaki (rakı ve bira gibi) sarhoş edici alkollü içkileri, sarhoş etmeyecek kadar içmenin caiz olduğunu söyleyenler var. Meselenin gerçek yüzü nedir?
    Cevab: Üzüm ve hurmadan yapılmayan alkollü içkilerin İmam Ebu Hanife ve Ebu Yusuf'a göre sarhoş etmeyecek mikdarını, eğlence ile olmayarak, iştah için, sıhhat için, yemeği yutmak için vs sebeplerle içmek caizdir. Çünki bu iki âlime göre şarap, üzüm ve hurmadan yapılır. Diğerleri, ancak sarhoş ederse veya fâsıklar gibi içilirse haramdır. İmam Ebu Hanife “Ben nebîze haram diyemem, çünki sahabilerden içenler olmuştur. Ama içmeyi tercih etmem, çünki çoğu sarhoş etmektedir” demiştir. İmam Muhammed’e göre alkollü içkilerin hepsi ve damlası bile haramdır. Fetvâ da böyledir. Rakı üzümden yapılır ve ittifakla haramdır. (İbni Abidin, Eşribe) 
    16 Kasım 2011 Çarşamba
  • Sual: İçkili otellerde kalmak ve yemek yemek caiz midir?
    Cevab: Yapılan işin kendisi haram değildir. Malı haram ile karışık olan kişiyle muamele yapmak câizdir.
    16 Kasım 2011 Çarşamba
  • Sual: Namaz kılmayana kız verilmez ve kestiği yenilmez deniliyor. Bu doğru mudur?
    Cevab: “Fâsığa kızını veren mel’undur” hadîs-i şeriftir. Ancak böyle kişinin kestiği yenir.
    16 Kasım 2011 Çarşamba
  • Sual: Ticari maksatlı toplantı, düğün ve seminer salonu işletmek caiz midir? Günümüz düğünlerinin birçoğunda, kadınlı erkekli aynı salonda ve müzik eşliğinde düğün yapılmaktadır. İçkisiz olmak şartıyla, böyle bir iş yeri işletebilir miyim?
    Cevab: Seminer salonu işletmenin mahzuru yoktur. Düğün ve sair eğlencelerde helâl ve haram karışık ise, kendisi işletirse, günaha vesile olmak mekruhtur. Kendisi işletmez de mülkünü kiraya verirse bunun kendisi haram olmadığından içkili düğün yapsalar bile mülk sahibine câizdir.
    16 Kasım 2011 Çarşamba
  • Sual: Cinsî güç için Viagra kullanmak dinen mahzurlu mudur?
    Cevab: Câizdir. Tıbben zararlı olmayan her türlü destekleyiciyi kullanmak da böyledir.
    16 Kasım 2011 Çarşamba
  • Sual: Pirinç pilavı yerken, gül koklarken salavat-ı şerife okumanın sünnet olduğu kaynaklarda geçiyor mu?
    Cevab: Şir’atü’l-İslâm’da diyor ki: Pilav yerken, gül koklarken, Resulullah aleyhisselâma çok salavat getirmelidir. Çünki her ikisi de içinde Resulullah efendimizin nuru bulunan birer cevherdir. Nur, Âdem aleyhisselâmın alnına gitmek için o cevher yarılmış; parça parça olmuştur. Bu parçalara pirinç denir. Hadis-i şerifde geldi ki, “Ben Arşı tavaf eden bir latif cevher idim. Allahü teâlâ bana nazar etti. Utandım, terledim. O sırada benden yedi damla damladı. Allahü teâlâ ilk dördünden Ebu Bekr, Ömer, Osman ve Ali’yi, beşinciden gülü, altıncıdan pirinci, yedinciden kabağı yarattı.”
    21 Kasım 2011 Pazartesi
  • Sual: Evde yemek yerken sünnete riayet etmek için pilavı üç parmakla mı yemeliyiz?
    Cevab: Sünnete niyet ederek elle yenirse sevap kazanılır. Daha da sıhhîdir. Başkalarının yanında yemek fitneye sebep olabilir.
    22 Kasım 2011 Salı
  • Sual: Yiyecek ve içecek kaplarının ağzı devamlı kapalı mı tutulmalıdır?
    Cevab: Hadis-i şerifte, “Kapların üzerini örtün; kapatırken de besmele söyleyin” buyuruldu. Kapak bulunamazsa, tahta veya başka bir şeyle besmele çekerek kapatmalıdır. Yoksa cinler faydalanır. Mikrop ve bakteri üreyebilir; hayvan veya pislik düşebilir. (Şir’atü’l-İslâm)
    22 Kasım 2011 Salı
  • Sual: Evde gece çöp bekletilmemeli; en fazla akşam dışarıdaki çöpe dökülmeli, deniyor. Doğru mudur?
    Cevab: Gece evde çöp ve bulaşık kap bekletmek doğru değildir. Çöpü akşamdan evvel dökmek, akşamdan sonra dökmek gerekirse, cinlerin zarar vermemesi için destur diye hafifçe seslenmek âdettir.
    22 Kasım 2011 Salı
  • Sual: Gece bahçeye sıcak su serpmek cinnilerin ölmesine yol açar deniyor, doğru mudur?
    Cevab: Böyle bir rivayet yaygındır. Gece cinnîlerin yayıldığı; bu sebeple gece olunca kapıların kapanması, çocukların eve gelmiş olması gerektiği hadis-i şerif ile sâbittir. Dökmemeli; dökmek zorunda ise destur deyip dökmelidir. (Şir’atü’l-İslâm)
    22 Kasım 2011 Salı
  • Sual: Cinler ne yeyip içerler?
    Cevab: Hadis-i şerifte, tezek ve kemiğin cinlerin yiyeceği olduğu rivâyet olundu (Tirmizî). Bunlar kemikte taze et, tezekte ise hurma bulurlar (Ebû Ya'lâ).
    22 Kasım 2011 Salı
  • Sual: Aşure günü neler yapılır? Sadece aşure pişirip dağıtmak bidat mıdır?
    Cevab: Aşure günü, her zaman almadığı yiyecek maddelerini alıp evine götürmek çok sevaptır. “Bu gün çoluk çocuğunun geçimini bol yapan kimsenin geçimi sene boyu bol olur” hadis-i şerifi ile tavsiye edilmiştir. Bu gün, Yahudilere benzememek için, bir önceki veya sonraki gün ile beraber iki gün olmak üzere oruç tutmak Hazret-i Peygamber tarafından tavsiye edilmiştir. Bugün aşure pişirmeyi ibadet sanmak yanlıştır, İslâmiyette ibadet olarak bildirilmediği için bid’attir. Aşure veya başka bir atlı pişirmek, eşe-dosta ikram etmek sevabdır.
    8 Aralık 2011 Perşembe
  • Sual: Yurt dışındayız ve tavuğu Türkler kesmiyor. Kesenler müslüman değil. Bu tavuklar yenir mi?
    Cevab: Ehl-i kitabın (Yahudi ve Hıristiyanların) kestiği yenir. Kesenin Müslüman veya Ehl-i kitab olmadığı iyi bilinmedikçe yenir. Sormak, araştırmak lâzım değildir. Vesvese etmemelidir.
    8 Aralık 2011 Perşembe
  • Sual: Pişirmeden evvel yumurtayı yıkamanın şer’î bir hükmü var mıdır?
    Cevab: Yumurta taze ise rutubeti temizdir. Pisliğin içine düşmüşse bile yıkanmasına gerek yoktur. Çünki kaynatılsa bile pislik içine nüfuz etmez. Ama titiz hanımlar yumurtayı yıkamadan kaynatmazlar. Netice yumurtanın yıkanması şer'i maslahat değildir.
    8 Aralık 2011 Perşembe
  • Sual: Vatandaşlarının Ehl-i Kitap olmadığı bir ülkede yeme-içme hususunda dikkat edilecek noktalar nelerdir?
    Cevab: Çin, Japonya gibi ülkeleri kasdediyorsanız, bunlarda ve bugün dünyanın her yerinde Ehl-i kitap ve Müslüman vardır. Etin ve yemeğin kitapsız kâfir tarafından kesildiğini görmemiş ve gören bir salih Müslümandan da işitmemişseniz, alıp yiyebilirsiniz. Araştırmak gerekmez.
    23 Aralık 2011 Cuma
  • Sual: Malında haram karışık olanın hediyesini almak câiz, ama ibâhası câiz değil midir?
    Cevab: Hediye edenin veya yemek yedirenin malı helâl ve haram karışık ise, haramı ayırd edemeyen kimseye bu hediyeyi almak câizdir. Bunun ikramını, yani ibahasını kabul etmek de câizdir. Harzem âlimlerinden birisi zâlim vâlinin hediyesini kabul eder; ancak yemeğini yemezmiş. Sebebi sorulunca, “Yemek takdimi ibâha (mübah yapmak) olur. Bunu yiyen, onu sahibinin mülkü olmak üzere yer ve bu suretle zâlimin yemeğini yemiş olur. Hediye ise mülk edindirmektir. Binaenaleyh o kimse kendi mülkünde tasarruf etmiş olur” diye cevap vermiştir.
    23 Aralık 2011 Cuma
  • Sual: Sınırsız yiyecek şu kadar diye ilan eden bir lokantaya veya pizzacıya iki arkadaş gidip, bir kişilik sınırsız menü söyleyerek, ikisi beraber yiyebilir mi?
    Cevab: Sınırsız yiyecek demek, yiyebildiğin kadar demektir. Bu yemeği ikinci biriyle paylaşmak câiz olmaz. Zaten lokantalar da buna izin vermemektedir. Hamama iki kişi gidip, bir kişi parası vererek, "Arkadaşım benim yıkanacağım suyun yarısı ile yıkanacak" demeye benzer.
    27 Aralık 2011 Salı
  • Sual: Sigara ve tütün içmek caiz midir?
    Cevab: Tütün içmenin hükmü ihtilâflıdır. Âlimlerden haram diyenler olmuş, mekruh diyenler olmuştur. İbni Abidin, Nablüsî, Echürî gibi muhakkık âlimler, sıhhate zarar vermeyen ve nafakadan kesilmeyecek kadar mikdarına cevaz vermişlerdir. Sıhhatli ve nafakası kâfi bir insanın günde birkaç defa tütün içmesine bir şey denemez. Eğer sıhhati müsait değilse haram olur. Bunu da ya tabibin sözü veya kendi tecrübesi ile anlar. Kendisinin ve çoluk çocuğunun nafakasından kesiyorsa, yine haram olur. Başkalarının yanında içip onları rahatsız ederse yine haram olur. Ama bu tütünün kendisinin hükmüne tesir etmez. Yani şarap gibi değildir. Şarabın damlası, sarhoş etmese, zarar vermese bile haramdır.
    Bununla beraber tütün içince kokusu başkalarını rahatsız edebileceğinden soğan, pırasa gibi tab’an mekruh olduğunu söylemişlerdir. Tab’an mekruh ile şer’an mekruh arasında aslında bir fark yoktur. Bir şey nass (âyet-i kerime veya hadîs-i şerif) ile yasaklanmışsa, haram değilse, şer’an mekruhtur. Nass yok da kıyas ile kerahatine hükmedilmişse, tab’an mekruh oluyor.
    İnsan, normal gün içinde mutlaka halka karışmak zorundadır. En azından işine gidecek ve cemaate devam edecektir. Bu sebeple içmemek en iyisidir. Nitekim tütün içenlerin bu incelikleri pek gözetmedikleri malumdur. Sağlıklı bir insan için günde 5 kadar sigaranın zararlı olmadığı mütehassıslarca söyleniyor. İçiliyorsa, bu sayıyı geçmemelidir.
    Sigara ise, ana maddesi tütün olan, fakat başka kimyevî maddelerin de hazırlanışında kullanıldığı bir maddedir. Saf tütün gibi değildir. Zararının daha fazla olduğu kuvvetle rivayet ediliyor. Yine de alkolle yıkanmış olduğu iyi bilinmedikçe hükmüne tesir etmez, yani buna haram denemez. Nargile, pipo, puro da tütün ve sigara ile aynı hükümdedir.
    10 Ocak 2012 Salı
  • Sual: Yatmadan önce saçlarıma yılan yağı ve yüzüme de zeytinyağı sürüyorum. Sabah kalktığımda namaz vakti dar olduğu için yıkamayı namazdan sonraya bırakmak zorunda kalıyorum. Bu hal, abdest ve dolayısıyla namazın sıhhatine bir mâni teşkil eder mi?
    Cevab: Zeytinyağı altına su geçirir, abdeste ve gusle mâni değildir. Yılan yağının ne olduğunu bilmiyorum. Leşin derisi dabağladıkdan sonra; ayrıca kemikleri, sinirleri, boynuzu, tüyü, kılı ve fildişi satılır ve kullanılır. Domuzdan başka eti yenmeyen hayvanlar besmele ile kesilince veya avlayınca derisi sözbirliği ile temiz olur. Eti de temiz olur denildi. Fakat yemesi haramdır. Deri ve etlerini satmak ve fâidelenmek câiz olur. Yılan yağı da bu bakımdan ihtiyaç için kullanılabilir. Altına su geçiriyorsa, abdest ve gusle de mâni teşkil etmez.
    13 Şubat 2012 Pazartesi
  • Sual: Haram mal satan (içki, domuz eti vs.) bir yerden helâl olan bir ihtiyaç malzemesini almanın hükmü nedir? Oradan alınan para üstü ile yapılan alış-veriş fâsid olur mu?
    Cevab: Malı helâl ve haram ile karışık kimse ile muamele yapmak câizdir. Böyle bir kimseye mal satıp bedelini almak câiz olduğu gibi, bu kimseden mal alıp para verdikten sonra para üstü de alınabilir. Ancak böyle haram olan mal satmayan emsali varken buradan almamak iyi olur. Meselâ şarap satın alan birinin verdiği parayı bakkal kasaya koymadan size verirse, bu para üstünü almak uygun değildir. Çünki şarap Müslüman için mal değildir. Böyle bir satış câiz olmadığı için, o para da bakkalın malı olmaz. Size de veremez. Ancak parayı kasaya koyup diğer helâl parayla karıştırınca bu mahzur ortadan kalkar.
    13 Şubat 2012 Pazartesi
  • Sual: Yanık et veya yanık benzeri yiyecekleri yemek haram mıdı
    Cevab: Fahm (kömür) mertebesine gelmiş ise yenmesi câiz değildir.
    13 Şubat 2012 Pazartesi
  • Sual: Dışarıda yemek yerken dikkat çekmemek için çatalı sol el ile kullanarak yemek yemek uygun mudur?
    Cevab: Yemeği sağ el ile yemek sünnet, hilâfı mekruhtur. Dikkat çekmemek, fitne uyandırmamak maksadıyla veya sağ elin dolu olması gibi bir ihtiyaç sebebiyle olur.
    25 Mart 2012 Pazar
  • Sual: Sitenizde tıbben zararlı olmayan her türlü destekleyici ilacı kullanmak câizdir diye yazıyor. Mesela tıbben tavada kızartma zararlı ve kanserojendir. Tam sağlıklı bir insan tavada kızartma yese fakat tıbben zararlı olduğundan günaha girer mi?
    Cevab: Tıbben zararlı olduğunu bizzat tecrübesi ile veya hâzık (işinin ehli) bir tabibin tavsiyesi ile biliyorsa, yemesi câiz olmaz. Zan ile, vehim ile hüküm verilmez. Bir de buradaki zarar kat’i ve açık olmalıdır.
    30 Mart 2012 Cuma
  • Sual: Sofra duasından sonra gayrimüslimlere benzememek için birkaç lokma bir şeyler yemek lâzımdır deniyor, doğru mudur ?
    Cevab: Doyduktan sonra kırk (veya kırık) lokma yenir sözü, halk inanışıdır. Gayrımüslimler yemekten önce, Müslümanlar yemekten sonra dua eder.
    6 Nisan 2012 Cuma
  • Sual: Kışın kısa günlerde çalışmayan kişinin sabah ve öğlen iki defa yemek yemesi israftır, bir öğün atlamalıdır diyorlar. Doğru mudur?
    Cevab: Acıkmadan yemek israftır. Acıkınca beş defa da yenebilir.
    6 Nisan 2012 Cuma
  • Sual: Vejetaryen olmak, yani hiç et yememek, eti kendine zararlı görmek, dine uygun mudur?
    Cevab: Hiç et yememek, humud (uyuşukluk) hâsıl eder ki dinen makbul değildir.
    6 Nisan 2012 Cuma
  • Sual: Hristiyanların paskalya günlerinde yaptığı çörek, pastanelerde her gün yapılıp satılıyor. Bu çöreği, paskalya dışında yemekte sakınca var mıdır?
    Cevab: Adına paskalya çöreği demekle bunu yemek haram olmaz. Paskalya gününde bile yapıp yemek câizdir. Yeter ki bunu yaparken Paskalya’ya hürmet etme kasdı bulunmasın. Zira gayrı müslimlerin mukaddes gün ve eşyasına bu niyetle hürmet etmenin câiz olmadığı fıkıh kitaplarında yazılıdır.
    6 Nisan 2012 Cuma
  • Sual: Düğün davetlerine gittiğimizde herkesin önüne yemekler geliyor. Bir de sofraya ayrıca bir tabak içinde meyve, börek, kürdan, kâğıt peçete konuyor. Bunları isteyen kullanabiliyor. Ortaya konmuş bu şeylerden orada kullanmayıp evimize götürsek câiz olur mu?
    Cevab: İbahedir, yenebildiği kadar yenir. Başkasına verilemez, eve götürülemez. Ancak ziyafet sahibi izin verirse veya izin vereceği biliniyor yahud çok zannediliyorsa başkasına vermek veya götürmek caizdir.
    6 Nisan 2012 Cuma
  • Sual: Peygamber efendimiz soğan ve sarmısak yemeyi yasaklamış mıdır?
    Cevab: Hazret-i Peygamber “Soğan ve sarmısak yiyen mescidimize gelmesin” buyurmuş. Yatsıdan sonra veya pişmiş olarak yemelidir. Sair zamanda yemek tab'an mekruhtur. Çünki müslümanın cemaate gitmediği bir zaman düşünülemez.
    6 Nisan 2012 Cuma
  • Sual: İngiltere’de kasaptan et alıp yemek caiz olur mu?
    Cevab: Az da olsa Müslüman veya Ehl-i kitabın da yaşadığı yerlerde kasaptan et alıp yemek câizdir.
    6 Nisan 2012 Cuma
  • Sual: Namaz kılmayan, içki içen bir kimsenin, küfre düşmesi an meselesidir deniyor. Neden böyle söyleniyor?
    Cevab: Ehl-i sünnete göre ameller imandan cüz değildir. Binaenaleyh büyük günah işleyenin, eğer bunun haram olduğuna inanıyorsa, imanı gitmez. Ancak günaha ehemmiyet vermeye vermeye, insanın imanı zayıflar. Yaptığını mübah görmeye başlar ve sonra neuzübillah küfre düşebilir..
    6 Nisan 2012 Cuma
  • Sual: Soğan ve sarımsak yemek ve sigara içmek tab'an mekruh demek, kokusu giderilmezse mekruh olur mu demektir? Yoksa bunları yemek ve içmek her zaman mı tab'an mekruh olur? Soğan sarımsak yemekle, tütün içmek aynı kefeye konulabilir mi? Yani soğan sarımsak yemek günah olmadığına göre sigara içmek de günah değil midir?
    Cevab: Hadis-i şerifte “Soğan ve sarmısak gibi kokulu şeyleri yiyen, cemaate gelmesin” buyuruluyor. Müslüman, cemaate gitmekle mükelleftir. O zaman cemaate gitmeden evvel yerse, mekruh işlemiş olur. Sigara da böyledir. Yatsıdan sonra veya pişmiş yemelidir. Bunların hiç biri günah değildir. Tab'an mekruhtur. Başkasını rahatsız ederse ayrıca günah olur. Sigara nafakadan kesilirse, yahud aklı giderirse veya sıhhate zarar verirse yine ayrıca günah olur.
    6 Nisan 2012 Cuma
  • Sual: Uykuluk ve kokoreç yemek câiz midir?
    Cevab: Uykuluk, hayvanın guddeleri (bezeleri) ise, yemek câiz değildir. Kokoreç câizdir.
    6 Nisan 2012 Cuma
  • Sual: Şişmanlamak günah mıdır?
    Cevab: Erkeklerin yağ bağlayarak şişmanlamasının kıyamet alâmeti olduğu hadis-i şerifte geçiyor. Hazret-i Peygamber, şişmanların göbeğini göstererek, “N’olaydı şu karnındaki toprakta olaydı” buyurmuştur. Başka bir hadis-i şerifte, Allahü teâlânın en sevmediği kimseler, çok yeyip göbek şişirenler ile geğirenlerdir" buyurulmuştur. Hasen Basrî, "Yer, sarhoşlardan ve çok yeyip şişmanlayanlardan feryad eder" buyurmuştur. Çok yeyip şişmanlamak insanı dinine, kendisine ve çevresine karşı vazifelerini yerine getirmekten alıkoyar veya noksan yaptırır. (Şir'atü'l-İslâm)
    8 Nisan 2012 Pazar
  • Sual: Zevk için avlanmak câiz midir?
    Cevab: Değildir.
    8 Nisan 2012 Pazar
  • Sual: Midye satmak caiz midir? Hanefi mezhebine göre midye yemek caiz değildir. Buna göre Hanefi mezhebinden birinin restoranında midye satması caiz midir?
    Cevab: Midye ve benzeri deniz mahsulleri (balık dışındaki) yenilmez ve satılmaz. Satmakta bir ihtiyaç varsa (meselâ Çin’de veya Şâfiîlerin yaygın yaşadığı Malezya gibi yerlerde ise) Şâfiî mezhebini taklid ederek satabilir.
    10 Nisan 2012 Salı
  • Sual: Ekmek ve yemek artıkları lavaboya dökülebilir mi?
    Cevab: Bu zamanda şehirlerde umumî belvâdır (zarurettir), dökülebilir.
    10 Nisan 2012 Salı
  • Sual: Bir arkadaş sohbette çay içmek sohbete vesile olduğu için sünnet-i zevâiddir. 17 bardak içmek felanca zâtın sünnetidir dedi. Çay içmek sünnet midir?
    Cevab: Hazret-i Peygamber’in yaptığı veya beğendiği şeyler sünnet olur. Eski âlimlerden bazısının, "Çay, Peygamber efendimiz zamanında olsaydı, sünnet olurdu; çünki sohbete sebeptir" buyurduklarını işittik. Şöyle yapmak bir zâtın sünnetidir demek, âdetidir demektir. Sünnet, tutulan yol demektir.
    13 Nisan 2012 Cuma
  • Sual: Simit, poğaça gibi şeyler yiyorum. Poşette bir sürü susam, kırıntı oluyor. Bunları sobaya, çöpe atmak câiz midir? İsraf olur mu?
    Cevab: Bunları yemeli, yoksa hayvanlara vermeli veya hayvanların yemesi için ayak basılmayan bir yere silkelemelidir. Bu mümkün olmazsa, çöpe veya ateşe atılabilir.
    14 Nisan 2012 Cumartesi
  • Sual: Miftahü’l-Cenne kitabında, insana yoksulluk getiren 24 şeyi sayan hadis-i şerif zikredilirken “Yoksul kimseden ekmek satın almak” diyor. Bunun hikmeti ne olabilir?
    Cevab: Yoksul kimsenin ekmeğe ihtiyacı vardır. Buna rağmen, başka bir ihtiyacını görmek için bunu satmaktadır. Bu ekmekte gözü kalmıştır. Yiyene hayr etmez. Hatta maraz olur. Kişi bu hastalıktan kurtulmak için doktor doktor gezer. İlaç alır. Ayrıca çalışamaz. Böylece yoksul düşer. Uygun olanı, yoksuldan ekmek satın almamalı, ona ayrıca yardım etmelidir.
    14 Nisan 2012 Cumartesi
  • Sual: Bazı bisküvilerin paketlerinde İslâm harfleri yazılı. Bunları sobada yakabilir miyiz?
    Cevab: Yakarak veya gömerek veya yırtarak imha etmek iyi olur.
    16 Nisan 2012 Pazartesi
  • Sual: Kadın, beyinden izinsiz olarak tütün içebilir mi?
    Cevab: Erkek kokusundan rahatsız oluyorsa, men edebilir. (İbni Abidin, Kasm Bâbı)
    16 Nisan 2012 Pazartesi
  • Sual: Ayakta çekirdek, dondurma, mısır ve benzeri şeyleri yemek, su içmek mekruh mudur?
    Cevab: Bir özür olmadıkça ayakta yiyip içmek tenzihen mekruhtur. Hazret-i Peygamber, “Hiçbiriniz ayakta su içmesin” buyurmuştur. İnsanın ayakta iken âzâları sâkin ve rahat değildir; içilen su yerli yerine gitmeyebilir, dolayısıyla zararlı olabilir. Hazret-i Peygamber, zemzemi hürmeten ayakta içmiştir. Bunun gibi şifâya sebep olduğu için abdestten artan su ve ilaç alındıktan sonra içilen su da ayakta içilebilir denildi. (Şir’atü’l-İslâm)
    16 Nisan 2012 Pazartesi
  • Sual: Gül kokusu, Peygamber efendimizin mübarek terinin kokusu mudur?
    Cevab: Hazret-i Peygamber’in terinin gül gibi koktuğu, siyer kitaplarında geçer. Hadis-i şerifte "Ben bir latif cevher idim, arş-ı alayı tavaf eder idim; Allahü teala bana nazar eyledi, utandım, terledim; yeryüzüne düşen yedi damladan, Dört halife, gül, kabak ve pirinç yaratıldı" buyurulmuştur. (Şir'atü'l-İslâm)
    8 Mayıs 2012 Salı
  • Sual: Memleketimizde nargile tütünü imal edip satmayı planlıyoruz. Ama bu kazanacağım paranın helal veya haram olması hususunda şüphelerim vardır.
    Cevab: Tütün aslen mübahtır. Üretmek ve satmak caizdir. Tuz da helaldir; bazılarına ve çok yenirse herkese zarar verir. Ama hiçbir âlim tuz istihsaline ve satışına haram dememiştir.
    8 Mayıs 2012 Salı
  • Sual: Su bulunduğu halde, elimize bulaşan kanı, şarabı, alkolü birkaç defa emip tükürmekle necaset temizlenmiş olur mu?
    Cevab: Olur. (İbni Abidin)
    13 Mayıs 2012 Pazar
  • Sual: Kulpu üzerinde İslâm harfleriyle besmele yazan bir bardak kullanılır mı?
    Cevab: Hakaret mahalli olmadıktan sonra kullanmak caizdir. Şifa âyetleri yazılı taslar vardır. İçine su konup içilir. Zemzem içi üzeri âyet-i kerime yazılı taslar vardır. Besmele âyet-i kerime değildir. Ağıza değen veya elin değdiği yerde olabilir. Ama günlük hayatta böyle tas kullanmak âdet olmamıştır
    20 Mayıs 2012 Pazar
  • Sual: Avlanmak câiz midir?
    Cevab: İhtiyaç için avlanmak mübahtır. Eşbâh’ta avcılığı meslek edinmek mübah değildir, diyor. Ama Dürrü’l-Muhtar, Bezzâziyye, Hidâye sahipleri mübah olduğunu söyler. Kabul edilen görüş de budur. Hadis-i şerifte, “Bir kimse av peşine düşerse, gafletten kurtulamaz” buyuruldu (Tirmizî). Bir başka hadis-i şerifte de “Avlanmayı terk edene hususî şefaat edeceğim” buyuruldu (İhyâ). Bir diğerinde ise “Avlanan her hayvan, kesilen her ağaç, onların Allah’ı tesbihlerinin kesilmesi demektir” (Ebû Nuaym). Can yakmak makbul olmadığı için, kasaplık gibi, avcılık da çok tavsiye edilen bir meslek değildir. Bununla beraber helâlinden olduğu müddetçe, bütün kazanç yolları câizdir. (İbni Abidin-Sayd Bahsi)
    İhtiyaç dışında, oyun ve eğlence için avlanmak mekruhtur. (Eşbâh, Bezzâziye, Mecmau'l-Fetâvâ, Şürünbülâliyye). Nitekim İmam Ebu Yusuf der ki: Oyun, eğlence için avlanılırsa onda hayır yoktur ve onu kerîh görüyorum. Eğer satmak, katık yapmak veya başka bir ihtiyacında kullanmak gibi muhtaç olunan şeyleri kastederse avlanmakta herhangi bir beis yoktur. (Tatarhâniye).
    Netice itibariyle ihtiyaç ve maişet için avlanmak caiz olduğu gibi, avcılığı meslek edinmek de câizdir. Avlanması spor için olsa bile, avladığı havanın eti veya postundan istifade ediyorsa, bir mahzur yoktur. Nitekim Hazret-i Peygamber, av eti yemiş ve sevmiştir.
    İhramlı kimsenin avlanması câiz değildir. İhtiyaç için veya meslek olarak avlanmanın mübah olmasında da şartlar vardır. Bunların beşi avcıdadır: 1-Hayvan kesebilecek ehliyette olmalıdır. 2-Hayvanı tutmak için avcı hayvanı o gönderecektir. 3-Avlanması helâl olmayan bir kimse, onunla birlikte hayvanı göndermeyecektir; 4-Besmeleyi kasten terk etmeyecektir. 5-Hayvanı ava saldıktan sonra, av tutuluncaya kadar (hayvan) orada başka bir işle meşgul olmayacaktır. O şartların beş tanesi de av köpeğindedir: 1-Köpek muallem (terbiye edilmiş) olacaktır. 2-Gönderilme yönleri üzerinden gidecektir. 3-Avlanması helâl olmayan başka bir köpek ona ortak olmayacaktır. 4-Avladığı hayvanı yaralamak suretiyle öldürecektir. 5-O avdan bir şey yemeyecektir. Beş şart da avlanan hayvandadır: 1-Haşerattan olmayacaktır. 2-Balık hariç suda yaşayanlardan olmayacaktır. 3-Kendisini iki kanadı veya dört ayağı ile koruyabilecek hayvanlardan olacaktır. Bir başka deyişle yakalanması ancak hile ile mümkün olan, ürkek ve yakalanmamak için bütün gayretini sarfeden hayvanlar avlanabilir. Bunlara vahşî denir ki, ehlînin zıddıdır. Binaenaleyh tavuk, kaz gibi kümes ve sığır, davar gibi ahır hayvanları, at ve eşek gibi binek hayvanları avlanamaz. Geyik gibi bir av hayvanı insanlara alıştırılırsa, av hayvanı olmaktan çıkar. 4-Dişiyle veya pençeleriyle kuvvet bulanlardan olmayacaktır. 5-Kesilmeden önce bu yara ile ölmesi lâzımdır. (İnâye)
    26 Haziran 2012 Salı
  • Sual: Kola cinsi meşrubatta alkol olduğuna dair resmî bir tahlil raporu neşredildi. Buna göre kola içmek câiz olur mu?
    Cevab: Kola ve gazoz, alkollü meşrubat değildir. Esanslar alkolde eritildiği gibi, gliserinde de eritilir. Veya birçok organik esterler, esans kokusunda olup suda da erirler. Bu sebeple kola ve gazoz esansının alkolde değil, bu şekilde eritildiği düşünülür. Mübâhlar zan ile haram olmaz. Helâl ihtimali olan yiyecek maddeleri zan ile haram olmaz. Kola, gazoz ve sair mübah yiyecek ve içecekler alkol ve sair haram maddeler karıştırıldığını bizzat imalatçı bildirirse, ki kişi aleyhine ikrar ile bağlıdır, bunu içmek haram olur. Yahud bizzat görmek veya salih bir müslümanın gördüğünü veya tahlil ederek alkol bulduğunu haber vermesi ile olur. Ancak bu haramlık yalnızca bu görülen içecek için olur. Sadece buna alkol karıştığı düşünülür. Aynı malın diğerlerinde alkol olmayabilir. Zira yukarıda da söylendiği gibi, esans alkol dışındaki maddelerde de eritilebilir. Üstelik bu gibi raporlar o partideki meşrubat için muteber olabilir. Sonraki partide alkol olmayabilir. Her şişenin tahlili de mümkün değildir. Nihayet bu gibi haberler haksız rekabet için de çıkarılmış olabilir. Bu vesvesenin nihayeti yoktur. Meselâ piyasada satılan reçellerin içine fare düşmüş, fakat imalatçı reçeli dökmemiş olabilir. Eti yenen hayvanlarda da böyledir. Bir hayvanın leş olduğunu söylemek için ya bizzat veya salih bir müslüman tarafından görülmüş olması lâzımdır. Zan ile et haram olmaz. Hayvanın meşru olduğunu araştırmak da lâzım değildir. Hatta vesvesedir. Hazret-i Peygamber aleyhisselâma Şam’dan gelmiş bir peynir ikram ettiler. Orada bulunan sahabilerden bazısı Şam’da bu peynirin mayalanması sırasında içine ölmüş bir hayvan atıldığını söylediler. Hazret-i Peygamber peynirden kesti ve besmele söyleyerek yedi. Abdest suları da böyledir. Hazret-i Ömer ile Amr bin Âs radıyallahü anhümâ bir yerde bir havuzdan abdest almak istediler. Havuzun sahibi köylü de orada idi. Amr bin Âs, “Senin bu havuzuna canavarlar (yani eti yenmeyen vahşi hayvanlar) gelir mi?” diye sordu. Hazret-i Ömer hemen atılıp, “Sakın bize bir şey söyleme!” buyurdu. Abdest alıp namazlarını kıldılar. Bu bakımdan rivayet doğru olmasa gerektir. İhbar ispat edilmedikçe amel edilmeye şâyân olmaz (değmez). Yani içilmesi memnu olmaz.
    30 Haziran 2012 Cumartesi
  • Sual: Ekmek ve meyvelerdeki alkol ile şarap ve sair müskirattaki alkol arasında ne fark vardır?
    Cevab: Alkol organik kimyada bir fonksiyonel grubun genel adıdır. Bu sebeple yüzlerce belki binlerce organik molekül alkol olarak adlandırılabilir. Necis ve içilmesi haram olan, şaraplarda bulunan ise sadece 2-karbon atomu taşıyan, formulü (C2H5OH) olan, ismi etil alkol veya etanol olan alkol molekülüdür. Buna da kısaca alkol deniyor.
    Meyvelerde bulunduğu söylenen alkolün, şaraptaki alkolle kimyevî bakımdan hiçbir farkı yoktur. İkisinin de formülü aynıdır. Fakat meydana geliş şekilleri farklı oluyor. Şaraplardaki alkol, bakterilerin fermantasyonu ile sonradan hâsıl olurken, meyvelerin içlerindeki, yaradılışta kendiliğinden mevcut bulunuyor. Fermantasyon (tahammür) sebebiyle şaraba Arabca’da hamr adı veriliyor. Fermantasyona uğramış alkollü içki demek oluyor.
    Meyvedeki alkol fıtrîdir. Ama ya ekmeğin mayalanması, ya sirkedeki alkol? Aslında alkol metabolik bir artıktır (ürün de diyebiliriz). Birçok bakteri türü vardır. Bunlardan bir kısmı alkolü ana ürün olarak veriyor, şarapların üretiminde kullanılan bakteriler gibi. Bunun haricinde diğer bakteriler ise alkolü yan ürün olarak üretiyorlar. Bakteriler oksijenin varlığında ve oksijenin yokluğunda (veya ortamda az bulunduğunda) farklı metabolik artıklar/ürünler veriyorlar (buna biyolojide solunum, teneffüs deniyor, oksijenli ve oksijensiz solunum). Alkol umumiyetle oksijenin az olduğu ortamlarda bakteriler tarafından üretilen bir metabolik artıktır. Fakat her bakteri veya hücre oksijen az olunca alkol üretmiyor. Meselâ insanın kas hücreleri oksijen yetersiz olduğunda insana yorgunluk hissi veren laktik asit üretiyor. Kaslar oksijen yokluğunda laktik asit değil de alkol üretseydi, insan koştuğunda veya çok hareket ettiğinde sarhoş olabilirdi. Oksijenin az olması, o an için enerji ihtiyacını karşılayacak reaksiyonlarda kullanılacak miktarda olmaması demektir. Hücreler de bu eksikliği oksijensiz solunum yaparak gideriyorlar. Kendi enerji ihtiyaçlarını karşılıyorlar ve ortama oksijensiz solunum ürünlerini de vermiş oluyorlar. Ayrıca ortamda oksijen ne kadar çok bulunsa bile, oksijensiz solunum az bir miktar da olsa devam edebiliyor. Dolayısıyla ekmeklerde ve sirke yapımında kullanılan bakteriler her ne kadar ana ürün olarak alkol üretmeseler de, yukarıda izaha çalıştığımız oksijensiz solunumdan dolayı az da olsa alkol üretebiliyorlar.
    Netice itibariyle meyvelerde ve ekmek ile taze sirkede bulunan alkol dinen haram edilmemiş; tahammür (fermantasyon) neticesi ortaya çıkan veya suni olarak elde edilen etil alkol haram kılınmıştır. Birbirine benzeyen iki şeyin illeti farklı ise, hükmü de farklı olur. Bu meseleye doğrudan benzetilemez ama, adam öldürmek büyük günah iken, cihadda vâcib olmaktadır. Yabancı kadın ile vika haram iken, nikâh akdi olunca mübah, hatta sevab sayılmaktadır.
    13 Temmuz 2012 Cuma
  • Sual: Şaraptan yapılan sirkeyi yemek câiz midir?
    Cevab: Câiz, hatta makbuldür. Hadis-i şerifte “Sirkenin hayırlısı, şaraptan olanıdır” buyurulmuştur. Burada artık kimyevî bir değişiklik mevzubahistir. Şarap sirke olunca, şarap olmaktan çıkar.
    13 Temmuz 2012 Cuma
  • Sual: Müftümüz lokantadan yemek yemeyip, evden yemek getirmekte; “İnsanların nazarları bu yemeklerdeki faideyi yok eder” diyor. Şu halde biz de lokantadan yemeyip evden yemek getirmeye mi çalışmalıyız?
    Cevab: Bu, şahsî hassasiyet ve tercihtir. Lokantadan yemek yemek câizdir. Ama ehlullah, herkesin gözü değdiği, bazıları imrenerek baktığı için açıktaki yemekler maraz yapar demişlerdir. Nasıl hazırlandığı bilinmediği, üstelik pahalı da olduğu için eskiden memur, esnaf ve işçiler yemeklerini evden getirmeyi tercih ederlerdi.
    26 Temmuz 2012 Perşembe
  • Sual: Yemeğe tuzla başlamak sünnettir. Ama yemekler tuzlu olabiliyor. Böyle sünnetlere uyulmasa olur mu?
    Cevab: İllâ tuzla başlamak gerekmez. Yemekteki tuza niyet edilirse, sünnet sevabı alınır. Tuzla yemeğe başlamak ibâdette sünnet değildir. Zevâid sünnetidir, âdette sünnettir. Bu bakımdan terki mekruh değildir.
    12 Ağustos 2012 Pazar
  • Sual: Hadis-i şerifte “İki öğün yemek yemek israftır” buyuruluyor. Üç öğün yememiz israf olur mu?
    Cevab: Hazret-i Peygamber’in bu sözü, muhatabının daha acıkmadan sonraki öğünü yediğini bilerek söylediği rivayet olunur. Yoksa iki öğün yemek israf olsa, dinen fıtra, fidye ve kefarette fakire asgari iki öğün yedirmek esas alınmazdı. Acıkınca beş öğün bile yemek israf olmaz. Acıkmadan yemek mahzurludur.
    12 Ağustos 2012 Pazar
  • Sual: Kırlarda akarsular, ırmaklar üstü açık olarak akıyor. Bu sular içilir mi, böyle sular ile abdest alınır mı?
    Cevab: Deniz, nehir, dere, göl, göze, kaynak suları temizdir. Abdest alınır; çamaşır yıkanır; içilir.
    12 Ağustos 2012 Pazar
  • Sual: Hanefî’de helâl olmadığı için, Şâfiî mezhebindeki birisi midye ve deniz mahsulleri yiyebilir mi?
    Cevab: Şâfiî mezhebinde midye ve deniz mahsullerini yemek esah kavle göre helâldir. Kendi mezhebinde caiz; fakat başka mezhepte haram olan bir şeyi yememek evlâdır. Hilâftan, yani müctehidler arasındaki ihtilaftan çıkmak müstehabdır.
    12 Ağustos 2012 Pazar
  • Sual: Allah insana faydalı şeyleri helâl kıldığına ve şarabın da sağlığa faydalı olduğu bilindiğine göre, bu niyetle sarhoş etmeyecek kadar içki içmek günah olur mu?
    Cevab: Alkollü içkiler, âyet-i kerime ve hadis-i şerifler ile açıkça yasaklanmıştır. Bir âyet-i kerimede şarabın faydası olduğu; ama zararının faydasından çok olduğu açıkça bildirilmiştir. Bir şeyin faydası olması, haram olmasına mâni değildir. Bunun faydası, başka bir şeyden de elde edilebilir.
    12 Ağustos 2012 Pazar
  • Sual: İnsan sûresinin 21. âyetinde, “Cennette temiz şarap içilir” yazıyor. Şarabın haram olması ile temiz olması ve Cennette bulunması tezat değil midir?
    Cevab: Mezkûr âyet-i kerime şarabın Cennette içileceğini bildirmektedir. Bu "şaraben tahûra" ifadesine temiz içecekler mânâsı da verilmiştir. Dünyada haram olan şeylerin cennette helâl olması abes değildir. Erkeklerin ipekli giyinmesi ve altın takması dünyada helâl değil iken, cennette helâldir.
    12 Ağustos 2012 Pazar
  • Sual: İspirto necis midir?
    Cevab: Alkollü içkilerden hamr, yani şarab, üzüm suyunun pişmemişidir. Bu üzüm suyu kabarır, katılaşır ve köpük tutarsa hamr olur. İmameyn’e ve üç mezhebe göre köpük atması şart değildir. Hamr, necâset-i galîza, yani kaba necâsettir. Hamr dışındaki alkollü içkiler içilmesi haram olmakla beraber, bunlardan tıla’ denileni necâset-i galîza, yani kaba necâsettir. Seker ve naki denilen alkollü içkiler için hafif veya galiz necâset oldukları hakkında iki rivâyet vardır. Şarab dışındaki alkollü içkiler hakkında da galîz ve hafif necâset olmak üzere iki rivâyet vardır. Nehr ve Halebî’de hafîf, Kuhistanî’de galîz olmasına meyledilmiştir. Demek ki şarabdan başka alkollü içkiler hakkında umumiyetle tercih edilen, necâset-i galîza, yani kaba necâset olmasıdır.
    İspirto, alkollü içkilere hususiyetini veren etil alkoldür. Bunu içmek de haramdır. Nimet-i İslâm’da ispirto ve rakının necâset-i galîza olduğu yazıyor. Gerçekten ispirto ve rakı eğer hamrdan (şarrabdan) imbiklenme yoluyla elde edilmişse ittifakla necâset-i galîzadır. Aksi takdirde, yani hamr dışındaki içkilerden veya şeker kamışı, patates gibi bitkilerden, hatta sentetik olarak elde edilmişse, galîz veya hafife olmak hususunda yukarıdaki iki rivâyet câridir.
    İspirto, eğer kolonya, cilde sürülen ilaç, vernik gibi sıvılarda bulunuyorsa, bunlar bir kavle göre hafif necâsettir; bir kavle göre temiz şeyle karıştırıldığı ve ihtiyaç için kullanıldığı için temizdir.
    13 Ağustos 2012 Pazartesi
  • Sual: Bazen câmi çıkışında hurma tutarak iftar ettirmek isteyenler oluyor. Ziyafete davetli olup, iftar ettirme sevabı ev sahibinin olsun diyerek bu ikramı kabul etmemek uygun olur mu?
    Cevab: Hadis-i şerifte “Bir hurma ile de olsa müslümana iftar ettirenin günahları affolur” buyuruldu. Bu sevab amel ile değil, niyet ile kazanılır. Binaenaleyh hem hurma ile iftar ettirene, hem de ziyafet sahibine niyetleri ölçüsünde sevab verilir. Hurma ile iftar edip o müslümanı sevindirmelidir. Ev sahibi de aynı sevaba kavuşur. Hatta bir iş çıksa da ziyafete gidemese, ziyafet sahibi sevabdan mahrum kalmaz.
    30 Ağustos 2012 Perşembe
  • Sual: Avrupa’da hayvan yemlerine domuz eti ve kan karıştırılmaktadır. Bu hayvanları yemek câiz midir?
    Cevab: Pislik yiyen ve bu sebeple eti kokan tavuk üç gün, koyun dört gün, sığır ve deve on gün hapsedilir. Sonra yenebilir. Böyle hapsetmeden etini yemek ve sütünü içmek tenzihen mekruhtur. Koku yoksa yemek câizdir. Şarap içen veya domuz sütü ile beslenen hayvan da hemen kesilirse etini yemek böyle mekruhtur. Serbest gezen ve her çeşit şeyi yiyen tavuğu yemeden önce hapsetmek (yani kümese alıp temiz yem yedirmek) müstehabdır. Bazı âlimlere göre koku gidene kadar hapsedilir. (İbni Abidin, Necâset Bahsi; Hazer ve İbâha Bahsi) Hayvan yemlerine haram karıştırıldığı görülmedikçe veya etiketinde okunmadıkça haram denilemez.
    17 Eylül 2012 Pazartesi
  • Sual: Bir devlet dairesinde müfettişim. Vazifem iş yaptırılan müteahhitleri kontrol etmektir. Bu sebeble müteahhitin şantiyesinde vazife yapıyorum. Müteahhit burada öğle yemeği veriyor. Ama bazen bize dışarıdan yemek veya tatlı ısmarlıyor. Bunu yemek; ayrıca iftar verse gitmek câiz midir?
    Cevab: Hâkimin, tarafların hediyesini alması, davetine gitmesi câiz değildir. Zira taraf tutmasına yol açabilir. Burada da âdete bakılır. Âdet olmasa da, müfettiş hâkim gibi değildir. İki tarafın da hediyesini alabilir. Elverir ki, bu hediye ve ikram karşılığında adaletsizlik yapılmasın.
    24 Kasım 2012 Cumartesi
  • Sual: Kûveyt’te neşredilen el-Mevsûâtü'l-Fıkhiyye adlı eserde sigaranın mutlak haram olduğunu söyleyenler, Şürünbilâlî, Mesîri, Dürrü'l-Müntekâ sahibi; Sâlim es-Senhûrî, İbrahim el-Lekkânî, Muhammed bin Abdülkerim, Hâlid bin Ahmed, İbn Hamdûn; Necmeddin el-Gazî, Kalyûbî, İbn Allân; Ahmed el-Behûtî gibi isimleri delil gösteriyor. Bu zâtların sözü fıkıhta muteber midir?
    Cevab: Hakkında nass bulunmayan yerde ictihad olur. Tütün sonradan ortaya çıkmıştır. Bunun için bazı âlimler eşyada aslolan ibâhe olduğu için mübah, bazıları keyif verici ve pis okulu olduğu için mekruh, bazıları aklı giderdiği ve bedene zarar verdiği için haram demiştir. Her birinin kendince mantıklı ve muteber delilleri vardır. İbni Âbidin mübah diyenlerin kavlini tercih etmiş. Biz de bununla amel ederiz. Haram diyenler, tütünün şarap, esrar gibi aklı giderdiğini zannediyorlardı. Bugün böyle olmadığı ilmen anlaşılmıştır. Vehhâbî inancına göre de, sigara haramdır. Modern bazı kitaplar, fıkıh kaidelerinin dışına çıkarak, bu tesirle yazılmıştır. Buna dikkat etmelidir. Neticede haram, mekruh veya mübah diyene, şer’î delile istinad ediyorsa bir şey söylenemez. Bahsettiğiniz isimlerin bir kısmı muteber zâtlardır. Diğerlerinin hâli meçhuldür. Bunlara mukabil, Şeyhülislâm Ebülbekâ, Ahmed bin Alî Harîrî, İsmail Mer’aşî, Kâdî Abdurrahîm, Ganîm bin Muhammed Bağdâdî, Şeyhülislâm Behâî, Muhammed Tarsûsî, Muhammed Kehvâkî, Yusuf Decvî, Muhammed bin Abdülbâkî Zerkânî, Abdülganî Nablûsî, Abdurrahmân bin Muhammed İmâdî, Alî Echürî, Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî, Mahmud Sâminî, Osman Bedreddîn, Abdülhakîm Arvâsî gibi âlimler hülâsa itibariyle zarar ve alışkanlık yapmayacak kadar az içilen tütüne haram ve mekruh demekten sakınmalı, kesesine ve sıhhatine zarar vermeyecek kadar az içenleri fâsık, günâhkâr bilmemelidir, diyor.
    15 Aralık 2012 Cumartesi
  • Sual: Doğum günü kutlamak câiz midir? Câiz ise mumlu pasta bulunması câiz midir?
    Cevab: Doğum günü kutlamak Müslüman âdetidir. Bunda mumlu pasta ise gayrımüslimlerden gelmiştir. Ancak âdettir; dinî bir şey değildir. Câizdir.
    17 Şubat 2013 Pazar
  • Sual: Üzümleri sıkıp suyunu elde ettikten sonra, şişeye koyarak buzdolabında muhafaza edilse, mahzuru olur mu?
    Cevab: Alkollü içki elde etmek bu kadar kolay değildir. Üzüm suyu içmek câizdir.
    17 Şubat 2013 Pazar
  • Sual: Sıvı yağa necâset düşerse ne yapmak gerekir?
    Cevab: Su ile çalkalayıp, üste ayrılan yağ alınır. Meselâ yağı çömleğe koyarak üzerine bir misli su döker ve çalkalar. Biraz durunca yağ suyun üstüne çıkar. Ve çömleği altından delerek suyu akıtır veya üstteki suyu bir yere ayırıp suyu döker. Bunu üç defa tekrarlayınca yağ temizlenir. Necâset karışmış sütü, balı, pekmezi temizlemek için, biraz su ile karıştırıp, su uçuncaya kadar kaynatılır. Bu suyun mikdarı için İbni Abidin’de bir misli kadar diyor.
    12 Mart 2013 Salı
  • Sual: Makine ile kesilen tavuk yenir mi?
    Cevab: Makine bıçak gibidir. Her hayvan kesilirken besmele söylemek gerekir. Makine ile aynı anda birkaç tavuk kesiliyorsa, hepsi için düğmeye basarken tek besmele yetişir. Zira bu tek bir fiil sayılır. Ama makine tavukları peşpeşe kesiyorsa, o zaman her tavuk kesilirken ayrı besmele gerekir. Zira her biri ayrı bir fiil sayılır. Hanefî mezhebinde, besmele kasden terk edilirse, o hayvan yenmez. Unutarak terk edilmişse, yenir. Şâfiî mezhebinde kasden de, unutarak da olsa besmele çekilmemiş hayvanı yemek câizdir. Piyasada satılan tavukları, bir Müslüman besmele ile veya ehl-i kitab kendi dinine göre Allah’ın ismini söyleyerek kesmiş diye hüsnü zan ederek yemek câizdir. Araştırmak lâzım değildir. Besmele çekilmediği iyi bilinen bir hayvanı, Şâfiî mezhebini takliden yemek câiz olur. (İbni Abidin, Zebâih)
    12 Mart 2013 Salı
  • Sual: Su dolu kovanın içine necaset düşse ne yapmak gerekir?
    Cevab: Bu necaset, suyun üç sıfatından (renk, koku, tat) birini değiştirmese bile, o su necis olur. İçilmez, temizlikte kullanılmaz. Bu kovaya müstamel su (abdest veya guslde kullanılmış su) karışırsa, necis olmaz. Zira müstamel su, necis değildir. Ancak içindeki su kadar karışırsa, mukayyed su olur. Bununla abdest ve gusl alınamaz. İçindeki müstamel su kadar taşırılırsa, kovada kalan su ile abdest ve gusl alınır.
    16 Nisan 2013 Salı
  • Sual: Bir hükümdar, bir kanun koysa, mesela tütünü yasaklasa veya bir yere bir vali tayin etse, sonra da vefat etse, o kanun veya o tayinin hükmü devam eder mi?
    Cevab: Emirülmüminin (müminlerin emiri) insanların maslahatı, yani umumun iyiliği için bir şeyi emreder veya yasaklarsa, mesela tütün içmeyi yasaklarsa, öldükten sonra da bu yasak devam eder. Yeni emirülmüminin bunu kaldırırsa, o zaman başka. Aynı şekilde hükümdarın yaptığı tayinler de böyledir. Bir halifenin vefatıyla tayin ettiği vâli, kâdı azledilmiş olmaz (İbni Abidin).
    16 Nisan 2013 Salı
  • Sual: Üzüm çekirdeğinin zararlı olduğu dinî âdâb kitaplarında azıyor. Tabibler de tavsiye ediyor. İki sözün arası nasıl birleştirilir?
    Cevab: Âdâb kitaplarında men edilen, bütün olarak yenilmesidir. Çiğnenerek veya ezilerek yenebilir.
    23 Nisan 2013 Salı
  • Sual: Resulullah efendimizin ayakta su içtiğine dair hadis-i şerifler mevcuttur. Bundan dolayı ayakta su içmek sünnet midir?
    Cevab: Hazret-i Peygamber, suyun oturarak içilmesini emir buyurmuştur. Kendisi ayakta su içmiş ise de, bunun zemzem olduğu ve hürmeten ayakta içtiği veya seferde oturacak yer bulamadığı için ayakta içtiği bildirilmiştir. Şu halde zemzem, abdestten artan su ve ilaç için içilen su dışında suyun oturarak içilmesi sünnettir.
    28 Nisan 2013 Pazar
  • Sual: Fıkıh kitaplarında “Hükümdarın tütün içmeyi yasaklaması hâlinde, tütün içilmesi haram olur” diye yazıyor. Bir şeyin haram olması için ya hakkında bir nass olmalı, ya da müctehidlerden birinin haram demesi lâzım değil midir? Helâle haram demek küfre sebep olmaz mı?
    Cevab: Müminlerin emiri olan kişi, umumun menfaati için bir mübahı emredebilir veya yasaklayabilir. O zaman bu işi yapmak veya yapmamak haram olur. Eşyada aslolan mübahlıktır. Sonradan ortaya çıkan sebeplerle haram olabilir. Tütüne mübah diyen âlimler de sağlıklı biri için makul mikdarda içilmesini nazara almıştır. Ama insanların çoğu bu kaideye uymadığı için zarara uğramış, üstelik nikotine alışarak bağımlı olmuştur. Tütün dumanı ile üstünü başını kirlettiği gibi, başkalarına da zarar vermiştir. Tütüne mübah diyenlerin zamanından bu zamana fen bilgileri çok inkişaf etmiştir. Bugün sigaranın azının bile sıhhatli bir insan için zararlı olduğunda bütün ilim adamları müttefiktir. Şu halde tütünün yasaklanması gayet makuldür. Fıkha da aykırı değildir. Helâl olduğu hakkında nass bulunan veya sahih icmaya varılmış bir şeye haram demek tehlikelidir. Ancak haram olduğu ihtilaflı bir mevzuda haram diyenlerin görüşünü söylemek küfr olmaz. Tütüne haram diyen âlimler de vardır, mekruh veya mübah diyenler de.
    19 Mayıs 2013 Pazar
  • Sual: Cenâze evinde, cenaze sahibinin yemek dağıttırması câiz midir?
    Cevab: Cenaze evinden yemek dağıtılması mekruhtur. Komşuların ve yakınların yemek yapıp götürmesi gerekir. Cafer Tayyar vefat ettiğinde Resulullah aleyhisselâm, “Cafer’in evine yemek götürünüz. Şimdi onlar kederlerinden bu işle uğraşacak halde değildir” buyurdu. Komşuların getirdiği yemeği, gelip gidenlere ikram etmek câizdir. Uzaktan gelen misafirler için yemek hazırlamaları da caizdir.
    15 Haziran 2013 Cumartesi
  • Sual: Arkadaşlarla pikniğe gidiyoruz. Herkes eşit para veriyor. Ama herkes aynı yemiyor. Böyle bir organizasyon caiz olur mu?
    Cevab: Rıza olduğu için caizdir. Bezzâziyye’de der ki “Yolcular, azıklarını karıştırırsa veya eşit para verip yiyecek alarak yerlerse her ne kadar farklı yeseler bile câiz olur”. (Berika, Âfâtü’l-Yed)
    20 Temmuz 2013 Cumartesi
  • Sual: Yılbaşında hindi satan lokantada yemek yemenin mahzuru var mıdır?
    Cevab: Yılbaşında hindi yemenin de, hindi satmanın da mahzuru yoktur. Hindinin, Hıristiyanlıkla bir alâkası bulunmamaktadır. Âdettir.
    25 Temmuz 2013 Perşembe
  • Sual: Yemek seçmenin dinen mahzuru var mıdır?
    Cevab: Yok ise de, müslümana yakışan nimete hürmet etmektir. Hazret-i Peygamber, önüne gelen yemeklerden sevdiğini yer; sevmediği hakkında menfi bir şey söylemezdi.
    24 Ağustos 2013 Cumartesi
  • Sual: Fıkıh kitaplarında “Yenilen ve içilen şeyler acı olmamalıdır.” diyor. Biber, turşu yiyoruz. Bazı yemeklere acı katıyoruz. Bunları yememeli miyiz?
    Cevab: Biber, turşu acı değil, yakıcıdır. Zıddı serinleticidir. Nane, okaliptüs, serinleticidir. Yakıcı başkadır, acı başkadır. İlaç acıdır. Salatalık, patlıcan bazen acır. Misvak erak veya zeytin ağacından olur; ama nar ağacından olmaz, zira acıdır. Acı, insanın tabiatını bozar. Ancak acıyı da yemek haram değildir. Nitekim “Her acı şifâdır, zehir hariç; her tatlı zehirdir, bal hariç” demişlerdir. Burada kast edilen, insana faydalı gelen şeyler, acı olabilir.
    30 Ağustos 2013 Cuma
  • Sual: Ekmekte, ayrıca portakal gibi pek çok meyvenin kendisinde ve kabuğunda alkol vardır. Öte yandan, kefir ile yoğurt sütten yapıldığı; her ikisinin teşekkülünde de alkol açığa çıktığı halde, kefir haram iken, yoğurt helâl oluyor. Bunun sebebi nedir?
    Cevab: Kefir mayalanarak elde edilen alkollü bir içkidir. Alkol teşekkül etmeyen olgun bir meyve yoktur. Bunlardan meyvelere, ekmeğe şeriat izin vermiştir. Şeriatin yasak ettiği alkol içilmez. Yoğurtta alkol teşekkül ettiğini hiç işitmedim.
    30 Ağustos 2013 Cuma
  • Sual: Fıkıh kitaplarında “Yemini bozmadan önce keffâret sahih olmaz” diyor. Bunun sebebi nedir?
    Cevab: Keffâret, yemini bozma suçunun cezasıdır. Suç işlenmeden, cezası bahis mevzuu olamaz. Keffâret, günahın affının sebebidir. Günah işlemeden, affı mevzubahis olamaz.
    30 Ağustos 2013 Cuma
  • Sual: Balıkla yoğurt yemek câiz midir?
    Cevab: Bu fıkhî bir mesele olmamakla beraber, mütehassıslar, balık ile süt mamullerinde bulunan histamin maddesinin bir araya geldiği zaman, vücuddaki histamin seviyesinin yükselmesi sebebiyle bazı kimselerde zehirlenmelere yol açtığını söylüyor. Bu sebeple bilhassa balık tutulduktan üç gün sonra yeniyorsa veya balığın tutulduğu su temiz değilse yahud tutulduktan sonra uygun şartlarda hemen soğutulmamışsa, yanında süt, peynir ve yoğurt yenmesinin mahzurlu olduğuna dikkat çekiyor.
    12 Ekim 2013 Cumartesi
  • Sual: Kokmuş yemek yemek câiz midir?
    Cevab: Kokmuş etin yenmesi câiz değildir. Tereyağı, süt, nebatî yağlar böyle değildir. Çorba gibi yiyecekler koktuğu zaman necis olmuş sayılmaz. (Berika)
    25 Ekim 2013 Cuma
  • Sual: Yemekten sonra birinin elini açıp dua etmesi ve diğerlerinin âmin demesi câiz midir?
    Cevab: Yemekten sonra birinin elini açıp dua etmesi ve diğerlerinin âmin demesi hakkında ne bir hadîs ve ne de selef-i sâlihînden bir haber işitilmiştir. Fakat beis olmaması umulur. (Berika, Âfâtü’l-Batn)
    25 Ekim 2013 Cuma
  • Sual: Almanya’da gayrımüslim komşularımızın ikram ettiği et yemeğini yiyebilir miyiz?
    Cevab: Ehl-i kitabın, yani Yahudi ve Hristiyanların kestiği et ve ikram ettiği yemek temizdir, yenebilir. Âyet-i kerimede buna müsaade vardır. (Mâide 5)
    25 Ekim 2013 Cuma
  • Sual: Kırk gün boyunca devamlı et yemek veya kırk gün boyunca hiç et yememek mahzurlu mudur?
    Cevab: Birincisinde kalb kararıp, sertleşir; ikincisinde humud, uyuşukluk hasıl olduğu hadîs-i şerif ile beyan edilmiştir. (Şir’atü’l-İslâm)
    24 Kasım 2013 Pazar
  • Sual: Rafine tuzun sağlığa zararlı olduğu söyleniyor. Bunu kullanmak haram mıdır?
    Cevab: Hayır. Zan ile hüküm verilmez.
    8 Aralık 2013 Pazar
  • Sual: Bir kimse ıslanmış olan ağını kurutmak için yere serse, sonra bir av hayvanı bu ağa takılsa, oradan geçmekte olan başka bir kimse ağa takılmış olan hayvanı ağdan kurtararak yakalarsa bu hayvan kimin mülkü olur?
    Cevab: Ağı takanın. Zira ağ, hükmen ihraz demektir.
    8 Aralık 2013 Pazar
  • Sual: Hastanede aşçı olarak çalışan bir kimse, hastalardan kalan yemekleri, döküldüğünü kati olarak bilirse, evine getirebilir veya yiyebilir mi?
    Cevab: İsraf olmasın diye evet.
    8 Aralık 2013 Pazar
  • Sual: Bir kimse bismillahi allahü ekber demeden tüfekle ateş etse, o avladığı yenir mi?
    Cevab: Kasten söylememişse Hanefî mezhebinde yenmez. Şâfiî mezhebinde yenir. Unutarak söylemişse, Hanefî mezhebinde de yenir.
    8 Aralık 2013 Pazar
  • Sual: Tütün ekmek ve satmak caiz midir?
    Cevab: Evet.
    8 Aralık 2013 Pazar
  • Sual: Ailem, yılbaşı kutlar, tombala oynar, hindi yer. Ben bunlara katılmak istemiyorum. Ne yapmam gerekir?
    Cevab: Yılbaşı dinî bir şey değildir; âdettir. Kumar, içki gibi günah işlemeden kutlamanın zararı yoktur. Fitne çıkarmamalıdır.
    30 Aralık 2013 Pazartesi
  • Sual: Üzerinde şeker hamurundan yapılmış insan veya hayvan figürleri bulunan pastaları yemek veya yapıp satmak caiz midir?
    Cevab: Hürmet değil, tahkir makamındadır; bu sebeple her ikisi de câizdir. Canlı resmini veya figürünü duvara asmak gibi hürmet etmeyip, yere sermek veya eşya olarak kullanmak İslâmiyette yasaklanmamıştır. Böyle ise de, canlı figürüyle yapmamak iyi olur. Mübahlarda da İslâm âdetine uymakta hayır ve bereket vardır.
    30 Aralık 2013 Pazartesi
  • Sual: Bazıları yemeğe tuzla başlamak sünnettir, bazıları değildir diyor. Bu tip çelişkili hallerde ne yapmalıyız?
    Cevab: Yemeğe tuzla başlamanın sünnet olduğu, muteber din kitaplarında, meselâ Şir’atül-İslâm’da yazıyor. Buna dair hadîs-i şerife bazı âlimler zayıf diyor. Onların zayıf demesiyle zayıf olması lâzım gelmez. Bu bir ictihad meselesidir. Üstelik farz ve haramlar dışında, zayıf hadîslerle amel edilir. Bir şey bir kimseye sünnet diye ulaşsa, ama aslı olmasa, o kişi o işi o niyetle yaparsa, sünnet yapmış gibi sevap alır. Bu husus, bir hadîs-i şerifte geçiyor.
    30 Aralık 2013 Pazartesi
  • Sual: Puro içmek câiz midir?
    Cevab: Sigara gibidir.
    30 Aralık 2013 Pazartesi
  • Sual: Ben öldükten sonra bana yılda bir kez kurban kesin deyip parasını miras yoluyla bırakan bir kimse için kesilen kurbandan ailesi yiyebilir mi?
    Cevab: Evet.
    30 Aralık 2013 Pazartesi
  • Sual: Tüfekle av yapmak caiz midir?
    Cevab: Evet.
    30 Aralık 2013 Pazartesi
  • Sual: Alkol sirkesi haram mıdır?
    Cevab: Hayır, makbuldür. Hadîs-i şerifte, sirkenin hayırlısı, şaraptan yapılandır, buyurulmaktadır.
    30 Aralık 2013 Pazartesi
  • Sual: Yemekten sonra ağız yıkanırken, ağızın dışını yıkayıp, iç kısmına alınan su müsta'mel midir? Yutulsa câiz midir? Böylece sünnet sevabı hâsıl olur mu?
    Cevab: Abdest ve guslde kullanılan, yahud kurbet olarak, meselâ yemekten önce veya sonra sünnet niyetiyle ellerini yıkamakta kullanlan su müsta’mel olur. Nitekim cünüp bir kimsenin, ağzını yıkamadan su içmesi hâlinde, bu su ağzını yıkamış olduğundan müsta’mel su olur. Bunu içmek veya bununla hamur yoğurmak tenzihen mekruhtur. Bazı âlimler, başka uzva, yere, elbiseye düştükten sonra müsta’mel olur dedi. Bu bakımdan sünnet niyetiyle ağzı yıkadıktan sonra, bu suyu yutmamalı; tükürmelidir. (İbni Abidin, Nimet-i İslâm)
    2 Mart 2014 Pazar
  • Sual: Midye ve kokoreç yemek caiz midir?
    Cevab: Midye deniz haşaratından olduğu için yenilmez; kokoreç câizdir.
    24 Nisan 2014 Perşembe
  • Sual: Evimizin çatısında çok sık olmasa da mangal yapıyoruz. İster istemez koku yayılıyor. Herkese verme imkânımız da yoktur. Kul hakkına girer mi?
    Cevab: Girer.
    3 Mayıs 2014 Cumartesi
  • Sual: “Kırk gün boyunca devamlı et yiyenin kalbi kararır” sözündeki kararmadan ne anlamak gerekir?
    Cevab: Kalbin feyz almaya kapanması veya zayıflaması demektir. Hayvanî gıdalarla devamlı beslenmek tasvib edilmemiştir. Hiç hayvanî gıda almayanda da, uyuşukluk olur.
    27 Mayıs 2014 Salı
  • Sual: Yemek yerken başı örtülü olmak sünnet midir?
    Cevab: Müstehabdır. Hem nimete hürmet gösterilmiş; yemek kokusunun sinmesi ve yemeğe saç düşmesi önlenmiş olur.
    7 Şubat 2015 Cumartesi
  • Sual: Yemek içmek adabı kısmında üzüm çekirdeği zararlıdır yazıyor. Üzümü çekirdeğini çıkartarak mı yemek lâzımdır?
    Cevab: Çiğnemek veya çıkarmak lâzımdır.
    12 Mart 2015 Perşembe
  • Sual: Eti yenen hayvanın uykuluk ve badem olarak adlandırılan kısmını yemek caiz midir?
    Cevab: Hayvanın eti yenmesi caiz olmayan yedi kısmından biri de guddeleri, yani bezeleridir. Halk arasında uykuluk diye bilinen kısım da, böyledir.
    29 Mayıs 2015 Cuma
  • Sual: Amerika'da yemek ya da kozmetik mamullerde kullanılan bazı kimyevîlerin domuz ya da alkol temelli olduğu biliniyor.
    Cevab: Üstünde yazmak bilmek demektir. Yazmıyorsa araştırmaya gerek yoktur.
    16 Ağustos 2015 Pazar
  • Sual: Kurban bayramı dışında et ihtiyacı için hayvan keserken hayvanda yaş sınırı aranır mı?
    Cevab: Hayır. Ancak kurbanda davarın 1, sığırın iki yaşında olması şarttır. 6 ayı geçmiş, ama 1 yaşında gözüken davar da kurban olur.
    16 Ağustos 2015 Pazar
  • Sual: İş yerinde içki içenler ekseriyettedir. Nasıl hareket etmek gerekir?
    Cevab: Herkesin aklının ölçüsüne göre konuşmak gerekir. Aklı erene şarabı dinin yasak ettiğini, bu sebeple içmediğini söylersiniz. Aklı ermeyene, sevmiyorum hoşlanmıyorum alışmamışım dersiniz. Böyleleri ile de fazla muhatap olmazsınız. Münakaşa etmek, izaha kalkışmak, hele kabul etmeyecek olana emr-i marufa kalkışmak doğru değildir, fitne olur. Modern cemiyette herkesin dilediği gibi yaşama hakkı ve hürriyeti vardır. Din, cemiyet halinde yaşanır.
    16 Ağustos 2015 Pazar
  • Sual: Eskiden misafir geldiğinde, su ile kahve ikram edilirmiş. Su alınırsa misafir aç, kahve alınırsa misafir tok kabul edilirmiş. Buna göre sofra kurulurmuş. Bu doğru mudur?
    Cevab: Hayır. Bu bir latifedir. Türk töresinde kim ve ne zaman olursa olsun, hazır olan ne varsa, sofra çıkarılır. Misafir buyur edilir. Yerse yer; yemezse bir defa ısrar edilir ve sofra sonra kaldırılır. Böylece aç olduğunu söylemekten çekinen de, ikrama kavuşmuş olur. Misafirin artığı, yani misafir yedikten sonra önünden kalkan sofra, ev halkı için bereket kabul edilir.
    30 Ağustos 2015 Pazar
  • Sual: Kabuğu kirli yumurta, bu kirleri temizlenmeden tavaya kırılabilir veya kaynatılabilir mi?
    Cevab: Evet. Yenen kısmı içidir. Kabuğun üstü necis bile olsa, içine nüfuz etmez.
    30 Ağustos 2015 Pazar
  • Sual: Ciğer gibi kanlı uzuvları doğradıktan sonra direk tavaya atmak doğru mudur?
    Cevab: Etin üstündeki kan temizdir, yenir.
    30 Ağustos 2015 Pazar
  • Sual: Alkolle çözülmüştür diyerek gazoz içmemek ve gayrımüslim memleketlerindeki lokantalarda İslâmiyete uygun kesilmemiştir diyerek et yememek takva mıdır?
    Cevab: Bunlara dinen cevâz verildiği için, bunlardan sakınmak vesvese ve ifrâda kaçmak olur. Kibre sebep olur.
    30 Ağustos 2015 Pazar
  • Sual: Ehl-i kitabın kestiği etin helâl olması için, hayvan keserken kendi dinlerine göre Allahu teâlânın ismini yahut bir sıfatını söylediğini işitmek lâzım mıdır?
    Cevab: Ehl-i kitabın, yani Yahudi ve Hrisityanların, Allahu teâlânın ismini veya bir sıfatını, herhangi bir lisan ile söyleyerek kestiği hayvan helâldir. Bunu işitmek, söyleyip söylemediğini araştırmak lâzım değildir. Şâfiî mezhebinde, ism-i celâl kasden terkedilse bile, o et yenir.
    1 Eylül 2015 Salı
  • Sual: Bir spor klübünün veya alkollü içki satan firmanın hisse senedlerini satın almak câiz midir?
    Cevab: Helâl ve haram beraber yapıldığı için, câiz; fakat mekruhtur.
    5 Eylül 2015 Cumartesi
  • Sual: Girişi ücretli resmî bir müzenin bahçesindeki meyvesi yere dökülüp ziyan olan keçiboynuzu ağacından yemek caiz midir?
    Cevab: Sahipsiz ve ziyan olacağı için yemek caizdir.
    5 Eylül 2015 Cumartesi
  • Sual: Çiftliklerdeki tavuklara ve balıklara domuz artığı yemler verildiği söyleniyor. Ne yapmalıdır?
    Cevab: Hayvanlar hep necis şeyler yer. Söylentiye bakılmaz.
    5 Eylül 2015 Cumartesi
  • Sual: Yollarda bazı meyve ağaçları bulunuyor. Meyveleri kimse tarafından toplanmıyor. Kimsenin mülkünde de değildir. Heba olmasın diye bu meyveleri toplamakta beis var mıdır?
    Cevab: Yoktur. Sahipsiz mal ihraz ile mülk edinilebilir.
    6 Eylül 2015 Pazar
  • Sual: Fıkıh kitaplarında, cemaati kaçırmak için özür olan hallere, sevdiği yemeği kaçırmak korkusu da eklenmiş. Bunun izahı nedir?
    Cevab: Namazı kılarsa, sofra kaldırılacak; sevdiği yemeği yiyemeyecek ve aklı orada kalacaktır. Böylece namaz mekruh olacaktır.
    6 Eylül 2015 Pazar
  • Sual: Tavuk ve diğer hayvanlara verilen hormon, hayvan hakkına girmeye sebep midir?
    Cevab: Hayır. Ama fıtratı değiştirmek ve dünyanın dengesini bozmak caiz değildir.
    6 Eylül 2015 Pazar
  • Sual: Fıkıh kitaplarında, sıcak yemek zararlıdır diyor. Bundan maksat nedir?
    Cevab: Ağzını yakacak kadar sıcak yemek uygun değildir. Yemeğe üflemek de böyledir.
    6 Eylül 2015 Pazar
  • Sual: Maden kazası gibi umumi bir âfet olduğu zaman, doğum günü kutlamak caiz midir?
    Cevab: Câizdir, ama dedikodu ve reaksiyona sebep olmamalıdır. Eğlenecek zaman çok bulunur.
    6 Eylül 2015 Pazar
  • Sual: Hayvanı elektroşokla bayıltıp kesmek caiz midir? 
    Cevab: Bu şokun tesiriyle ölmedikçe evet. Aksi takdirde leş olur.
    6 Eylül 2015 Pazar
  • Sual: Bir besmele ile 20 koyun kesmek caiz midir?
    Cevab: Hayır. Her biri için kesen tarafından bizzat ayrı ayrı söylenmesi gerekir.
    6 Eylül 2015 Pazar
  • Sual: Eski kitaplarda 3, 5 hatta 40 günde bir yiyenleri okuyunca günde iki, hatta bazen üç öğün yemeği âdet edinen ben utanıyorum. Fakat bazen iki öğünle bile, yolculuk ve namazda zorlandığım oluyor. Bu devirde yeme-içme nasıl olmalı?
    Cevab: Helâl olduktan ve hayırda kullandıktan sonra dilediği gibi yiyebilir. Bizler onlar gibi olamayız. Herkesin hâli başkadır.
    22 Aralık 2015 Salı
  • Sual: Tüfekle avcılık caiz midir?
    Cevab: Evet. Ateşlerken besmele söylemek gerekir.
    2 Ocak 2016 Cumartesi
  • Sual: İçinde alkol bulunan gargara ve ağız bakım suları ile ağız çalkalamak caiz midir?
    Cevab: Alkolün içilmesi haramdır; ihtiyaç için ağzı çalkalamak ve tükürmek caizdir.
    2 Ocak 2016 Cumartesi
  • Sual: Yemekten sonra sofrada, “Allahümmerzuknâ kalben takiyyen mineş şirki beriyyen lâ kâfiren ve şakiyyâ” mı yoksa “..lâ kâfiren ve lâ şakiyyâ” diye mi okumak daha doğru olur?
    Cevab: İkisi de olur. Tek la ile okumak daha münasiptir.
    2 Ocak 2016 Cumartesi
  • Sual: Bir ağacın dibine dökülmüş meyveleri yemek câiz midir?
    Cevab: Meyve ağacının yanından geçen kimse, zaruret (açlık) hâlinde ise etrafı çevrili olsa bile meyveden yiyebilir, ama kıymetini öder. Zaruret yoksa, etrafı çevrili ise asla yiyemez. Çevrili değilse, İmam Ahmed’e göre yiyebilir; yanında götüremez. Sahibi bilinen ağacın meyvesi dibine dökülmüş olsa bile yenmez. Eğer dibine dökülen meyve, hemen bozulacak ise ve sahibinin men ettiği bilinmiyorsa, yenebilir. Ceviz gibi durmakla bozulmayacaksa hiç yenemez. Açlıktan ölme hâli müstesnadır. Asr-ı Saadet’te hurmaları sopayla düşürüp yiyen bir çocuğu, Resulullah’a getirdiler. Daldaki meyvelere dokunma; yere düşenleri ye buyurdu. Bu hadis-i şerif, sahibinin dibine döküleni yemeye izni olması veya zaruret yahud çocuğun hâline göredir.
    12 Ocak 2016 Salı
  • Sual: Mektep yemekhanesine kayıtlı olanlar, olmayanlara, tatlı, su, hatta yemek götürebilir mi?
    Cevab: Kendi yemediğini götürür. Fazlası, yemekhanenin izniyle olur. İzin vereceğini bilmek veya çok zannetmek, izin sayılır.
    13 Ocak 2016 Çarşamba
  • Sual: Domuz kılından yapılan fırça ile boyanan duvarlar necis olur mu? Böyle bir fırça ile poğaçanın üzerine yağ sürülse yenir mi?
    Cevab: Domuz kılını mecbur kalmadıkça boya gibi işlerde kullanmak caiz değildir. Değdiği ıslaklık necistir. Kuruyunca orada namaz kılınır. Ancak üzerine domuz kılıyla yağ sürülmüş poğaça yenmez.
    13 Ocak 2016 Çarşamba
  • Sual: Tavuk yemine kan karıştırınca helal olur mu?
    Cevab: Kat’i bilinmiyorsa araştırılmaz. İnsan pisliği yiyen hayvan ile kısrağın etini yemek mekruhtur. Ancak pislik yiyen hayvan, etinden o pis koku gidinceye kadar hapsedilir, koku gittikten sonra yenilir. Bu temizlenme müddeti şöyle takdir edilmiştir: Ezher kavle göre, tavuk üç gün, koyun-keçi dört gün, deve ve sığır on gün hapsedilir. Nitekim böyle bir hayvana yaklaşınca pis koku gelir. Bu hapsedilme, Bezzâziyye’ye göre leş yiyen hayvan içindir. Serahsî’ye göre zaman takdir edilmez; kokunun gitmesine itibar edilir. İşte bundan dolayı fukaha tavuğun yenilmesinde beis görmemiştir. Çünkü tavuk herşeyi yer ve eti de bozulmaz. Eğer bir hayvan, hem necaset, hem de temiz yiyecekler yese ve eti de kokmasa, o zaman onun eti helâldir. Domuz sütü ile beslenen bir buzağının eti helâldir. Çünkü onun eti bozulmaz. Onun gıdalandığı şey de tüketilmiştir. Bazı âlimlere göre domuz sütüyle beslendikten sonra birkaç gün ot yese veya birkaç gün geçse eti helâldir. Eti yenilen bir hayvan şarap içse, aynı saatte kesilse, onun etini yemek helâldir, ama mekruhtur. Necâsetle sulanan ekinler caizdir. (İbni Abidin)
    13 Ocak 2016 Çarşamba
  • Sual: Marka tavuklarda 45 günde iğne ile tavuk hâline getiriliyor. Bu hormonlar caiz midir?
    Cevab: Yaradılışa müdahale doğru değildir. Âyet-i kerime, kâinattaki dengeyi bozmayı yasaklıyor.
    7 Nisan 2016 Perşembe
  • Sual: Araba çarparak öldürülen hayvan, çarpmadan önce besmele çekilse bu şekilde yenir mi?
    Cevab: Leş olur. Ölmeden kesilmesi lazımdır.
    26 Nisan 2016 Salı
  • Sual: Vanilla exract (vanilya özü) denilen maddede etil alkol olduğu söyleniyor. Kullanmak caiz midir?
    Cevab: Muhtevasında yazmıyor. Varsa ve kati ise ve kimyevi reaksiyona uğramıyorsa yemek caiz olmaz. Bilhassa yurt dışından gelen bazı çikolatalarda vanilya özü bulunuyor. Bilindiği kadarıyla vanilya özü, alkol ile çıkarılıyor ve daha sonra imbikleme (damıtma) yolu ile alkolden ayrıştırılıyor. Ancak şer'en alkolden temizlenmiş olmuyor.
    12 Haziran 2016 Pazar
  • Sual: Bira bardağı ile su içmek caiz midir?
    Cevab: Evet.
    12 Haziran 2016 Pazar
  • Sual: Av yasağı zamanında avlanan hayvanın etini yemek caiz olur mu?
    Cevab: Olur ise de kanunlara uymamak caiz değildir.
    12 Haziran 2016 Pazar
  • Sual: Özürsüz olarak oruç tutmayan birinin vereceği iftar davetine icabet etmek caiz midir?
    Cevab: Evet. Günah işleyen kimsenin ikramını yemek caizdir.
    28 Ağustos 2016 Pazar
  • Sual: Ateist veya mürted birinin ya da ehli kitabın avladığı balık yenir mi? Besmele çekilmesi şart mıdır?
    Cevab: Balığı tutanın Müslüman veya ehl-i kitab olması, tutulurken besmele çekilmesi, yenebilmesi için şart değildir.
    7 Aralık 2016 Çarşamba
  • Sual: Karmin maddesi ihtiva eden salam ve karpuz aromalı sütlerin yenmesi caiz midir? Karmin maddesinin, böcek kanından elde edildiğine dair rivayete istinaden soruyorum.
    Cevab: Sosyal medyada paylaşılan bu gibi malumatlara itibar etmemelidir. Bildiğine uyulur. Karmin, başka maddeden de elde edilebilir. Yenmesi haram olduğu iyi bilinen bir madde, mamulün üzerinde yazıyorsa o mamul yenmez. Araştırmak lâzım değildir. –miş, -miş sözlerine itibar edilmez. Her çeşit böceğin, elbise boya vs olarak kullanılması câiz; ama haşerat sınıfından olduğu için kasden yenilmesi câiz değildir. Mamulde karmin olduğu kat’i ise yenmez.
    28 Aralık 2016 Çarşamba
  • Sual: Yemekten önce gençlerin, yemekten sonra yaşlıların önce el yıkamasının hikmeti nedir?
    Cevab: Yaşlılar gençleri sofrada beklemesin diye.
    29 Ocak 2017 Pazar
  • Sual: Peygamber Efendimizin 300 tanesi bizzat kendi ile acve hurması ile alakalı söylenenler muteber midir?
    Cevab: Muteberdir. Bu ağaçların bugüne intikal ettiği de söyleniyor. Hazret-i Peygamber’in diktiği ağaçların fidelerinden veya meyvalarından üretilen ağaçlar olabilir. Acve hurması, iri kuru üzüme benzer koyu renkli buruşuk yuvarlak bir hurmadır. Lezzetlidir. Şifalıdır ve pahalıdır.
    19 Şubat 2017 Pazar
  • Sual: Yaslanarak, bağdaş kurarak, ayak uzatarak yemek yiyip içmek caiz midir?
    Cevab: Caiz ise de sünnete muhaliftir. Sofrada sağ ayağı dikip, sol ayağın üzerine oturmak müstehabdır.
    19 Mart 2017 Pazar
  • Sual: Çorbaya ekmek doğramak sünnet midir?
    Cevab: Çorbaya değil de, et suyuna ekmek doğrayıp pişirmek, yani tirit, sünnettir.
    6 Mayıs 2017 Cumartesi
  • Sual: Açlıktan ölmek üzere olan kimse sırasıyla ne yiyebilir?
    Cevab: Mutad yiyecek bulamıyorsa, eti yenen hayvanların leşini, sonra eti yenmeyen hayvanları, sonra başkasının malını, sonra ölü insan etini yiyebilir. Diri insan eti yemek caiz olmaz. (İbni Âbidin)
    6 Mayıs 2017 Cumartesi
  • Sual: Gıdalara, içeceklere helal sertifikası veren bir şirkette çalışıyorum. Bu hususta farklı memleketlerdeki kıstaslar aynı değildir. Mesela Malezya’nın helal sertifikasında aradıkları kriterler, Türkiye’de aranmamaktadır. Buradaki kriterlere göre sertifika tanzim etmek vebal olur mu?
    Cevab: Kanuna ve şeriata uyduktan sonra mahzuru yoktur. Yenmesi ve içilmesi helâl olan şeyler, fıkıh kitaplarında yazmaktadır. Sertifika değil, din kitapları esastır.
    23 Mayıs 2017 Salı
  • Sual: Evimizde sofra adabı nasıl olmalıdır?
    Cevab: Evvela küçükler el yıkar; sonra büyükler el yıkar. Evvela büyükler oturur; sonra küçükler oturur. Evvela büyükler başlar; sonra küçükler başlar. Büyükler kalkmadan küçükler kalkmaz. İcab ederse müsaade ister. Yemekten sonra evvela büyükler el yıkar; sonra küçükler. Sofrada güzel mevzulardan konuşmak caizdir. Hiç konuşmamak Mecusi âdetidir. İğrenç şeylerden, hastalıklardan, üzücü şeylerden konuşmak doğru değildir. Mevzuyu büyükler açar. Suali büyükler sorar. İcab ederse müsaade alarak küçükler de konuşur. Sorulan suale cevap verirler. Sofrada başı örtülü olmak müstehabdır. Şir’atü’l-İslam kitabına bakınız.
    21 Haziran 2017 Çarşamba
  • Sual: Ateist bir arkadaşın ikramını kabul etmek, yemeğini yemek caiz midir?
    Cevab: Evet.
    1 Ağustos 2017 Salı
  • Sual: Peygamber Efendimiz karpuz yemiş midir?
    Cevab: Evet. Şir’atü’l-İslâm’da der ki: Ekmeği sağ eline, karpuzu da sol eline alır, bir ekmekten, bir karpuzdan yerdi. “Allahü teâlâ ekmek ile karpuzu birlikte yiyen kimseden yetmiş çeşit hastalığı kaldırır” buyururdu. Âişe radıyallahü anhâ, Resûlullah aleyhisselâmın karpuz ile taze hurmayı birlikte yediğini ve: “Bunun sıcağım, şunun soğuğu ve şunun soğuğunu bunun sıcağı kırar. Çünki hurma sıcak ve yaş karpuz ise soğuk ve yaştır” buyurduğunu rivâyet etmiştir. Karpuz ile de bereketlenmelidir. İçinde Cennet suyundan bir damla olduğu için mümkin ise hepsini bir kişi yemelidir. Kabuğunu, iç kabuğunu, çekirdeğini ve suyunu ziyân etmemelidir. Cennetteki her taamda karpuzun lezzetinden de vardır. Hadîs-i şerîfde: “Karpuz; yiyecektir, içecektir, güzel koku ve temizleyicidir (anti-oksidandır)” buyurulmuştur. Mesâneyi ve karnı yıkar, cilde tazelik, ağza güzel bir koku verir. Baş ağrısını sâkin kılar. Görmeyi kuvvetlendirir. Susuzluğu giderir. Keserken Besmele çekilmiş ise insanın karnında tesbîh eder. İştah açar. Karındaki kurtları öldürür. İnsanın karnından yetmiş hastalığı çıkarır, bunların yerini şifa alır. Deylemî’de geçen hadis-i şerifte “Kavun, karpuzda on hassa vardır: Yemek, içmek, koku, meyve, çöğen (temizleyici), mesaneyi yıkamak, karnı yıkamak, bel suyunu fazlalaştırıp cima kuvvetini artırmak, iç illetlerini kesmek ve cildi temizlemek”. İbni Adiyy, “Resûl-i Ekremin en çok sevdiği meyve, yaş hurma ve karpuzdu” hadis-i şerifini rivayet eder. Hâkim ise, “Yaş hurmayı sağ eline, kavun karpuzu sol eline alıp beraber yerlerdi. Meyvaların kendisine en sevimli olan bunlardı” hadis-i şerifini rivayet eder. “Birinin sıcaklığı, diğerinin soğukluğunu kırar” buyururlardı. (Beyhekî) Ahmed bin Hanbel hazretlerinin, Peygamber efendimizin karpuzu nasıl yediğini bilmediği için karpuz yememesi, sünnet-i seniyyeye bağlılığındandır.
    1 Ağustos 2017 Salı
  • Sual: Fatih Sultan Mehmed’in deniz mahsullerini yediği rivayeti doğru mudur?
    Cevab: Kati bilinemez. Saraya alınan her mal, padişah için değildir. Öyle olsa bile, sıhhat gibi bir zarurete mebni olabilir. Zira deniz haşaratının yenilmesi, Hanefî mezhebine göre caiz değildir.
    23 Kasım 2017 Perşembe
  • Sual: Sol el ile yemek yemek caiz midir?
    Cevab: Sağ eliyle yiyebildiği halde ve başka bir zaruret yoksa, mekruhtur. İyi işleri sağ eliyle yapmak sünnettir. İki elinde de beraber yenecek yiyecekler varsa, mesela bir elinde ekmek, diğerinde salatalık varsa, sol eliyle de yemesi caiz olur.
    28 Aralık 2017 Perşembe
  • Sual: Sünnîlerin, Alevilerin yaptığı yemeği yiyemeyeceği doğru mudur?
    Cevab: Müslümanın kestiği et yenir. Her din mensubunun etli olmayan yemeyi yenir. Müşriklerin etli yemeklerini de eğer eti kendisinin kestiği bilinmiyorsa ve orada Müslüman veya ehli kitab kesenler de varsa, yiyebilir.
    3 Ocak 2018 Çarşamba
  • Sual: Şeker alkolü bulunan sakızı çiğnemek caiz midir?
    Cevab: Aslında, ucuna hidroksil grubu (oksijen ve hidrojen) takılmış bir çeşit karbonhidrattır. Kimyevî olarak alkol grubuna girdiği için alkol deniyor. Yoksa etil alkol değildir. Tadlandırmak için kullanılıyor. Caizdir.
    1 Şubat 2018 Perşembe
  • Sual: Yemeğin ortasında besmele çekmeyi unuttuğumuzu hatırlarsak, "bismillahi evvelehu ve ahirehu" mu yoksa "bismillahi evveluhu ve ahiruhu" mu diyeceğiz?
    Cevab: Birincisi efdaldir. Veya “min evvelihi ilâ âhirihi” veya “evvelen ve âhiren” denir.
    15 Nisan 2018 Pazar
  • Sual: Suşi ve pişmemiş balık yemek caiz midir?
    Cevab: Çiğ et ve balık yemek caizdir. Sıhhate zararlı ise, bu cihetten mahzurlu olabilir.
    15 Nisan 2018 Pazar
  • Sual: Yemeğin ortasında besmele çekmeyi unuttuğumuzu hatırlarsak, "bismillahi evvelehu ve ahirehu" mu yoksa "bismillahi evveluhu ve ahiruhu" mu diyeceğiz?
    Cevab: Birincisi efdaldir. Veya “min evvelihi ilâ âhirihi” veya “evvelen ve âhiren” denir.
  • Sual: Sünnete muvafık olarak günde iki öğün yemek yiyorum. Arada meyve gibi bazı şeyler yemek bu ittibayı bozar mı?
    Cevab: Günde iki öğün yemek tavsiye edilmiştir. Ancak bunlar, âdete tâbi şeylerdir. İhtiyaçlar nazara alınarak herkese münasip bir yol takip edilir.
  • Sual: Mekteb yemekhanesinde, isteyenler ay başında parayı verip, ay boyunca bütün günlerde öğlen arası yemek yiyebiliyorlar. Bir arkadaşımın gelmediği bir günde, onun da rızası varsa, onun yerine başkasının yemesi caiz olur mu?
    Cevab: Evet. İkram etmiş sayılır.
  • Sual: Cenaze evinde misafirlere verilen yemek caiz midir? Cenaze sahipleri bir de gelen misafirleri ağırlama onları yemeklemek mecburiyetinde midir?
    Cevab: Cenaze evinden 3 gün boyunca başkalarına yemek verilmesi mekruhtur. Üç gün boyunca cenaze evine yemek götürmek sünnettir. Ancak dışarıdan gelen misafirlere cenaze evinde yemek ikram edilmesi caizdir.
  • Sual: Velime ne demektir?
    Cevab: Velime, hususî günler şerefine verilmesi âdet ve müstehab olan yemek ziyafetine denir. Evlenme, sünnet, ev alma, yolcusu seyahatten dönme, hastalıktan kurtulma gibi sevinçli hâdiseler şerefine velime vermek müstehabdır. Bilhassa evlenme düğününde, velime verilmesi, taraf-ı peygamberîden tavsiye olunmuş; bir koyun buduyla da olsa velime vermeyi ihmal etmeyiniz buyurmuştur. Velime de bulunmak da sevablı bir iştir. Hadis-i şerifte, “Velime yemeğinde, Cennet lokmalarından vardır” buyurulmuştur.
    15 Nisan 2018 Pazar
  • Sual: “Yemek yedirmek çok faydalıdır. Lokanta, parayla satsa da böyledir” hükmünce, mesela 10 lira maliyetli yemeği 100 liraya satan restoranlar da buna dâhil olur mu?
    Cevab: 10 lira maliyetli yemeği 100 liraya satan restoran olamaz. Yemeğin maliyeti o kadar olsa bile başka maliyetler de işin içine girer. İnsanlara faydalı olmaya niyet ederlerse, elbette sevap kazanırlar.
    5 Ekim 2018 Cuma
  • Sual: Peygamber Efendimiz soğan yer miydi?
    Cevab: Pişmiş olarak yerdi. Vefat etmeden önce yediği son yemekte soğan vardı. Çiğ soğan, sarımsak ve pırasa yemezdi, melekleri incitmemek için. Fakat başkalarının yemesine müsaade ederdi. Hatta bir beldeye gelince orada en önce buranın fahsından, yani soğan, sarımsak, pırasa gibi sebzelerinden yemek tavsiye edilmiştir. Bunlar C vitamini vesilesiyle muafiyeti (bağışıklığı) kuvvetlendirir. Soğan, sarımsak ve pırasa gibi kokulu şey yiyenlerin (sigara içenlerin) câmiye, cemaate gelmelerini, topluluğa girmelerini, başkalarını rahatsız edeceği için men etmiştir.
    13 Ekim 2018 Cumartesi
  • Sual: Bir Hanefî, Şâfiî mezhebinin ictihadına uymak niyetiyle midye yerse caiz midir?
    Cevab: Bir Hanefî zaruret olmadan midye ve sair deniz mahsullerini yiyemez. Kolaylık için yerse, telfik yapmış, mezhepleri karıştırmış olur. Dinin kolaylıklarını toplamak caiz değildir. Midye yemek Hanefî’de günahtır. Dinini kayıran Şâfiîler bile Hanefî'de günah olduğu için deniz mahsulleri yemezler. Çin gibi memleketlerde yaşayan ve başka iyyecek bulamayan bir Hanefî için belki caiz olur. Orada yaşayan ve sayısı yüz milyonları bulan Çin Müslümanları bile Hanefî oldukları için balığa benzemeyen deniz mahsullerinden uzak durmaktadır.
    26 Ekim 2018 Cuma
  • Sual: Mürted, kitapsız kâfir veya mezhepsizin hediye ettiği şeyler yiyip içilebilir mi, kullanılabilir mi?
    Cevab: Caizdir; ama tayyip, hoş, bereketli değildir.
    2 Kasım 2018 Cuma
  • Sual: Dindar işin ehli bir doktor hastasına tedavi maksatlı 3 ay boyunca günde 3 defa yarım çay bardağı şarap içmesi gerektiğini söylüyor. Hastanın bu tedaviye uyması caiz olur mu?
    Cevab: Tabibi müslimi hâzık bundan başka ilacı yoktur derse içmek caiz olur.
    2 Mart 2019 Cumartesi
  • Sual: Aldığımız turşunun içindekiler kısmında, suyunda alkol sirkesi (vinaigre d’alcool)  vardır yazıyor. Bu beyaz sirke diye de geçiyor. Bunu yemekte bir mahzur var mıdır?
    Cevab: Şaraptan yapılan sirke makbuldür. Kimyevî değişiklik vardır. Caizdir.
    25 Mayıs 2019 Cumartesi
  • Sual: Virüsleri öldüren bir antibiyotik olarak gümüş suyu (içinde gümüş bekletilmiş su) içilebilir mi?
    Cevab: Dinen mahzuru yoktur.
    30 Mayıs 2019 Perşembe
  • Sual: Kombu çayı içmek caiz midir?
    Cevab: Hayır, alkollüdür. Bira gibi haramdır. 
    25 Temmuz 2019 Perşembe
  • Sual: Marifetname’de günlük 200-400 gram arası gıda tüketmelidir, su da buna dahildir yazıyor. Nasıl anlamalıdır?
    Cevab: Bunlar dinî şeyler değildir; şahsa ve zamana göre değişen tercihlerdir.
    30 Temmuz 2019 Salı
  • Sual: Ailecek yemek yerken farklı tabaklardan mı yoksa müşterek bir tabaktan mı yemelidir?
    Cevab: Ortadan yemek müstehabdır. Ayrı tabaklarda yemek de mekruh değildir. Bunlar âdete bağlı şeylerdir.
    14 Eylül 2019 Cumartesi
  • Sual: Paketle satılan gıdalarda alkol veya domuz olup olmadığını içindekilerden öğrenebiliyoruz. Ama harf ve rakamla ifade edilen bazı maddelerin ne olduğu bilinmiyor. Böyle gıdaları yemek caiz midir?
    Cevab: İyi bilinenlerden kaçınılır. Bilinmeyenler affedilir. Araştırmak lazım değildir.
    14 Eylül 2019 Cumartesi
  • Sual: Doyduktan sonra yemek yemek haram ise, doyduktan sonra yemek yiyecek kişinin besmele çekmesi caiz midir?
    Cevab: Evet. Domuz eti, şarap gibi haram liaynihi olan şeylerde besmele çekmek caiz olmaz.
    8 Ekim 2019 Salı
  • Sual: İçinde etil ispirto olan çikolata yemek caiz midir?
    Cevab: İspirto etil alkoldür. İçmek caiz olmadığı gibi, içine konulan yiyecekleri, şekerleri, çikolataları yemek de caiz değildir 
    12 Ekim 2019 Cumartesi
  • Sual: Çikolata ve şekerleme maddelerin imalinde dış sathın parlak olması için kullanılan şellak maddesi helal midir?
    Cevab: Bal veya ipek gibi bir böceğin ifrazatından elde ediliyor; caizdir.
    26 Ekim 2019 Cumartesi
  • Sual: Yemekten önce ve sonra ıslak mendille elleri silmekle yıkama sünneti yerine getirilmiş olur mu?
    Cevab: Yıkama imkânı yoksa evet.
    10 Kasım 2019 Pazar
  • Sual: İhyâu Ulûmi’d-Din kitabında bir öğünden fazla yemek yiyenin müsrif olduğu söyleniyor. Bunun ölçüsü nedir?
    Cevab: Gündüz iki öğün veya acıkmadan ikinci öğün kast ediliyor. Yoksa günde iki öğün yemek caizdir ve fıkıhta akidedir. Hatta fıtra ve kefaretler buna göre hesap edilir.
    10 Kasım 2019 Pazar
  • Sual: Sigaranın zararlarından korunmak için tentürdiyot suya karıştırılıp içilebilir mi?
    Cevab: Zaruretsiz içilmesi caiz değildir; alkol müştakıdır (türevidir). 
    15 Kasım 2019 Cuma
  • Sual: Diş çektiren birisi kanaması varsa kanama bitesiye kadar yemek yiyemez mi?
    Cevab: Yiyebilir. Ağzından çıkan kanı yutması haram değildir. Akan kanı bir yerde topladıktan sonra yeyip içmek haramdır.
    22 Kasım 2019 Cuma
  • Sual: Marketlerde satılan kefirin muhtevasında alkol yazmıyor. Şu halde içilmesi caiz olur mu?
    Cevab: İçilemez. Kefir, alkollü bir içkinin adıdır. Alkol yoksa kefir değildir.
    4 Aralık 2019 Çarşamba
  • Sual: Kadının namahrem erkekten arta kalan yiyecek ve içecekleri tüketmesi caiz midir?
    Cevab: Onun içtiği bardaktan hemen içerse, tükürüğüne temas ederek şehvetlenebileceği için mahzurludur.
    4 Ocak 2020 Cumartesi
  • Sual: Misafirlikte ikram edileni doymuş olsak dahi yemek caiz midir?
    Cevab: Doyduktan sonra yemek günahtır. Kalan yemek işe yarar. Yememelidir. Tabağa baştan az yemek almalıdır.
    4 Ocak 2020 Cumartesi
  • Sual: Kırmızı şarap sirkesi caiz midir?
    Cevab: Caizdir. Hatta efdaldir. Hadis-i şerifte, “Sirkenin hayırlısı, şaraptan yapılandır” buyuruldu.
    12 Ocak 2020 Pazar
  • Sual: Mentol haram mıdır?
    Cevab: Hayır. Sonunda -ol olan her şey alkol grubundandır; ama haram olan alkol değildir.
    7 Şubat 2020 Cuma
  • Sual: Şarabı tuz katılınca içilmesi helal olur mu?
    Cevab: Şaraba veya her hangi bir alkollü içkiye tuz katılmakla hiçbir şey olmaz, haram olmaktan da çıkmaz. Mesele bazı fıkıh kitaplarında, yanında şarap bulunan bir müslüman, tuz kattım, sirke yapacağım dese de, bu sözüne itibar olunmaz ibaresinden çıkar. Sirke için tuz ile beraber, bazı laktik mikroorganizmaların da katılması icap eder. hatta sirke için tuza lüzum bile olmadığını kimyagerler söylemektedir.
    3 Mart 2020 Salı
  • Sual: Bazı gıdalara konan glikol haram mıdır?
    Cevab: Kimyagerlerin mütalaasına göre, glikol etilen, glikol alkoller grubuna dâhildir. Kimyevi yapısı, haram olan etil alkolden farklıdır.
    27 Nisan 2020 Pazartesi
  • Sual: Üzüm şırası yapıp konservelere  koyuyoruz ve bir sene boyunca onları içiyoruz. Acaba mesela 6 ay sonra içtiğimiz bu üzüm suları caiz midir?
    Cevab: Köpürmemiş ve tadı keskinleşmemişse mesele yoktur.
    3 Mayıs 2020 Pazar
  • Sual: Bir hadiste mealen, Peygamberimiz suya hurmayı ya da üzümü koyar; ondan 3 gün içer; 3 günden sonra onu dökerdi diyor. (Müslim, Eşribe,79-82) Biz hurmayı suya koyup onu blenderden geçirip süzüyoruz. Herhangi bir kaynatma muamelesi yapmadan iki ay kadar tatlılarda şeker yerine kullanıyoruz. Bu yaptığımız mahzurlu mudur?
    Cevab: Hayır, köpüklenip tadı keskinleşmedikçe mahzuru yoktur. Alkol teşekkül etme tehlikesine binaen böyle yapılmıştır. Hicaz, sıcak bir memlekettir.
    24 Mayıs 2020 Pazar
  • Sual: Balığın içi temizlenmeden pişirilmesi veya salamura yapılması halinde bunu yemek caiz midir?
    Cevab: Balığın içini temizlemek icap eder; içi yenmez. Ama necis olmadığı gibi, balığı da necis yapmaz. İçi ile salamura edilmiş veya pişirilmiş olan balığın içi temizlenir; kalanı yenir.
    24 Mayıs 2020 Pazar
  • Sual: Çiğ et yemek caiz midir?
    Cevab: Caiz ama sıhhatsizdir.
    5 Haziran 2020 Cuma
  • Sual: Lokantada içtiğimiz şıranın tadının şekerli keskin ve yakıcı olduğunu ve küçük kabarcıkların yüzeye doğru çıktığını gördük. Köpürme yoktu. Şaraba dönmüş müdür? Bilmeden içmek özür müdür?
    Cevab: Caizdir. Şıra öyle olur.
    21 Ağustos 2020 Cuma
  • Sual: Boza helal midir?
    Cevab: Helaldir.
    21 Kasım 2020 Cumartesi
  • Sual: İşlem görmüş gıdalar yemek caiz mi?
    Cevab: Caizdir. Bunlara nasıl muamele edildiğini, içinde ne olduğunu araştırmak lazım değildir.
    24 Kasım 2020 Salı
  • Sual: Dişlerin arasındaki yemek artıkları tekrar yenilebilir mi?
    Cevab: Diliyle çıkardıysa yiyebilir; kürdanla çıkardıysa yenmez, çıkarılır. (Şir’atü’l-İslâm)
    25 Aralık 2020 Cuma
  • Sual: Tavukların ve hayvanların yediği yemin yarıdan fazlası necis maddelerden yapılmaktadır. Bunun eti, sütü ve yumurtasını yemek mekruh mudur?
    Cevab: Pislik yiyen hayvanın etinin mekruh olmaması için muayyen bir müddet hapsedilmesi icap eder. Süt, ete dâhildir. Yumurtanın da dâhil olduğuna dair fıkıh kitaplarında sarahat yoktur. Kaldı ki –miş –muş ile olmaz. Hayvanın necis yem yediği ve hapsedilmediği iyi bilinmedikçe, bunun etini ve sütünü yiyip içmek mekruh olmaz. Bu da bilinemez. Kimyevî tahlil şer’î hüküm ifade etmez. Araştırmakla memur değildir.
    25 Aralık 2020 Cuma
  • Sual: Çok zayıf bir kimsenin, şişmanlamak için sık sık yemek yemesi caiz midir?
    Cevab: Doyduktan sonra yemek caiz değildir. Kilo aldırıcı gıdalar tercih edilmelidir.
    25 Aralık 2020 Cuma
  • Sual: Fabrika, tarla ve bazı yüksek binalara yuva yapan çöl güvercinini avlayıp yemek caiz midir?
    Cevab: Caizdir.
    16 Şubat 2021 Salı
  • Sual: Sıhhate zararlı şeyleri yerken besmele çekmek caiz midir?
    Cevab: Caizdir. Domuz, şarap gibi haram liayniyi olan şeyleri yerken içerken besmele çekmek ayrıca günah veya küfrdür.
    13 Mart 2021 Cumartesi
  • Sual: Sütün içine kara sinek düşse, bu süt ne yapılır?
    Cevab: Sineği çıkardıktan sonra içilebilir. Necis değildir.
    22 Nisan 2021 Perşembe
  • Sual: Doyduktan sonra yemek ve içmek haram ise, yemekten sonra çayla beraber ufak tefek şeyler yemesi veya meyve yemesi haram mıdır?
    Cevab: Hayır.
    22 Nisan 2021 Perşembe
  • Sual: Suni etin hükmü nedir?
    Cevab: Helal bir metadan hazırlanırsa yenir.
    22 Nisan 2021 Perşembe
  • Sual: Sağ el ile yemek yerken o sırada sol elle ekmek ve saire ağza almak caiz midir?
    Cevab: Caizdir. Sağ el boşken solla yemek mekruhtur.
    28 Mayıs 2021 Cuma
  • Sual: İmam-ı Azam bazı içkilere fetva vermiş midir?
    Cevab: Şarap, dört mezhepte de haramdır. İçmesi ve her türlü kullanılması günahtır. Yalnız sirke yapılması ve susuzluktan ölmek üzere olanın, ölmeyecek kadar, su yerine, içmesi caizdir. İçmesi haram olan içkiler, dörttür:

    1-Şarap (hamr). Pişmemiş üzüm suyu, [şıra], havasız fıçılarda durmakla, gaz habbeleri ve köpük meydana gelerek mayalanır. Şarap haline döner. Yani, üzüm kabuklarında yaşayan ve şıraya geçen bira mayası adındaki mayanın (fermetin) çıkardığı zimas adındaki bir madde, şırada bulunan glikoz ve levüloz adındaki hekzoz şekerlerini parçalar. Şekerler, ikiye parçalanarak ispirto (etil alkol) ve karbon dioksit maddeleri meydana gelir. Şırada zamanla, şeker azalıp, ispirto çoğaldığı için, tadı şekerli iken, keskin ve yakıcı olmağa başlar. Meydana gelen karbon dioksit gazı, kabarcıklar halinde dışarı çıkar. Bu gaz, ispirtolu sıvıda erimeyen tortuları, sıvının yüzüne sürükleyerek, bir köpük ile örtülür. Böylece şıra, şaraba dönmüş olur. Çeşitli şaraplarda, %5 ile %20 arasında ispirto bulunur. İlk mayalanma bir haftada tamam olur. İspirtosu az olan şarap da haramdır. İmameyne göre ve diğer üç mezhepte, köpürmese de, şarap olur. Sarhoş etmese de, damlasını içmek haramdır. Helal diyen, kâfir olur. Şarap, idrar gibi kaba necasettir. Her türlü kullanmak, ilaç yapmak, çamur yapmak, hayvana içirmek, ihtikan yapmak, buruna çekmek sözbirliği ile haramdır. Satması caiz değildir. Parası haramdır. Bir Müslümanın, borcunu, şarap satarak aldığı para ile ödemesi helal olmaz. Bu para, alacaklıya da helal olmaz. Bunun için içki satana ödünç verilmez. Az içene de had vurulur ki, 80 sopadır. Sarhoş edici diğer üç içkiyi içene ise, ancak sarhoş olursa had vurulur. Şarap köpüklendikten sonra, kaynatılıp üçte ikisi gitse de geride kalanı ve inbiklenerek elde edilen ispirto, rakı, şarap gibi, necaset-i galizadır. Bunların da damlasını içmek haramdır. Şaraptan elde edilen rakı, meşe ağacından fıçılarda birkaç sene bırakılınca, konyak olur.

    2-Tıla. Taze şıra, ateşte veya güneşte ısıtılıp üçte ikisinden azı uçarsa (üçte birinden çok kalırsa), bu kalana, tıla denir. Tıla, gaz çıkararak kabarıp, tadı keskin olunca, sarhoş eder. Şarap gibi damlası haram ve kaba necis olur.

    3-Seker. Hurmanın nakii, yani maserasyonu, yani su içinde ısıtmadan bırakılınca, köpüklenir ve tadı keskin olursa seker denir. Damlası haramdır.

    4-Kuru üzüm nakii. Kuru üzüm, soğuk suda bırakılınca, şekeri suya geçer. Bu suya, kuru üzüm nakii denir. Bu, gaz peyda ederek köpüklenir ve tadı keskin olursa, damlası haram olur. Tıla, Seker ve kuru üzüm nakii (maserasyonu) gazlanmaz ve tadı keskin olmazsa, içmeleri, sözbirliği ile helal olur. Seker ve naki, hafif necistirler. İmam-ı azama göre tıla, seker ve nakiin haram olmaları için, köpüklenmeleri de lazımdır. Bu üçünde, icma hâsıl olmadığı için, haram değildir diyen kâfir olmaz.

    İçmesi, İmam-ı azama ve İmam-ı Ebu Yusuf’a göre helal olan içkiler de dörttür:

    1-Kuru üzüm veya hurma, şekeri suya çıkıncaya kadar, soğuk suda bırakılır. Sonra hepsi, kaynayıncaya kadar ısıtılır. Soğuyunca süzülür. Bu sıvıya, nebiz denir. Nebizin tadı keskin olsa da, sarhoş yapmadıkça, içmesi helal olur. Isıtılmazsa, köpürünce ve tadı keskin olunca, haram olur.

    2-Kuru üzüm ve hurma birlikte, soğuk suda durup, hepsi, ısıtılıp süzülür. Tadı keskin olsa da, sarhoş yapmadıkça, helal olur. Buna, halitan denir.

    3-Bal, incir, arpa, buğday, mısır, darı, erik, kayısı, elma ve benzerlerinden biri soğuk suda durup ısıtılmasa da, sarhoş etmeyecek miktarda helaldirler. Çünkü hadisi şerifte, “Şarap (hamr), üzüm ve hurmadan olur” buyuruldu. Sarhoş ederlerse, haram olurlar. Bira da böyledir. Hububattan elde edilen rakıya, İngilizler viski, Ruslar votka derler.

    4-Müselles. Üzüm suyu, taze iken, yani gaz kabarcıkları çıkmadan, köpürmeden önce, ısıtılıp, üçte ikisi uçar, üçte biri kalırsa müselles denir. Tadı keskin olsa da, sarhoş etmeyecek kadar içmesi helaldir. Şıra, yani taze üzüm suyu; pekmez; bulama ve boza içmek helaldir. İmam-ı Azam ve Ebu Yusuf’a göre helal olan içkiler, kuvvet için, hazım için sarhoş etmeyecek miktarda helal olup, sarhoş ederlerse veya çalgı ile, keyif için, fâsıklar gibi az dahi içilirlerse, söz birliği ile haram olurlar.

    İmam-ı Muhammed’e göre, bu dört içki, gaz çıkarmış ve tadı keskin olmuş ise, sarhoş etmeyecek kadar az içmesi de haram olur. Fetva da böyledir. Diğer üç mezhepte de böyledir. Bunlar “Çoğu sarhoş eden içkinin, azını içmek de haramdır” ve “Sarhoş eden her içki şaraptır ve hepsi haramdır” hadis-i şerifinin zahirini delil alıyor.

    Kısrak, inek, deve sütleri, mayalanıp, tadı keskin olunca, müselles gibi olurlar. Birincisine kımız, ikincisine kefir denir. Bira gibi haramdırlar. Bu hususta, İskilibli Atıf efendinin Men-i Müskirat kitabında tafsilat vardır.

    Yukarıda yazılı sekiz içkiden, şaraptan başkasını satmak İmam-ı Azama göre sahihtir. Fakat mekruhtur. İmameyn, bunların satılması da sahih değildir, dedi. Afyon, esrar ve başka uyuşturucu maddelerin satışı da böyledir. Necaset karışan suyu içmek haramdır. Şaraba tuz katınca, helal olmaz. Ama şarap sirke olunca helal olur.

    5 Temmuz 2021 Pazartesi
  • Sual: Zemzem suyunu normal su ile karıştırıp artırmak mümkün müdür?
    Cevab: Zemzem daha büyük bir şişeye konur. Üzerine su eklenir. Eksildikçe su eklenir.
    15 Temmuz 2021 Perşembe
  • Sual: Zemzem suyu nasıl içilir?
    Cevab: Ayakta kıbleye karşı başı örtülü, üç yudumda ve zemzem duasını okuyarak içmelidir. Dua şudur: Allahümme inni es'elüke ilmen nâfian ve rizkan vâsian ve şifâen min külli dâin ve sekam birahmetike yâ erhamerrâhimîn.
    20 Temmuz 2021 Salı
  • Sual: Ele dezenfektan sıktıktan sonra bir şey yense caiz midir?
    Cevab: Caizdir. Dezenfektanda alkol hemen uçar, bunun yenmesi mevzubahis olamaz.
    16 Ağustos 2021 Pazartesi
  • Sual: Alevi komşunun getirdiği aşure yenir mi?
    Cevab: Alınır ve yenebilir. Kimsenin kalbini kırmak caiz değildir.
    29 Ağustos 2021 Pazar
  • Sual: Telefonda bir aplikasyon vardır. Bu, mamulün içinde alkol ve domuz olup olmadığına dair bilgi veriyor. Yeşil ışık, içinde birsey yok, kırmızı ışık, içinde katkı var, sarı ışık, hakkında değişik fetvalar var demektir. Veya ürün bulunamadı bilgisi veriyor. Bu aplikasyonu çıkaranlar, mamulün sahiplerine soruyorlar. Bunu kullanmak daha ihtiyatlı olmaz mı?
    Cevab: Her yerde (Türkiye de dâhil) haram olduğu iyi bilinmeyen şey yenir. Araştırmak lazım da değildir, ihtiyatlı da değildir. Böyle bir aplikasyona uymak lazım -ve kimin hazırladığı bilinmediği için caiz- değildir.
    17 Ekim 2021 Pazar
  • Sual: Sofrada eti ve ekmeği bıçakla kesmek caiz midir?
    Cevab: Şir’atü’l-İslâm’da diyor ki: “Ekmeği bıçakla kesmemelidir, çünkü mekruhtur. Mekruh değildir de denildi. Eti bıçakla kesmemelidir. Acemlerin zenginlerinin âdetidir. Eti dişlerle ısırıp yemek müstehabdır. Böyle yemek daha hazmettirici, şifâlı ve iyidir.” Yiyen kimsenin önüne gelen eti kesmesi mekruhtur. Yemeği hazırlayan kimsenin (dönercinin) kesmesi mekruh da değildir.
    3 Aralık 2021 Cuma
  • Sual: Çatal ekmeğe batırılır mı?
    Cevab: Ekmeğe hürmetten dolayı, lüzumsuz, keyf için olmaz. İhtiyaç halinde câiz olur. Yemekte çatala ekmek batırmayı âdet haline getirmemelidir.
    3 Aralık 2021 Cuma
  • Sual: Eline kolonya sürdükten sonra bir şeyler yemek caiz midir?
    Cevab: El kuru ise caizdir.
    15 Aralık 2021 Çarşamba
  • Sual: Etinin yağlanması için bira içirildiği söylenen (wagyu) eti yemek caiz midir?
    Cevab: Söyleniyor ile olmaz. Bir şeyin haram olması için kati bilinmesi lazımdır. Necaset yiyen tavuk üç gün, koyun dört gün, deve ile sığır da on gün hapsedilerek kesilir ve etleri yenilir. En sağlam görüş, kaç gün bekletileceği günlerle takdir edilmez; necasetin kokusu onlardan gidinceye kadar hapsedilir.
    7 Ocak 2022 Cuma
  • Sual: Japonların kestiği hayvan yenir mi?
    Cevab: Dünyanın neresinde olursa olsun, eti yenmesi caiz bir hayvanı, leş olduğu iyi bilinmedikçe yemek caizdir. Bunu bir müslümanın ve kitabinin kestiğine hüsnü zan edilir. Japonya’nın başka memleketlerden farkı yoktur. Burada da hem müslüman hem kitabi yaşar.
    7 Ocak 2022 Cuma
  • Sual: Sokakta gezen, icabında başkalarının bahçesine giren tavuğun yumurtası yenir mi?
    Cevab: Evet.
    19 Ocak 2022 Çarşamba
  • Sual: Muhabbet kuşunun ısırdığı meyve yenir mi?
    Cevab: Yenir. Ev kuşunun artığı necis değildir.
    26 Nisan 2022 Salı
  • Sual: Küflü ekmek, kokmuş yemek ve suyun mekruh olduğu kitaplarda yazıyor. Eski kaşar gibi peynirlerin göğermiş kısımlarını yemek caiz midir?
    Cevab: Mekruh olan bozulmuş yiyecektir. Peynirdeki küf zararlı değildir.
    29 Nisan 2022 Cuma
  • Sual: Sango (deniz mercanı) isimli deniz mahsulünden elde edilen bir gıda takviye mamulü vardır. Kullanılması caiz mi?
    Cevab: Balık dışındakiler yenmez. Kati ilaç ise caizdir.
    8 Haziran 2022 Çarşamba
  • Sual: Çin ya da Amerika gibi ülkelerde herhangi bir marketten üzerinde helal sertifikası olmayan etleri satın alıp yemekten sakınmak takva mıdır?
    Cevab: Hayır. Vesvese, kibir veya cahilliktir.
    20 Haziran 2022 Pazartesi
  • Sual: İçki taşımak caiz midir?
    Cevab: Müslüman, Müslümanın şarabını taşıyamaz. Gayrı müslimin şarabını taşıması ise Ebu Hanife’ye göre caiz; İmameyn’e göre değildir. Şarap dışındaki içkileri taşımak bunun dışındadır.
    20 Haziran 2022 Pazartesi
  • Sual: Arapların el ile yeme şekli görüntü itibarıyla mide bulandırıcıdır. Bu adet nereden geliyor?
    Cevab: Elle yemek yemek sünnettir ve çok sağlıklıdır. Çatal kaşıkta biriken bakteri ve mikroplar düşünülürse, elleri yıkadıktan sonra elle yemek yemeyi buna mukayese ediniz. Sizin çatalla bıçakla yemeniz de onların midesini bulandırabilir. Böyle söylemek küfre sebep olabilir.
    9 Temmuz 2022 Cumartesi
  • Sual: Alkolsüz biranın hükmü nedir?
    Cevab: Alkolsüz bira olmaz. Bira, alkollü bir içkinin adıdır. Bira tadında alkolsüz bir içecek ise (malt gibi) içmek caizdir.
    6 Eylül 2022 Salı
  • Sual: Domuzlu yem kediye yedirilir mi?
    Cevab: Leş, domuz ve putlara kesilen hayvan eti ile kan âyet-i kerime ile necis kılınarak yenmesi yasaklanmıştır (En’am: 145, Bakara: 173, Mâide: 3; Nahl: 115). Bu sebeple ulema bunların yenmeyeceği ve başka türlü de (hayvanlara vermek, tarlaya serpmek, satmak gibi) istifade edilmeyeceğini ictihad buyurmuştur. Nitekim Resulullah aleyhisselam Medine’yi teşrif buyurduğunda, leş hayvanın içyağının gemi ve deri yağlanmasında kullanılmasını soranlara menfi cevap vermişti. Ayrıca hadis-i şerif, yenilmesi ve içilmesi caiz olmayan şeyin satılmasını da men eder. Mamafih başka hadis-i şeriflerde, mundar hayvanın sadece etinin haram olduğu beyan buyurulmuştur. Ama ulemanın ekserisi men eden diğer hadis-i şerifi tercih etmiştir. men hususunda netice itibariyle leş, domuz ve kanın yem olarak davara, kediye, köpeğe yedirilmesi caiz değildir. Kendi yerse mani olunmaz. (İbni Abidin) Çöpe dökülür, hayvanlar yerse yer.
    25 Eylül 2022 Pazar
  • Sual: Şaraptan yapılan sirke içilebilir mi?
    Cevab: Hadis-i şerifte, sirkenin hayırlısı şaraptan yapılandır; buyuruldu. Kendi kendine sirke olursa ittifakla caizdir. Eğer mayalanarak veya tuzlanarak olursa, Hanefide caiz, Şafiide değildir. Çünki maya şaraba katılınca necis olur.
    18 Ekim 2022 Salı
  • Sual: Misafirlikte ikram edilenin helal olup olmadığını sormak lazım gelir mi?
    Cevab: Müslümana hüsni zan edilir. Sorulmaz. Gayrımüslimin de yemekleri müslümana helaldir. Sormak hem vesvese, hem kibir, hem suizan olur. Helal olan yiyecek her zaman ve her yerde araştırılmadan yenir.
    22 Ekim 2022 Cumartesi
  • Sual: Bebekleri 2 yaşından sonra emzirmek caiz midir?
    Cevab: Bebekler en çok 2 yaşına kadar emzirilir mealinde ayet-i kerime vardır. 6 ay da mamaya alıştırma obsiyonudur. 2,5 yaşından sonra emzirmek caiz değildir.
    19 Kasım 2022 Cumartesi
  • Sual: Arı yemek haram olduğuna göre arı sütü de haram mıdır?
    Cevab: Yenmesi haram olan şeyin sütü de haramdır, çünki süt ve yağ ete tabidir. Ancak arı sütü ilaç için caizdir.
    29 Kasım 2022 Salı
  • Sual: Lokanta zeminleri umumiyetle ekmek ve yiyecek kırıntıları ile kaplı olabiliyor. Bunlara basmanın mahzuru var mıdır?
    Cevab: Görünen yiyeceklere basmayın da, görünmeyeni Allah affeder.
    16 Aralık 2022 Cuma
  • Sual: Balon balığı gibi zehirli olan balıkların hükmü nedir?
    Cevab: Her balık yenir. Ama çürümüş, kokmuş, zehirli olduğu bilinen yemekleri yemek haramdır.
    21 Aralık 2022 Çarşamba
  • Sual: Tavuk etinde kan varsa ne yapılır?
    Cevab: Yıkanır, kalanı pişirilirse yenir.
    8 Ocak 2023 Pazar
  • Sual: 30-40 gün sadece su içip, yemek yenmeyen "su diyeti" denilen bir perhiz var. Bunu tatbik etmek caiz mi?
    Cevab: Kendini tehlikeye atmak caiz değildir.
    15 Ocak 2023 Pazar
Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
  • TR
  • EN
© 2019
  • Anasayfa
  • Biyografi
  • Kitaplar
  • Makaleler
    • - Aktüel
    • - Akademik
    • - English
    • - Arabic
    • - Diğer Diller
  • Programlar
    • - Televizyon
    • - Radyo
    • - Youtube
  • Yazışmalar
    • - Tüm Sualler
    • - Sual Başlıkları
    • - Sual Gönder