Sual: A, B’ye olan 100 lira borcunu C’ye havâle ediyor. C, ödediği bu parayı sonra dönüp A’dan alacaktır. B ile C anlaşıp 80 lira veya 120 lira ödediği zaman, A’dan bu kadar para isteyebilir mi, yoksa sadece havale olunan 100 lirayı mı isteyebilir? Havâle kabul eden ile havâleyi alan uyuşarak, havâle olunan borçtan az veya çok verirse, havâle verenden, bu verdiği mikdarı istiyebilir mi?
Cevab: B ile C anlaşıp 80 lira veya 120 lira ödediği zaman, A’dan yalnızca havâle olunan 100 lirayı isteyebilir. Eğer ödediği 80 lira ise bir mesele yok. Çünki havale kabul eden, havale veren borçlunun halefidir, onun yerine geçer, onun haklarını kullanır. Havâle kabul eden ile havâle alan anlaşıp, daha fazla mal verirse, havâle edenden bunu istemesi, havâle edeni iradesi dışında bir şeyi ödemeye mecbur etmek demektir. Dolayısıyla B, A’dan ancak 80 lira isteyebilir. Nitekim İbni Abidin bu hususta şöyle diyor: Havale kabul eden, havale edenden, havale olunan mikdarı isteyebilir. Havale alanla anlaşarak daha az vermişse, havale olunan mikdarı değil, verdiğini isteyebilir. (IV/305) Şu halde, havâle kabul eden ile havâleyi alan uyuşarak, havâle olunan borçtan az verirse, havâle verenden, bu verdiği mikdarı istiyebilir. Havâle olunan mikdârı istiyemez.
22 Nisan 2012 Pazar