Yazışmalar

Bir arkadaş bana beş altın borç verdi. Sonra üçünü götürdüm, aldı. Sonra ikisini götürdüm. Benim sana düğün hediyyem olsun dedi. Yıllar sonra bana mektup gönderip, o altınlar benim değilmiş, kullanmam câiz değilmiş, sen o iki taneyi götür, benim o zamanki dükkân sahibimi bulup ver dedi. Kendisine götürdüm, almadı, dükkân sahibine götüreceksin, dedi. Ne yapmam lazım?

Saç ektirmek câiz midir?

Oturduğumuz sitedeki câmiin bahçesindeki ağaçların meyvesini yemek câiz mi?

Birinin hayvanı başkasının ekinini yese öder mi?

Başkasının kuşu uçup bizim balkona konmuş. Bizim oğlan sokakta ehli tavşanlar bulmuş. Alabilir miyiz?

Bir kimse bir şey adadığını hatırlıyor; ama ne adadığını hatırlamıyor. Ne yapması lazım?

Televizyonda iddaa programı var. Oraya futbol mütehassısları çıkıp maç tahminleri yapıyor ve millet buna göre spor-toto oynuyor. Programın maksadı yalnızca spor-toto tahminidir. Burada konuşmacı olmak uygun mudur?

Fakirim. Fakir vekiliyim. Zengin kızkardeşim zekâtını vermem üzere beni umumî vekil etti. Zekâtı, vekili olduğum fakir namına alabilir miyim? Vekili olduğum fakir başka şehirdedir. Onun zekâtını ayırıp bir kenara koymakla zekât verilmiş olur mu?

Saçını kınalamış kadın abdesti nasıl alır?

On ton zeytinim var. Fabrikaya zeytinyağı yapılmak üzere veriyorum. Şu kadarı da ücret desem fasid oluyor. Ne yapmak lazım?

Küçük çocukla markete gittiğimizde, çocuk aldığı şeyi parasını ödemeden yese câiz mi?

Zekâtını, zekât almaya ehil olmayan birine veren kimse zekâtını tekrar verecek mi? Zekâtı alan ne yapacak?

Vekil, müvekkilinin kurbanını kasaba kestirirken, müvekkilinin ismini söylemesi gerekir mi?

Kurbanı yanlışlıkla bayramdan bir gün evvel kesenlerle ortak olan kimse, seferî olsa, kurbanını akikaya çevirebilir mi?

Kurban bayramında kesmek üzere kurban alan zengin, sefere çıksa, kurbanını akikaya çevirebilir mi?

Bir koyun kesmeyi adayan, bir sığırın yedide birine hissedar olabilir mi?

Şirket ortağım, bankadan faizle kredi alarak sermaye hissesi olarak verdi. Almak câiz mi?

Kurban adayan kimse, kurban bayramından sonra o kurbanı kesse, ne lâzım gelir?

Mâlikî mezhebinde mest üzerine giyilen çoraba mesh edilebilir mi?

Bir kimse mallarını öldükten sonra şu senin, şu senin, şu senin, ama hepsi ölene kadar benim diyerek varisleri arasında paylaştırabilir mi?

Uşrunu verdiğim mahsulleri satıp, parasını aldım. Bundan başka nisabı dolduran param da vardı. Birkaç ay sonra zekât verme günüm geldi. Bu mahsullerin parasının zekâtını da verecek miyim?

Bir mirasçı, taksim edilebilir miras malını diğer mirasçıya ayırmadan hibe edebilir mi?

Zekât vekili kendisine umumî vekâlet verilmiş olmasa bile, bir başkasını vekil tayin edebilir. Bu da bir başkasını, bu da bir başkasını edebilir mi?

Kurbanı ikinci vekil alsa, bir başkasına kestirebilir mi?

Vekil umumî vekil ise, bir başkasını vekil edebilir. Bu da bir başkasını vekil edebilir mi?

Bir adam deri işlese, karısı ve kızları da yardım etse, derilerin kazancı kime aittir?

İlim talebesine, zengin de olsa zekât verilir mi?

Bir kimse borçlusunu kumar masasında görse, önünde kazandığı paraları alacağına mahsuben alsa câiz olur mu?

Bir kimse namaz kıldıktan sonra eline bant yapıştığını farketse, ne yapar?

Bir kimse fakire para hediye etse; sonra bunu zekâtına saymak istese câiz midir?

Bir şirkete yaptığımız web sayfasında noel tebriki var. Bize günah olur mu?

Bir şirkete web sayfası yaptık. Alacağımızı nisaba katacak mıyız?

Bir arsa satın almak istedim. Sahibi satmadı. Toplu Konut İdaresi’ndeki tanıdıklarım vâsıtasıyla istimlâk ettirip, bize konut yapmak üzere tahsis ettirmemiz câiz midir?

Namazda euzü besmeleyi açıktan okusa sehv secdesi gerekir mi?

Abdest alırken ayakları üç defa yıkamak sünnettir. Bunun için, üç defa musluğu kapatıp tekrar açmalı veya üç defa ayağı çekip tekrar musluğun altına mı sokmalıdır?

Kadın kocasının rızası olmaksızın doğum kontrolü yapabilir mi?

Şirket beni yurt dışına gönderiyor. Sen harca, dönüşte biz veririz diyor. Kredi kartı ile alışveriş yapıyorum. Bunu şirketten peşin almam câiz midir? Bu harcamalarıma ikramiye isabet ediyor. Şirkete ödemeli miyim?

Arkadaşlar bir şey aldı. Yanlarına para almamışlar, bana sen öde, biz öderiz dediler. Ben de kredi kartı ile ödedim. Sonra bu alışverişe bonus puanı isabet etti. Bunu o arkadaşlara ödemem lâzım mı?

Dut ve asma yaprağından uşr verilir mi?

Annem kalp krizi geçirdi. Kolunda serum yatıyor. Şuuru yerindedir. Abdest alması çok zordur. Teyemmüm nasıl eder?

Bugünki müslümanların İslâmiyyetin muamelattaki hükümlerine (bey, şirâ, vekâlet, havâle, fâiz) uymamaları câiz midir?

Birisinden alınan çek ile başkasından mal almak câiz mi?

Hâmiline çek yazmak câiz midir?

Bugün çekler, kullanılış biçimi ve kullanıldığı yerler nazar-ı itibara alındığında dikkat etmemiz gereken hususlar nelerdir. Câiz olmayan, fasid noktalar nelerdir?

Bazı kaynaklarda "Müctehid olanın ictihad etmesi gerekir" diyor. Bildiğimiz kadarıyla İmam-ı Rabbanî, İmam-ı Gazâlî hep müctehid idiler. Peki bu âlimler ictihad ettiler mi?

Fıkıh kitaplarında vekâlet bahsinde diyorki: (Yemeğe çağrılan kimseye, malımdan istediğin kadar yi ve al ve dilediğine ver, hepsi halâl olsun denilse, yidikleri halâl olur. Aldıkları ve başkasına verdikleri halâl olmaz. Çünki, mikdârı bilinmiyen ta’âmın yimesini halâl etmek câizdir. Fekat mikdârı bilinmiyen malı almak için vekîl etmek ve mechûl ve ayrı olarak teslîmi mümkin olan malı ayırmadan hediyye etmek sahîh değildir). Bunu okuyunca aklıma geldi ki, biz okulda kantinde çay alıyoruz ve alırken şekeri de hemen oradan alıp masaya oturuyor veya sınıfa çıkıyoruz, şekerler ikili paketler halinde, ben de 3 şekerli içiyorum, yani 1 tane artıyor. Bunu da geri veremeyeceksem, israf olmasın diye yanıma alıyorum. Yukarıdaki yazıya göre aldığımız bu şeker haram mı oluyor?

İşçi, patron ile anlaşırken, iki taraftan birisi süre dolmadan akde son verirse tazminat ödeyecek, diyebilirler mi?

Bilgisayarda kayıtlı Kur’an-ı kerim var. Yere konabilir mi?

Evli kadın kaçırılmış, ırzına geçilmiş; tekrar kocasının eline geçmiş. Kocasının buna yaklaşması câiz midir?

Toprağımı kiraya verdim. Dolapla sulanıyor. Adam zekâtını vermiyor. Ben verirken 20'de 1 mi, 10'da 1 mi vereceğim?

Zekâtını yanlış hesab edip fazla veren kimse bunu sonraki senenin zekâtına mahsup edebilir mi?

Bayram namazında mesbuk olan nasıl kılar?

Bir kimse karısına seni boşadım dese ve boşanmayı kasdetmese, talâk vaki olur mu?

Hacca gidenlerden 444 riyal (100 dolar) ayak-bastı parası alınmaktadır. Bu takdirde hac farz olur mu?

Haccetmemiş fakir kimse, vekil olarak hacca gönderilse, hac kendisine farz olur mu?

Bayramın ilk iki günü seferî olup da kurbanını kesen bir kimse, üçüncü günü mukim olsa tekrar kurban kesecek midir?

Hacılar yanlışlıkla bayramın birinci günü Arefe vakfesi yapsalar, hacları sahih mi?

14 ayar altın ile 22 ayar aynı ağırlıkta altın kâğıt paranın olmadığı yerde nasıl alınır?

Mesbuk ayağa kalktıktan sonra imam secde-i sehv yapsa ne olur?

İstinşakta burna üç kere su veriliyor. Üç kere de sümkürmek mi lazım?

Müflis, dilediği alacaklısına dilediği kadar borç ödeyebilir mi?

Mukabelede secde ayetini hem okuyup hem dinleyen kaç kere secde edecektir?

Kuşluk vakti hayızı gelen ama o zamana kadar yeyip içmemiş kadın oruç tutar mı?

Cemaatle namaz kılındıktan sonra müezzin tesbihat yaptırıyor. Duadan hemen evvel (ve ma erselnâke..) derken euzü çekmesi lazım mı?

Bir arkadaştan bir buçuk milyar lira borç alacağım. Bana lira lâzım. Fakat arkadaşın kur zararına uğramaması için, dolar olarak borçlanmak istiyorum. Bunun birinci yolu, arkadaşın parasıyla dolar satın alması ve bana bunu borç vermesi, benim de bu parayı liraya çevirerek ihtiyacımı gidermemdir. Fakat burada önce dolar satın alıp daha sonra bunu liraya çevirmekten ötürü bir kur kaybı oluşacak. Buna mâni olmak için arkadaştan doğrudan lira alıp, arkadaşa bunun karşılığına denk gelen şu kadar gram altın ya da şu kadar dolar borçlu olmam uygun mudur?

Satılan vakıf eserlerini satın almak câiz midir?

Düşman istilâsına uğramış İslâm beldelerindeki Müslüman vakıflarının vaziyeti ne olur?

Osmanlıların İslâmiyetteki fâiz yasağını bertaraf ettikleri söyleniyor, hatta bu hususta vesikalar gösteriliyor. Osmanlılar gerçekten fâiz yasağını kaldırmış mıdır?

Halifenin seçimle gelmesi gerekirken, Emevîlerden itibaren bu usul terk edilmiştir. Bunun meşru bir mesnedi var mıdır?

İslâm ülkesinde tek bir halife olması lâzım gelirken tarihte çeşitli İslâm devletleri var olmuş ve bunlar halifeyi hükümdar olarak tanımamıştır. Bu meşru mudur?

Halifeler Kureyş’tendir mealinde bir hadîs-i şerif bulunduğuna göre, Osmanlı padişahlarının halifelikleri sahih olmuyor mu?

Hilâli gözetlemeden hesapla Ramazan orucuna veya bayrama başlamak câiz midir?

Cuma namazından sonra zuhr-ı âhir denilen namaz bid’at mıdır? Kılınmasa olmaz mı?

Bir Müslüman, Müslümanların hâkimiyetinde olmayan bir ülkede yaşayabilir mi? İslâm ülkesine göçmek zorunda mıdır?

Fıkıh kitaplarında bir mescidin altı ve üstü de mesciddir, yazıyor. Bugün bazı apartman katlarında mescidler vardır. Bunlar şer’î mescid sayılır mı? Bunlarda cemaat olmak, Cuma kılmak, i’tikâf etmek sahih midir?

Organ nakli câiz midir? Kıyamet günü bedenler tekrar yaratıldığında insanın o organı eksik kalmayacak mıdır? İnsanın başkasına verdiği organı ile günah işlenirse, organı veren mesul olur mu?

Fıkıh kitaplarında 4. asırdan sonra müctehid kalmadığı ve ictihadın kesildiği yazmaktadır. İnsanların ihtiyaçları arttıkça yeni meseleler ortaya çıktığına göre, bunlar nasıl halledilebilir?

Hayat sigortası fonunda paramız var. Ayrıca Emekli Sandığı’nda maaşımızdan yapılan kesintiler birikiyor. Bunların zekâtını verecek miyiz?

Namazdan sonra imamın yüksek sesle aşir okuması meşru mudur?

Sayfiye evimizin bitişiğinde boş bir arsa var. Sahibi var; fakat gelip gitmediği için bilinmiyor. Bu arsayı ekip biçebilir miyiz?

Alış-veriş yaptığımızda, akdin zamanında ifa edilmemesi sebebiyle zarara uğruyoruz. Bunun için karşı taraftan cezaî şart veya gecikme fâizi isteyebilir miyiz?

Başkasına ait CD, kitap gibi şeyleri kopyalayıp satmak câiz midir?

Dârülharbde kaçak elektrik kullanmak câiz midir?

Tüp bebek câiz midir?

İnsan klonlamak câiz midir?

Taşıyıcı annelik câiz midir? Çocuk kimin çocuğu sayılır?

Bankada çalışıp maaş almak câiz midir?

Gayrımüslimlere ücretle hizmet etmek câiz midir?