Yazışmalar

Gıybet edilen kimse ile helâlleşmek şart mıdır?

Ahlâk kitaplarında yazdığına göre bir kimsenin kusurunu acıdığı için söylemek gıybet olmamaktadır. Bundan maksat nedir?

Bizim burada sütü için koyunları; meyvesi için ağaçları kiraya veriyorlar. Arazilerini, arsalarını, tarlalarını çiftçilere ve hayvan besiciliğine kiralıyorlar. Ancak fıkıh kitaplarında okuduğum kadarıyla bunun uygun olmadığını anladım. Nitekim “Kira müddeti içinde bozulup telef olan veya kullanırken helâk olan şeyleri kiraya vermek câiz değildir. Koyun otlatmak için tarlayı kirâya vermek câiz değildir, fâsiddir” diyor. Nasıl hareket etmek lâzımdır?

Fıkıh kitaplarında “Doğru olarak da, müşterinin bildiği şeyi söylememelidir. Çünki, bu da fâidesiz söz olur. Kıyâmet günü her sözden sual olunacaktır” diyor. Müşteri bildiği halde bir mamulün hususiyetlerini kendilerine tekrar izah ediyoruz. Yardımcı olmaya çalışıyoruz. Yanlış mı yapıyoruz?

Fıkıh kitaplarında “Zenginin fakîrdeki alacağını istemesi caizdir” dedikten sonra, “Fakat fakîrin, ödeyebilecek güce gelmesini beklemesi vâcib olur” diyor. Câiz olan bir şeyi yapmak, vâcib olan bir şeyi terk etmeye sebep oluyor gibi anlaşılıyor. Buradaki incelik nedir?

Sunnipath adındaki bir siteye Vehhabîlerin arkasında namaz kılınıp kılınamayacağı sorulmuş; sitede de "Bid’at ehli arkasında namaz kılmak yalnız kılmaktan efdaldir" diye cevap gelmiş; kaynak olarak da Dürrü’l-Muhtar verilmiş. Bu fetvânın aslı var mıdır?

Nisab mikdarı zekât malı elde ettikten bir sene sonra buna 50 gr altın daha eklenirse, bunun zekâtı nasıl verilir?

Kiracısından 2 yıl kira alacağı olan bir kimse, bu alacak nisabı aşıyor ise, her 2 yılın da zekâtını birden mi verecektir?

Hanefî mezhebinde olup, gusl sebebiyle Mâlikî mezhebini taklid eden bir kadının âdeti 15 günü geçerse, 10 günden sonraki namazlarını kazâ mı edecektir?

Hanefî mezhebinde olup, gusl sebebiyle Mâlikî mezhebini taklid eden bir kadının âdeti 10 günü geçiyor. Bazen 15, bazen 18 oluyor. 15 günü âdet sayarak geriye kalan namazlarını kazâ mı edecektir?

Dedem vefat etti. Bir vasiyet de bırakmadı. Eşinden başka, bir erkek ve üç kızı vardır. Bunun mirası ferâize göre nasıl paylaşılır?

Evde yapılan böreği pişirmek için fırına götürsek, fırıncı bunu pişirip karşılığında para alsa, ortada mal olmadığı için câiz olur mu?

İdrar kaçıran bir kimse, imamlık yapabilir mi?

Bir kişiye başkasına götürmesi için bir saat veya bir kilo elma verilse, o kişi bu malları kullansa, meselâ elmaları yese, saati başkasına satsa, sonra pişman olsa, yediği bir kilo elmanın yerine iki kilo daha güzel elma alsa, saatin yerine de daha pahalı iki saat alarak ilk başta götürmesi gereken kişiye götürürse, burada fâiz meydana gelir mi?

Beat Box yapmak, dinlemek, müzik dinlemekle aynı hükümde midir?

Evde hamster, yani fare beslenebilir mi?

Bugün için mahkeme kararıyla boşanma, dinen de boşanma sayılır mı?

Hazret-i Peygamber, mihrabiye, yani akşam ve yatsı namazından sonra cemaate sesli olarak Haşr suresinin son âyetlerini veya Âmenerresulüyü okumuş mudur?

Haczedilmiş ( hacizli ) malı satın almak câiz midir?

Bir talebe yoklama alınmayan derse girerse, öğle namazını kaçıracaksa nasıl davranması gerekir?

Hac rehberinde “Tavaf esnasında dua edilir, tekbir ve tehlil getirilebilir” diyor. Telbiye söylenmez mi? Telbiye nerelerde söylenir?

Hanımlar âdetli iken Kâbe'yi tavaf edemez; ama Kâbe'yi çevreleyen mescidde durabilir mi? Kâbe'ye bakabilir mi?

Birinden alacağım vardır. Vefat etti. Çocukları bu alacağı ödemek zorunda mıdır?

Bir fıkıh kitabında Hadika’dan alarak, “Mübarek, şerefli ve temiz olan işleri yaparken sağdan başlamak müstehaptır. Bunları tersine yapmak, tenzihî mekruh olur. Çünki heyette, şekilde olan sünneti terk etmek olur” diyor. Sağdan başlamak” ve "Heyette" ifadesi ne anlama gelmektedir?

Kur'an-ı kerimin mûciz ve îcâzlı olması ne demektir?

Birilerini internette ya da telefondan sahte hüviyet kullanarak işletmek günah mıdır?

Bir babanın evlâdına bakması kaç yaşına kadar vâciptir?

Yeni doğan çocuğun kırkıncı günü diye birşey var mıdır?

% 25 devlet destekli bireysel emeklilik câiz midir?

Mezarlıkta yetişen meyve yenilebilir mi?

Hazret-i İbrahim’e indirilen koçun eti ne olmuştur?

Bankadan ev almak için fâizli kredi almıştım. Şimdi daha düşük fâizli bir kredi teklif ediyorlar. Bu sayede borcum düşecektir. Bu krediyi almak câiz midir?

Bilgisayarcıyım. Yazılımlarda İngilizcedeki create komutunu kullanmak câiz olur mu?

Abdest dualarını hamamda okumak mekruh olduğu için, hamama duşakabin konsa, lavaboda alınan abdest için dua okumak caiz olur mu?

Bir iş için işyerinden birkaç saatliğine ayrılsam, yerime arkadaş baksa, aldığım maaşın bu kısmı bana helâl olur mu?

İnternetten alışveriş yapıldığında, mamul kargoyla yollansa, alışverişin kiminle yapıldığı bilinmediği için câiz olur mu?

Kireç, kireç ile vâdeli satılırsa fâiz olur mu?

Bir işçi tutulduğu zaman akdin sıhhati için neler konuşulmalıdır?

Marketten aylık alışveriş yaparken, teker teker aldığımız mamullerin fiyatlarını bilmek gerekir mi?

Bir malı satarken, eğer kişiler razıysa, aldım sattım demelerine gerek var mıdır?

Bir kimse sefer mesafesi uzağa gitmek üzere yola çıksa, bindiği otobüs mesela kırkıncı kilometrede mola verse, seferîliğe zarar verir mi?

Bir araba 24 saatliğine kiralansa; kiralayan kişi arabayı 30 saat sonra getirse ve arabayı kiralayan kişi de sesini çıkartmazsa, câiz olur mu? Arabayı kiralayan ek para isteyebilir mi?

Fıkıh kitaplarında araba kiralanmak istenirse önce kiralama parası verilmelidir, diyor. Bir yerde örf, ücretin müddet bittikten sonra ödenmesi şeklinde ise caiz midir?

Taksitli bir alışverişte, ele para geçse ve bu para taksitlerin sadece bir kısmını kapatabilecek bir miktar olsa, o parayla taksitlerin bir kısmı kapatılabilir mi?

Senedli, taksitli bir alışverişte peşinat istemek caiz midir? Bunun bir nisbeti var mıdır?

Bir kadının bir erkeğe şaka yollu “Ben sana vardım”, erkeğin de “Ben seni aldım” demesi nikâh sayılır mı?

Ev alırken hanımım bana bileziklerini verdi. Bu ev kimindir? Bilezikleri ödemem gerekir mi?

Bir kimse arkadaşına başka bir ülkeden getirmek üzere bir sipariş verse, bu sipariş 10 lira olsa, emek karşılığı olarak 12 lira isteyebilir mi?

Bazı ilaçlar insanların karakterlerini çok değiştiriyor. Akılları gitmiyor ama karakterleri değişiyor. Mesela bir anda ters bir fikre yönelebiliyor. Bu kişilerin dinen mesuliyetleri nedir?

Bir konferansçı, Eflâkî’den alarak şu hâdiseyi anlattı. Bir kişi Mevlânâ’nın oğlu Sultan Veled’e "Neden Mevlânâ Mesnevî’ye Kur’an demiş? Keşke demeseymiş" diye sormuş. O sırada Mevlânâ bunu duymuş ve o adama "Neden Mesnevî Kur’an olmasın? Hatta Kur’an'dan da yüksektedir" demiş. Bu hâdise doğru mudur?

İman etmeyenlerle iman etmiş kadınların evlenmesi caiz olmadığına göre, iman etmemiş olan Ebu Tâlib'in Müslüman olan zevcesi Fâtıma binti Esed ile evli kalışını nasıl anlamak gerekir?

Câmiye girerken selam verilir mi?

Kitapçıya telefon açıp, “Bana şu kitabı şu adrese gönder. Parasını hemen hesabına yatırıyorum” dense, kitapçının eline para hemen geçmediği için bu alışveriş sahih olur mu?

Bir devlet memuru âmiri olduğu makamda bulunan kayıt dışı bir eşyayı satıp, o parayı yine o müessese için harcayabilir mi?

Hazret-i Peygamber’in sünnetlerini anlatan detaylı bir kitap var mıdır?

Üzümleri sıkıp suyunu elde ettikten sonra, şişeye koyarak buzdolabında muhafaza edilse, mahzuru olur mu?

Osmanlıca öğrenmek istiyorum. Nasıl bir yol takip etmeliyim?

104 km uzağa 15 günden fazla kalmak niyetiyle giden birisi, yolda ve burada namazlarını nasıl kılar?

Bir kimse meselâ 70 km uzağa 10 gün kalmak üzere giderse, yolda ve orada namazlarını nasıl kılar?

Abdestte Mâlikî veya Şâfiî mezhebini taklid eden birisi, 104 km uzağa gidip 10 gün kalmaya niyet etse, namazlarını nasıl kılar?

Abdestte Mâlikî veya Şâfiî mezhebini taklid eden birisi, 90 km uzağa 4 günden az kalma niyeti ile gitse, namazlarını nasıl kılar?

Doğum günü kutlamak câiz midir? Câiz ise mumlu pasta bulunması câiz midir?

Bir kimse, 10 metrekarelik dükkânını, bir başkasına 20 metrekarelik dükkânına satabilir mi?

Çalgılı ilahinin hükmü nedir?

Necaset bahsinde iğne ucu kadar idrarın affedileceği hükmü vardır. İğne ucu ne kadardır?

Türkiye’de yatsı ezanı erken okunmaktadır. Bu sebeple yatsı ezanı okunduktan 16 dakika sonra akşam namazının kılınması caiz olur mu?

İmamlık yapan bir arkadaşım, harfleri doğru okuyamıyor. Nasıl hareket etmek gerekir?

Bir alışveriş sırasındayken önce malı alıp, sonra ücretini mi ödemek gerekir?

Okuduğum bir yazıda geçen şu ifadeyi izah etmeniz mümkün müdür? “Hanefîlere göre, fâizin illeti, mislî mallarda cins ve miktar birliği; ölçü ile alınıp satılan şeylerde cins ve ölçü birliği; tartı ile alınıp satılan şeylerde ise cins ve tartı birliğidır. Nesîe ribasının illeti ise vadedir. Şâfiî hukukçulara göre, altın ve gümüşte ribâ illeti para olma (semenlik) özelliği, hadiste sayılan diğer dört maddede ise illet "yiyecek maddesi" olmalarıdır.”

“Anam avradım olsun” diye bir tabir kullanıyorlar. Zıhar sayılır mı?

Bir kadın yabancı bir bebeği evlat edinirse ve onu emzirirse, kocasına ve kendine mahrem olur mu?

Kurban etini hiç dağıtmamak da caiz midir?

Namazdan sonra üç defa istiğfar duası söylemek meşru mudur?

Hadis-i şerifte ölümden ve ihtiyarlıktan başka her derde derman olduğu beyan ediliyor. Fakat doktorlar bir takım hastalıkların çaresi olmadığını söylüyor. Şu halde o hadis-i şerifi nasıl anlamak gerekir?

Pastanede çalışan birinin, yılbaşında üzerinde Noel Baba, çam ağacı gibi oyuncakların olduğu pastaları taşıması caiz midir?

Bir kimse, şeyhinin kendisini gördüğünü, duyduğunu, nerede ne halde olduğunu bildiğini söylese, her şeyi bilmek, görmek, duymak, Allah’ın sıfatı olduğu ve peygamberimize bile verilmemiş iken, böyle söyleyene ne lâzım gelir?

İslâmiyet'i anlatan bir müzikli videoda alt yazı olarak Kur'an-ı kerim meali verilmesi caiz midir?

Sabah namazında abdest alıp, sonra mest giyen birisi, iki saat sonra mesti çıkarsa, abdesti bozulur mu?

Çocuğa Melek ismini koymak caiz midir?

Allahü teala, zâtî sıfatlarının aynı da değildir, gayrı da değildir sözü ne demektir?

Allahu tealanın varlığı zâtındandır ne demektir?

Türkiye’de yaşayan birisinin, yurtdışında İngilizlerin işlettiği bir siteye kredi kartından para yatırıp ve oradan iddaa oynaması, site dârülharbde olduğu için, câiz midir?

Abdestte gözdeki çapakları da temizlemek farz mıdır?

Bizim için iyi olan, bir başkası için kötü sayılıyorsa, iyi ve kötü mefhumları neye göre tesbit edilecektir?

Ev tadilatı için bankadan fâizle kredi aldım. Bunun caiz olmadığını sonradan öğrendim. Ancak iki yıl daha ödemem var. Ne yapmam gerekiyor?

Gusl abdestinde havlu ile delk yaparken havlunun ıslak veya kuru olması arasında fark var mıdır?

Sakin ve nun-i tenvinden sonra vaki' olan hurûf-i ihfâ mevzilerinde ihfâ yaparken nun harfini gizlemek lâzım olduğu halde, dilin ucunu nun harfinin mahrecine vurup bu şekilde gunne yapmak namazı ifsâd eder mi?

Hadika’da “Lüzümundan fazla fıkıh bilgilerini öğrenmek, nâfile ibadetlerden daha sevaptır” diyor. Beş vakit namazın sünnetleri ve diğer vâcib olmayan namazlar, nâfile olduğuna göre, sevap açısından lüzumundan fazla fıkıh bilgilerini öğrenmek, bunlardan daha sevap olur denilebilir mi?

İmam Ebu Yusuf’un “Kelâm ilmi ile uğrasanların imam olması caiz değildir” sözü ne mânâya gelmektedir? Kelâm ilmi ile meşhur olmuş âlimlerin arkasında namaz kılınmaz mıydı?

Kur’an-ı kerimin manevî ahkâmı olduğunu gösteren hadis-i şerifler var mıdır?

Ebu Hüreyre buyuruyor ki, “Resûlullahdan iki türlü ilim öğrendim. Bunlardan birini sizlere bildirdim. İkincisini söylersem, beni öldürürsünüz” Ebu Hüreyre bu sözü kime hitaben söylemiş ve niçin beni öldürürsünüz buyurmuştur?

Koca karısına hakkım sana haram olsun derse, kadın kocasının getirdiği yemeği yemesi, verdiği parayı kullanması haram mı olur?

Bir kimse, bir başkasını affettiği zaman, aynı zamanda hakkını da helal etmiş sayılır mı?

Bazen bir ailenin çocuklarına bir musibet geldiğinde, bazıları baba veya annelerinin günahının neticesini yaşıyor diye fikir beyan ediyor. Bu ne kadar doğrudur?

Bazı kişiler insanın kendi idrarının yara, siğil ve benzeri yaralarda faydalı olabileceği ve eskiden bu usulle birçok tedavinin yapıldığını söylediler. Caiz midir?

Bir kimse ülke çapında tanınan, at yarışlarinda ün salmış, iyi cins bir atı damızlık olarak kullanmak niyetiyle satın alsa, atı damızlık olarak kullanabilmesi için ödenmesi mecburi olan bir ücreti jokey kulübüne ödese, kumar günahına bulaşmış olur mu? Bir kimse bu at ile kendi atını çiftleştirmek istese, daha sonra doğacak olan tayı at yarışlarında kullansa damızlık atın sahibi kumar günahına girmiş olur mu?

Kolonoskopi yapılması gereken bir hasta, doktorun yanında kadın hemşire bulunduğu için tedaviyi terk etmesi caiz olur mu?

Tedavi imkânı olup da tedavi olmayanın abdest ve guslde özürlü olması câiz midir?

“Allah’ın bütün işleri iyidir” ifadesini Ehl-i sünnete göre nasıl anlamak lâzımdır?

Ayna bulunan odada namaz kılmanın hükmü nedir?