Yazışmalar

Geçen sene kurban bayramında İstanbul'daki kardeşim bayram kurbanını almak ve kesmek üzere beni kendisine umumi vekil tayin etti ve kurban bedelini de peşinen verdi. Fakat ben ehemmiyetsiz bazı sebeplerden kardeşimin kurbanını alıp da kesemedim. Utandığımdan kardeşime de vaziyeti bildiremedim. Şimdi ne yapmam gerekiyor?

Arkadaşlarla hülle meselesi hakkında konuşuyorduk. Birimiz "Hülle meselesi de nerden çıktı? Yoksa bir sıkıntın mı var" diye takıldı. Diğeri de "Ya ne demezsin! Hanıma 3 defa boş ol dedim. Şimdi çıkış yolu arıyorum" diye şaka yaptı. Sonra da telaşlandı. Hanımına böyle bir şey söylemediğini söyledi. Bunun hükmü nedir?

Salih kişi kimdir?

Ezan okurken parmakları kulaklara koymakla elleri koymak arasında bir fark var mıdır?

İlk minare yapılırken sabah ezanından önce salât verdirilmesinin sebebi nedir?

Bir ilmihalde “Ezanın ayakta okunması tevâtür ile anlaşılmıştır” deniyor. Tevâtür ne demektir?

Bir namaz kitabında “Allahü teâlâ ve melekler ve her canlı, insanlara iyilik öğreten müslümanlara salât ederler” hadis-i şerifinde geçen salât kelimesine dua mânâsı verilmiş. Allahü teâlâ dua etmeyeceğine göre, bu ifadeyi nasıl değerlendirmek lâzımdır?

Namaza dair bir kitapta “Allahü teâlânın sıfatları vardır. Ve zâtından ayrıdır” diyor. Bu ifade doğru mudur?

Ayaklarımdan birisi bir hastalık sebebiyle sargıda. Sargılı olan ayağımı sargı üzerinden mesh ettim. Sağlam olan ayağımı yıkadım. Bundan sonra da her iki ayağıma mestlerimi giydim. Abdestim bozulunca mestlerime mesh etmem caiz olur mu?

Bir ilmihalde şöyle diyor: “Mâlikîde mest üzerine mesh müddeti sonsuzdur. Mest üzerine, birinci abdest bozulmadan önce, ikinci bir mest, çizme, plâstik, naylon, lâstik ayakkabı giyse, dıştaki su geçirmezse, bunun üzerine mesh edebilir. Suyu çok geçirirse yine edebilir. Çünki, içteki ıslanarak, içtekine mesh etmiş olur”. Bundan Mâlikî mezhebinde deri mest üzerine giyilen ve deri olmayan bir mest üzerine mesh edileceği mânâsı çıkmıyor mu?

Ayak parmaklarından ne kadarı yaradılışta mevcut olmalı ki mesh yerinden farz olan miktar tahakkuk etsin?

Müşterek menfaatimiz icabı olan bir işi takip eden arkadaşım, sonra benden ücret talep etti. Böyle bir hakkı var mıdır?

Estetik ameliyat câiz midir?

Bardak yıkanan lavaboda abdest almak câiz midir?

İmam Buhârî’nin İmam Ebu Hanîfe için ağır ifadeler kullandığı doğru mudur?

Ayağım topuk kemiğinden kesik olduğu için protez kullanıyorum. Protezi giyip çıkarmam zordur. Protezin üzerinden mesh etmek için bu özür olur mu?

Deri altına enjektörle verilen ilâç, dışarı çıkınca abdest bozulur mu?

Abdest alırken, musluğu hep açık tutmak israf olur mu?

Bir kimse ölünceye kadar yaşamak niyet ettiği bir yerde ev yaptırmaya başlasa, bu yer artık vatan-i aslîsi midir, yoksa oraya yerleşmesi mi gerekir?

Mestlerini çıkardığı zaman, ayaklarının soğuktan donacağından veya hasta olacağından yahud hastalığının artmasından korkan bir kimse, mesh müddetine riayet edecek midir?

Bir kimse, abdestli iken mestini çıkardığı zaman, yeniden abdest alması gerekir mi? Bunun için mesh müddeti nazara alınır mı?

Dışı açılmış olan mestin, iç kısmında dikilmiş deri veya bez astar bulunsa, bu şekildeki yırtık meshe mâni olur mu?

Yırtık, sökük mestin boğaz kısmında bulunursa, meshin cevazına mâni olur mu?

Ayağın üç parmağı sığacak kadar yırtığı bulunan bir mest üzerine mesh etmek câiz olmadığına göre, burada ayak parmağının ölçüsü nedir?

Ayağına giydiği mesti bol olan bir kimsenin ayağı, mestin içinde kaldırınca, topuk yerinden çıksa; fakat ayağı basınca ayak topuğu yerine dönse, bu halde, o mestin üzerine meshetmek câiz olur mu?

Mest üzerine meshederken, niyet etmek şart mıdır?

Bir kimsenin, mestleri üzerine giydigi çizme, bot genis olsa da o kimse, elini çizmenin içine sokarak, mestlerinin üzerine meshetse bu caiz olur mu?

Mest üzerine ikinci bir ayakkabı giyip, henüz abdest bozulmadan, dıştaki ayakkabı çıksa, mest bozulur mu?

Gusl abdesti sebebiyle Mâlikî mezhebini taklid eden Hanefî bir kadının hayzı mesela ikindi vakti kesilse, bu kadın kendi tecrübesine dayanarak o gün akşam vaktinde veya ertesi günsabah vaktinde tekrar kan geleceğini tahmin etse, kanın ilk kesildiği ikindi vaktinde gusl abdesti almayıp namaz kılmaması caiz olur mu?

Vergi borcum var. Her gün fâiz biniyor. Ödesek, fâiz günahına bulaşmış olur muyum?

Ey Oğul ilmihalinde geçen bir hadis-i şerif var: “Abdest almak istediğiniz vakit, abdest bozduğunuz yerde abdest almayınız! Çünki abdest suyunun herbir damlasına bir yıllık nâfile namaz sevâbı verilir”. Abdest bozulan yerde abdest almamakla her bir damlasına bir yıllık nafile namaz sevabı verilmesinin alâkasını anlamadım?

Mobil cihazlar için program yazıyorum. Bu program, meşhur haber sitelerinin manşetlerindeki haberleri gösterecektir. Bunlardan bazısı dine, ahlâka aykırı olabilir. Böyle bir şey yapmam câiz midir?

Eşim dinini bildiği halde, ibâdetlerini yapmakta gevşek davranmaktadır. Kendisini nasıl iknâ edebilirim?

Rahmetullahi aleyh, rahmetullahi aleyhim ecmain, kuddise sirruhu, radıyallahü anh gibi kelimeler kim için kullanılır ve mânâsı nedir?

Farz ile vâcib arasındaki ayırdedici en temel hususiyet nedir?

Esnafım. Beş vakit namazın farzlarını câmide eda ettikten sonra sünnetlerini ve tesbihatlarını bir saat sonra kılıp yapsam olur mu?

Ölüm anında insan nasıl imanını kaybeder?

Cemaat ile namazdan sonra müezzinin yüksek sesle tesbihat yaptırması uygun mudur?

Makat etrafındaki kılları gidermek câiz midir?

Bir kimse kredi kartını bir başkasına ödünç verse, o da zamanında unutarak veya kasıtlı ödemeyip fâize düşse, bundan kart sahibi mesul olur mu?

Âdâb ile nâfilenin farkı nedir?

Ayak parmaklarını sol elin küçük parmağı ile alt taraflarından hilâllemek sünnettir. Sol ayak sol el ile alt tarafından nasıl hilâllenir?

Necib Fazıl meal olarak, Kanuni devrinde iki büyük hata olduğunu, bunlardan birinin şeyhülislâmların padişah tayiniyle o mevkiye getirilmesi olduğunu, bunun da bir daha Zembilli, Ebussuud gibi sadece hakikatten yana şeyhülislâmların gelmesinin önünü tıkadığını söylüyor. Bu hususta ne dersiniz?

Necib Fazıl, O ve Ben adlı eserinde Abdülhakim Efendi'ye "Sultandan veli olur mu?" diye sual edildiğinde "Olmaz" diye cevab verdiğini söylüyor. Fakat bu hususta başka şeyler de söyleniyor. Hatta padişahların hepsi için evliyadır diyenler bile oluyor. Meselenin aslı nedir?

Namazda abdesti secdede bozulan kişi namazdan çıkmak için selâm verir mi? Abdesti tekrar aldıktan sonra kaldığı yerden namaza iftitah tekbiriyle mi başlar?

Bir kişi ehl-i sünnet itikadına tâbi olup, amelde bid’at işliyorsa, bu kişi için ne söylenebilir?

Bugün bazı bid’atleri işleyen ve bid'at ehli olarak vasıflandırılan kimselere ne gözle bakmak gerekir?

Bazen Peygamberimizin hadislerini başkalarına anlatıyorum. Hadisin tam metni her zaman aklımda kalmıyor. Fakat ne demek istediğini biliyorum ve anlattığım kişiye de anladığımı anlatıyorum. Bunun bir mahzuru var mıdır?

Gusl için Mâlikî mezhebini taklid eden bir kadın, Hanefî mezhebine göre istihaza, ama Mâlikî mezhebine göre hayz sayılan günlerde cima yapabilir mi?

bir-ilmihalde-“ihtilâm-olan-kimse--uyaninca--yatakta--elbise-veya-bacağinda-yaşlik-görse--bunun-mezi-olduğunu-anlarsa-veya-uyanik-iken-mezi-aksa-gusl-lâzim-olmaz”-diyor--halebi-i-sağîr’de-ise-“bir-kimse-uykudan-uyaninca-üzerinde-gördüğü-yaşliğin-meni-veya-mezi-olduğunu-yakînen-bilse-veya-mezi-veya-meni-olduğunda-şüphe-etse-üç-halde-de-gusl-lâzim-olur”-diyor--mezi-guslü-icab-ettirir-mi-">

Bir ilmihalde “İhtilâm olan kimse, uyanınca, yatakta, elbise veya bacağında yaşlık görse, bunun mezi olduğunu anlarsa veya uyanık iken mezi aksa gusl lâzım olmaz” diyor. Halebi-i Sağîr’de ise “Bir kimse uykudan uyanınca üzerinde gördüğü yaşlığın meni veya mezi olduğunu yakînen bilse veya mezi veya meni olduğunda şüphe etse üç halde de gusl lâzım olur” diyor. Mezi guslü icab ettirir mi?

Sevgililer günü, anneler günü, babalar günü kutlamak caiz midir?

Bir kimse zevcesiyle beraber bilgisayarda araba yarışı türünden oyunlar oynayabilir mi?

Arabî kelimeleri ezberleme teknikleri hakkında ne tavsiye edersiniz?

Arapça öğrenirken Kâfiye'den sonra başka nahv kitabi okumak lâzım mıdır?

Arapça öğrenirken, Emsile, Binâ, Maksud, Avâmil, İzhâr ve Kâfiye kitaplarının metinlerini ezberlemek lâzım mıdır?

İslâmiyette milliyetçiliğin yerini nasıl izah edebiliriz?

Hanefi mezhebinde vakit çıkmadan tekbir alan namazı vaktinde kılmış oluyor. İkindi namazının kılarken tekbir alınsa daha sonra kerahat vakti girse, namaz yine kerahate kalmış olur mu?

Son devir Osmanlı âlimlerinden Mustafa Sabri Efendi'nin, Anadolu’daki Yunan Harbi esnasında Türkiye'nin sadece İngiliz himayesine girerek kurtulabileceğini savunduğunu, Anadolu hareketine karşı çıkmış biri olduğunu söyleyenler var. Bu husustaki hakikatler nelerdir?

Günah işlemekte ısrar ayrı bir günah mıdır? Isrardan bahsetmek için devamlı işlenen günahın aynı cins olması şart mıdır?

Babam ben küçükken Düzce’den Almanya Frankfurt’a çalışmak üzere geldi. Hepimizi de getirdi. Ben Düzce’ye gidip orada evlendim. Bir hafta sonra hanımımı da alıp Almanya’ya geldim. Bir gün memlekete dönmek niyetimiz mevcuttur. Vatan-ı aslîm neresidir?

Afyon’da doğup büyüdüm. Denizli’de evlendim. İki yıllık muvakkat bir vazife için Ankara’dayım. Hanımım çocuklarla beraber Denizli’de kaldı. Vatan-ı aslîm neresidir?

İstanbul’da doğup büyüdüm. Babam aslen Kastamonuludur. Burada nikâhlandım. Akçakoca’da gerdeğe girdik. Şimdi hanımımla beraber Bursa’da yaşıyorum. Vatan-ı aslîm neresidir?

Diyarbekir’de doğup büyüdüm. Ankara’da yüksek tahsil yaptım. Şimdi Konya’da memurum. 25 yaşında ve bekârım. Vatan-ı aslîm neresidir?

Samsun’da dünyaya geldim. Tahsil sebebiyle İstanbuldayım. 20 yaşındayım. Vatan-ı aslîm neresidir?

Babam ve annem Rize’de evlenmişler. Ben orada dünyaya gelmişim. Sonra ailem ticaret sebebiyle Trabzon’a yerleşti. Vatan-ı aslîm neresidir?

Annem bir seyahat sırasında beni Bilecik’te dünyaya getirmiş. Sonra ailemle beraber yaşadığımız Erzincan’a geldik. Burada büyüdüm. Vatan-ı aslîm neresidir?

Erzurum’da doğdum. Ankara’da evlendim. Memuriyet sebebiyle İzmir’de hanımımla beraber yaşıyorum. Vatan-ı aslîm neresidir?

Seferîlik bakımından kaç çeşit vatan vardır?

1433/2012 senesi kurban bayramını Türkiye Perşembe, Suudi Arabistan ise Cuma günü yapmaktadır. Hangisine itibar etmek gerekiyor?

Taksitleri belirlemeden, bir yılda ara sıra ödemek şartıyla mal satmak câiz midir?

Nikâh kıyarken hutbe okumak ve dua etmek şart mıdır?

Namaz içindeki düşünce sehv secdesini gerektirir mi?

Ezan okurken müezzin ellerini nerede tutar?

Cenâzenin başında kendisini öven sözler söylemek, dua etmek ve tabut taşınırken tekbir getirmek câiz midir?

Vehbe Zuhayli hakkında malumat verebilir misiniz?

Abdestte önce sol, sonra sağ kulağı meshetmekle sünnet sevabı hâsıl olur mu?

Abdest aldıktan sonra kılınan sübha namazını, abdest aldıktan 3-4 saat sonra kılsa, arada başka namaz da kılmış olmasa, subha namazı sevabına kavuşabilir mi?

Namazda kahkaha, abdesti ve namazı bozduğu gibi, teyemmümü de bozar mı?

İmam-ı Rabbânî hazretlerinin Selim Cihangir Han'a yazdığı üçüncü cild, 47. mektubunda kendisini fazlaca aşağı tutup, sultanı da fazlaca övmesindeki hikmet nedir?

Televizyonda konuşan birisi başın dörtte birinin meshedileceğine dair hadis yoktur. Tamamı meshedilmelidir dedi. Bu doğru mudur? Abdest alırken, başın dörtte birini meshetmeyi inkâr eden bir kimse küfre düşer mi?

Evliyadan Ahmed bin Hanbel gibi bazısı, rüyasında Allahü teâlâyı gördüğünü bildirmektedir. Bu mümkün müdür?

Fazilet, edeb, mendub, müstehab hep aynı mânâya mı gelir?

Abdestte kulak hangi parmakla yıkanır?

Abdest alan, önce ellerini, sonra yüzünü, daha sonra sadece bileklerinden dirseklerine kadar yıkasa câiz olur mu?

Abdest uzuvlarını yıkamaya başlarken, önce ön kısımlarından mı başlanır?

25 sene evvel köyün birinde imamlık yaptım. Kimseyle kavgam, alacak-vereceğim olmadı. Ayrılırken bazı sebeplerden dolayı helalleşemedim. Bu beni çok rahatsız ediyor. Şimdi ne yapmam gerekir?

Abdestte boynu, gırtlağı mesh etmek lâzım mıdır?

Bir hadis-i şerifte "Allahü teâlânın ismini zikretmeyen kimsenin abdesti olmaz" buyuruldu. Bu hadis-i şerif nasıl izah edilmiştir?

Bir erkek zevcesine kendisini boşama hakkı verse, kadın da bu hakkı kullansa, bu talâk ric’î mi, bâin mi olur? Erkek boşama hakkını kaybeder mi?

Dürr-i Yektâ adlı fıkıh kitabında diyor ki, “Tarikat şeyhi olduğunu söyleyen bazı mülhid ve zındıklar, câhil müslümanlara, (Sana namazı bağışladım. Artık kılma) yahud (Allahın ve Peygamberin emr ettiği namaz, herkesin yaptığı, yatıp kalkmak ve belli şeyleri okumak değildir. Allahın ismini zikr etmek ve Onun büyüklüğünü düşünmek demektir) derse, namazı inkâr ve müslümanları ifsâd etmiş olur. Mahkeme kararı ile katli lâzım olur. Tutuldukdan sonra yaptığı tevbesi kabul olmaz.” Her günahın tevbesi kabul olunduğuna, mürted de tevbe ettiği zaman tekrar Müslüman sayıldığına göre, bu ifadeyi nasıl anlamak gerekir?

Cemaatle namaza başlarken, tahrime tekbirini imamdan evvel söylemek namaza girmeye mâni midir?

Vatan-ı aslîm Erzurum, vatan-ı ikametim Bursa’dır. Sık sık bir-iki günlüğüne İstanbul’a gidiyorum. Bursa’ya döndüğümde 15 günden az kalıyorum. Namazları nasıl kılmam gerekir?

Nakşibendiyye yolunun Abdulkâdir-i Geylânî’den de nasibi vardır. Abdulkâdir-i Geylânî hazretleri de bu yolun hocalarından birisi gibidir diye işittim. Bu doğru ise nasıl anlamak gerekir?

Fıkıh kitaplarında buğday, hurma ve tuz daima mekildir, kilo ile tartılıp satılır buyuruluyor. Ama bugün bunları hacimle satan yok gibidir. Bu şekilde satın almak câiz olur mu?

Bir kimse sünnet namazların yerine yalnızca kazâya niyet etse, sünnet sevabına da kavuşamaz mı?

Mâlikîde toprak veya toprak cinsi olmayan zeminde namaz kılmak tahrimen mekruh deniyor. Türkiye’de yaşayan bir Mâlikî nasıl mekruhdan kurtulur?

Fıkıh kitaplarında bir mesele için esahh kavil, zayıf kavil vs bildiriliyor. Bunlardan dilediğine uymak kâfi midir? Mesela vitr namazı İmam Ebû Hanife’ye göre vacib, İmameyn’e göre sünnet olduğundan, bir Hanefî, vitre sünnet denilen kavle göre kılmadan yatabilir mi?