Sual Başlıkları

Sual: CD’den Kur’an-ı kerim dinlemekle sevap kazanılır mı?

Cevab: İbâdet sevabı değil ise de, hayırlı bir işle meşguliyeti itibariyle sevap kazanılır. Kur’an-ı kerimi ve zikirleri bizzat bir insanın yapması gerekir. bu yapan kişi ve onu hakiki sesiyle dinleyen kimse sevab kazanır.

23 Kasım 2011 Çarşamba

Sual: Fıkıh kitaplarında zelletü’l-kâri bahsinde harfin yerini değiştirmek, yahud ilâve etmek, ya da azaltmak hallerinde, mânâ değişip, küfre sebep olmazsa, Kur’ân-ı kerîmde benzeri yoksa namaz bozulur dedikten sonra verdiği misaller arasında yâ mâlik yerine yâ mâli deyince bozulmayacağı yazıyor. Yukarıdaki kaideye göre bozulması gerekmez mi?

Cevab: Nahivde kaidedir: Şartlarına uygun olarak münâdayı terhîm sureti ile (nida edileni hafifleterek) söylemek caizdir. Ya mêlik yerine ya mâli derse bil'ittifak namazı bozulmaz. Bunun bir misali de tealâ ceddü rabbinâ âyetini, teale ceddü rabbinâ okuyarak yâ'yı hazif etmektir ki, ittifaken namaz bozulmaz.

23 Kasım 2011 Çarşamba

Sual: Kur’an-ı kerîme aklına göre mânâ vermenin küfr olduğu hadîs-i şerifte bildiriliyor. Bu halde Kur’an-ı kerîm okurken mümkün mertebe hiç bir şey düşünmemek mi gerekir?

Cevab: Kur’an-ı kerime mânâ vermek değil, aklına göre hüküm çıkarmak haram veya küfrdür. Yoksa Arapça bilen birinin Kur’an-ı kerim okunurken mânâsını düşünmesi çok sevaptır. Fıkıh kitaplarında Kur’an-ı kerim okumanın en sevaplısı mânâsını anlayarak okumaktır, diyor. Mânâ vermek başkadır, hüküm çıkarmak başkadır. Hüküm çıkartmak müctehid âlimin işidir. Eskiler "Hiç değilse namazda okuduğunuz surelerin manasını anlayacak kadar Arapça öğrenin" tavsiyesinde bulunurdu.

8 Aralık 2011 Perşembe

Sual: Fâtiha Suresi'nin son kısmında "dâllîn" derken "z"den ziyade "d"ye yakın söylenmesi gerektiğine dair bir kaide var mıdır? Farklı okunursa mana değişir mi?

Cevab: Dâllîn'deki dat hakkında çeşitli kıraat ve lehçelerde farklı okuyuş biçimleri vardır. Zel'e yakın okuyanlar da vardır, dal'a yakın okuyanlar da vardır. Ze diye okuyan Arap kabileleri bile vardır. Doğrusu dal’a yakın okunuşudur. Harfin mahreci bellidir. Burada da iki söyleniş usulü vardır. İkisi de caizdir. Dat ile olursa dalalete atma, sapıttırma; dal ile olursa yol gösterme olur. Avamın okuyuşunda bu gibi mânâlara değil, mahreçlerin yakınlığına bakılır. Dat harfini dal veya zı veya zel gibi okuyanın namazı mahreç yakınlığı sebebiyle sahih olur. Kıraatte çok teklif ve tekellüfe düşmek, huşuyu bozar, vesveseye sebep olur.

8 Aralık 2011 Perşembe

Sual: Yâsin-i şerif okurken, besmele ile başlıyorum. Bazı kimseler eûzu besmele ile başlıyor. Yaptığım yanlış mıdır?

Cevab: Kur’an-ı kerim okumaya eûzü ile başlamak sünnettir. Besmele okunmaz. Okunsa da olur. Sûre okumaya eûzü besmele ile başlanır. Durup konuşunca veya başka iş yapınca, okumaya tekrar başlayınca tekrar okunur. Besmele okunmazsa, Yâsin okunmuş olur; ama sevabı noksan kalır. Besmele, âyet-i kerime değildir. Ama Kur’an-ı kerimden sayılır. Sûreye başlarken besmele okunmazsa, tekrar okumak gerekmez.

23 Aralık 2011 Cuma

Sual: Fıkıh kitaplarında bildiriyor ki sübhâne rabbike âyet-i kerimesi namazda duaların hepsine müfret olarak okumak (yani rabbike diyerek okumak ) yalnız kunut duasında cem (yani rabbinâ şeklinde) okumak sünnettir. Kunut duasında "rabbinâ" şeklinde okunan bir kısım yoktur. Buradan ne anlaşılmalıdır?

Cevab: Şâfiî mezhebinde tek başına vitr kılan kişi kunut duasını okurken müfred (tekil) zamirlerle okumalıdır. Şöyle ki: “ihdinâ” ve “âfinâ” şeklinde değil de, “indinî” ve “âfinî” şeklinde telâffuz ederek duayı kendi şahsı için yapmalıdır. Yalnız, “Tebârekte rabbenâ'” cümlesindeki cemi (çoğul) zamirini müfrede (tekile) çevirmemelidir. Yani, “Tebarekte rabbî” dememelidir. İmam ise duaların tümünü cemi (çoğul) zamirleriyle okur. Meselâ, “ihdinî” ve “âfinî” şeklinde değil de, “ihdinâ” ve “âfînâ” şeklinde okumalıdır. (el-Fıkhu ale’l-Mezâhibi’l-Erbaa)

23 Aralık 2011 Cuma

Sual: Düğünde ilahi ve Kur’an-ı Kerim okunuyor. Ancak Kur’an-ı Kerim okunurken kimse dinlemiyor. Burada nasıl bir yol sürmek lazım?

Cevab: Düğünde meşru eğlence yapılır. Hazret-i Peygamber düğünde eğlenmeyi tavsiye buyurmuştur. Kadınlar def çalıp eğlenebilir. Erkekler davul çalıp eğlenebilir. Bunların birbirinden ayrı olması lâzımdır. Düğünde Kur’an-ı kerim okunması, sohbet ve vaaz edilmesi, mevlid okunması sünnete uygun değildir. Hürmetsizliğe de sebep olmaktadır.

13 Şubat 2012 Pazartesi

Sual: Kur'an-ı Kerim sayfasının fotokopisini duvara yapıştırmak edepsizlik, hürmetsizlik olur mu?

Cevab: Duvarda Kur'an-ı kerim asılı olması câizdir. Bunun elle yazılmış veya fotokopi olması arasında fark yoktur.

13 Şubat 2012 Pazartesi

Sual: Kur'an-ı kerimi tutmadan, abdestsiz olarak, meselâ bir arkadaşımızın elinde, bakarak ve sesli okumamız caiz midir?

Cevab: Kur’an-ı kerimi abdestsiz tutmak câiz değildir; ezberden veya el sürmeden bakarak yüksek sesle okumak caizdir. Cünüp ve hayızlı ise tutmadan da, ezberden de okuyamaz.

13 Şubat 2012 Pazartesi

Sual: Abdestsiz olarak internet üzerinden Kur’an-ı Kerim okunabilir mi? Yüzünden abdestsiz olarak Kur’an-ı Kerim okunabilir mi?

Cevab: Abdestsiz olarak yüzünden el sürmeksizin Kur'an-ı kerim okumak caizdir. Mushafa el sürmek caiz olmadığı gibi, kâğıtta veya ekranda yazılı Kur'an-ı kerime de abdestsiz el sürmek caiz değildir. Cünübün ve hayızlının yüzünden de, ezberden de okuması caiz değildir.

13 Şubat 2012 Pazartesi

Sual: Kur'an-ı kerimi ezberlemek istiyorum. Nasıl ezberlemeliyim? Unutmamamak için ne yapmalıyım? Kazâ namazlarım var; onları kıldıktan sonra mı ezberlemeliyim?

Cevab: Tamamını ezberlemek istiyorsanız, bir hocaya gidip usul sorun. Soramazsanız, her gün sırayla bir mikdar ezberlemeye çalışın. Yaygın usul olarak her cüzün ilk sayfası, sonra son sayfası ezberlenmektedir. Her cüzün ilk sayfası olmak üzere baştan sona bütün cüzlerin ilk sayfasını sonra ikinci, sonra üçüncü şeklinde de bir ezberleme usulü vardır. Bir yandan da kazâları kılmalıdır. Elbette ki kazâlar daha mühimdir.

30 Mart 2012 Cuma

Sual: Kur'an-ı Kerim öpülür mü?

Cevab: İbadet olarak değil, hürmeten öpülür.

4 Nisan 2012 Çarşamba

Sual: İslâm harfleriyle okumayı bilmeyen kimse, Lâtin harli kitaptan Yâsin-i şerif okursa, ölüye faydası olur mu?

Cevab: Kur’an-ı kerim, Arab harfleriyle yazılıdır. Bu harflerin telaffuzu ile, Lâtin alfabesindekiler çok farklıdır. Bu bakımdan Lâtin harfleri ile okunan âyet-i kerimeler, aslının yerine geçmez; binaenaleyh sevab hâsıl etmez. Ama harflerin aslını tanıyıp, okurken bu şekilde telaffuz ederse olur.

6 Nisan 2012 Cuma

Sual: Kur’an-ı kerimi teybe, kasete, VCD veya CD’ye almak câiz midir? Bunlar veya hoparlörden çıkan ses, imamın sesi olmadığı için buradan okunan Kur’an-ı kerime veya ezana hürmet etmek câiz midir?

Cevab: Ezber yapmak veya kıraatini düzeltmek niyetiyle câizdir. Buradan okunması, ibâdet yerine geçmez. Bunlarda okunan Kur’an-ı kerim veya ezanın hükmü, insan sesiyle okunan aslı gibi değilse de benzeridir, hürmet etmelidir.

6 Nisan 2012 Cuma

Sual: İslâm harflerinin mukaddesliğinden bahsediliyor. Bazı kimseler, “Tanrının dili yoktur. Kutsal kitapların harfleri değil, içeriği kutsaldır” diyorlar. Arap alfabesinin İslâm dininde yeri ve ehemmiyeti nedir?

Cevab: Bir hadis-i şerifte, Âdem aleyhisselâmın arşta Arabî harflerle kelime-i tevhid yazısını görüp Muhammed aleyhisselamın ismiyle dua ettiği ve duasının kabul olduğu anlatılmaktadır. Bu da gösteriyor ki Arap yazısı insanlık tarihi kadar eski ve mübarektir. Bu harflerle yazı yazan ilk kişinin İsmail aleyhisselâm olduğu hadis-i şerifte bildirilmektedir. Kur’an-ı kerimin muhtevası kadar, yazısı da mukaddestir.

8 Nisan 2012 Pazar

Sual: Kur'an-ı kerim okuyanın yanına melekler gelir mi? Günah işlenen yerden melekler uzaklaşır mı? Melekler bize dua eder mi? Âyetülkürsiyi okuyana koruyucu melek verilir mi?

Cevab: Melekler Kur'an-ı kerim okumayı bilmediği için, okuyanların yanına toplaşıp ona salat ve istiğfar ederler. Rahmet melekleri günah işlenen yerden kaçar. İnsanın salih amelleri için birer melek yaratılır; kıyamete kadar o kişi için dua eder.

8 Nisan 2012 Pazar

Sual: Tek başına namaz kılan, âmenerresulüyü okumak zorunda mıdır?

Cevab: Yatsıdan sonra âmenerresulü okumak cemaatle veya yalnız kılan herkese sünnettir.

10 Nisan 2012 Salı

Sual: Bir arkadaş tecvidli okumak farzdır; kıraati tecvidsiz yapmak, namazı fâsid eder dedi. Doğru mudur?

Cevab: Tecvid, güzelleştirmek demektir. Kur’an-ı kerimi, tecvidli okumak müstehabdır. Terki, mekruh bile değildir. Ancak harflerin mahreçlerini doğru okumak lâzımdır. Bu, her ne kadar tecvid bahisleri içinde anlatılıyorsa da, tecvidden ayrıdır.

14 Nisan 2012 Cumartesi

Sual: Mülk süresi 2. âyetinde tı durağında amelâ olarak durmak gerekirken amel diye durulsa namaz bozulur mu?

Cevab: İ'rab hatasıdır. Namaz bozulmaz.

22 Nisan 2012 Pazar

Sual: Üzerinde Arap harfleri ile mübarek yazılar bulunan bir seccademiz var. Bunu yere serip namaz kılmamız caiz midir?

Cevab: İbni Abidin Gusl bâbında diyor ki: Üzerinde «el-Mülkü lillah» (yani mülk Allah'ındır) yazılı yaygı ve saireyi yere yaymak ve kullanmak mekruhtur. Üzerinde insan sözü yazılı yaygı ve sairenin mutlak surette mekruh olmaması gerekir. Bazıları: «Harfleri ayrı yazılmışsa mekruhtur» demişlerdir. Birinci kavil daha uygundur. Bir âlim, gençlerin üzerinde Ebu Cehl leanehullah (Allahın laneti üzerine olasıca Ebu Cehl) yazılı bir nişan tahtasına ok attıklarını görüp men etmiş. Tahtanın yanına gittiğinde harflerin ayrı ayrı yazıldığını görmüş. Yine men etmiş. Seyyidi Abdülganî bunu şöyle izah eder: “Elifbâ harfleri Kur'an'dır. Bunlar Hud Aleyhisselâm'a indirilmiştir”.
Şu halde Arabî harflerle âyet-i kerime veya mübarek sözleri yere sermek, paralara basmak ne maksatla olursa olsun mekruhtur. Hakaret kasdı varsa küfr olur. Arabî harflerle insan sözünü yere sermenin mekruh olduğu ve olmadığı istikametinde iki kavil vardır. Başka harflerle yazılmışsa hükmü bundan daha hafiftir.

8 Mayıs 2012 Salı

Sual: Mevlid ve ilahilerin hoparlör ile okunması câiz olur mu?

Cevab: Câizdir. Ancak arada aşir de okunuyorsa, bunun hoparlörsüz okunması gerekir. Çünki Kur’an-ı kerim kıraatinde insan sesi esastır.

8 Mayıs 2012 Salı

Sual: Yatsıdan sonra âmenerresulü okunurken kendimiz duyacak şekilde tesbihat yapılır mı?

Cevab: Kur'an-ı kerim okunurken dinlemek farz-ı kifâyedir. Başka dinleyen varsa, dinlemeyip tesbihle meşgul olmak da câiz ise de, dinlemek evlâdır ve farz sevabı hâsıl eder.

20 Mayıs 2012 Pazar

Sual: Mushafın kenarına veya altına Arabî harflerle başka yazı yazmak câiz midir?

Cevab: Bazı âlimler bir veya iki âyet-i kerimeyi Farsça yazmaya izin vermiştir. Çünki fetvâ için, talim için ihtiyaç olur. Ama Kur’an-ı kerimi Farsça okumayı, Farsça Mushaf okumayı ve yazmayı şiddetle men etmişlerdir. Kur'an-ı kerimi yazıp da, her kelimenin tefsir ve tercemesini yaparsa câiz olur. Mushafın altına Farsça tefsirini yazmak mekruhtur, diyenler olduğu gibi, Hindüvânî buna ruhsat vermiştir. Farsça şart değildir. Başka dille yazılması da aynı hükümdedir. (İbni Âbidin-Âdâbü’s-Salât)

18 Haziran 2012 Pazartesi

Sual: Fâtiha-i şerîfe peşpeşe okunduğunda eûzü okumak vâcib midir?

Cevab: Âyet-i kerime okurken eûzü okumak sünnettir. Sûre ve âyet-i kerimeleri peşpeşe okurken bir defa eûzü okumak kâfidir. Fâtiha okurken besmeleyi de her defasında okumak sünnettir. Âyet-i kerime okurken sadece eûzü söylenir, besmele söylemek gerekmez. Söylenirse de bir şey olmaz. Fâtiha’nın başındaki besmele Hanefîlere göre Kur’an-ı kerimdendir; ama âyet-i kerime değildir.

23 Haziran 2012 Cumartesi

Sual: Kur’an-ı kerimi aslından öğrendikten sonra unutmamak için ne yapmalıdır?

Cevab: Kur’an-ı kerimi öğrendikten sonra unutmanın ayrı bir günah olduğu hadis-i şerifle bildirilmiştir. Her gün az bile olsa muntazaman yüzünden ve ezbere okumalıdır.

26 Haziran 2012 Salı

Sual: Hastaya okuyana veya muska yazana para verilir mi?

Cevab: Efsunlamak, yani hastaya iyileşmesi için Kur’an okumak veya Kur’an âyetlerinden muska yazmak ibâdet değil tedavidir. Bu sebeple ücret istenebilir ve verilebilir. Ebu Sa'id radıyallahu anh anlatıyor: "Biz, bir seriyyede (Resûlullah aleyhisselâmın gönderdiği askerî bir seferde) idik. Bir yerde konakladık. Yanımıza bir cariye gelip: "Kabile reisimizi bir zehirli haşere soktu. Onunla meşgul olacak erkekler de şu anda yoklar. Sizde rukye yapan (hastaya okuyan) biri var mı?" dedi. Bunun üzerine bizden bu hususta mahâretini bilmediğimiz biri kalkıp onunla gitti ve adama okuyuverdi. Adam iyileşti. Kendisine otuz koyun verdiler. Bize sütünden içirdi. Ona: "Yahu sen rukye bilir miydin?" dedik. "Hayır, ben sadece Fâtiha okuyarak rukye yaptım" dedi. Biz kendisine "Resûlullah aleyhisselâma sormadan (bu verdiklerine) dokunma!" dedik. Medine'ye gelince, vaziyeti arzettik. Resûlullah aleyhisselâm "Fâtiha'nın rukye olduğunu (tedavi maksadıyla okunacağını) sana kim söyledi?” dedikten sonra, “Verdikleri koyunları paylaşın, bana da bir hisse ayırın!" buyurdular." (Buhari; Müslim; Ebu Davud; Tirmizi)

26 Haziran 2012 Salı

Sual: Bir hadis-i şerifte “Fâtiha suresi zehire şifadır” buyuruldu. Burada ki zehirden murad nedir?

Cevab: Bu gibi hallerde zâhirî mana verilir. Nitekim zehirli haşere tarafından ısırılan kimse üzerine Fâtiha suresinin okunacağı veya bir kâğıda sarılıp üzerine asılacağı İbni Abidin’de geçmektedir. Hadis-i şeriflerde, zehirlenen kimseye Fatiha suresinin okunması tavsiye buyurulmaktadır. Hazret-i Peygamber, hastalıklarda maddî ve manevî tedavilere müracaat ederdi. Hem ilaç ve benzeri maddî devaların kullanılmasını; hem de hastaya Kur'an-ı kerim okunup dua edilmesini tavsiye buyururdu.

26 Haziran 2012 Salı

Sual: Kur’an-ı kerimin hangi sûreleri öncelikle ezberlenmelidir?

Cevab: Kur’an-ı kerimden, namaz kerahatsiz sahih olacak kadar ezberlenmesi farz ve vâcibdir. Bu da Fâtiha ve iki sûredir. Sonra Yâsin, Mülk ve Amme surelerini, Âyetülkürsî, Âmenerresulü ile Haşr suresinin sonunu ezberlemelidir. Çünki bunlar hergün okunması mesnun olan sûre ve âyet-i kerimelerdir. Sonra İnşirah sûresindan aşağısını ezberlemek iyidir. Vâkıa, Kehf gibi sûreler de okunması faziletli sûrelerdendir.

30 Haziran 2012 Cumartesi

Sual: Namaz kılarken, Kur’an-ı kerim okurken ve zikrederken sallanmak câiz midir?

Cevab: Namaz kılarken sallanmak mekruhtur. Yahudilere benzemekten dolayı Hazret-i Peygamber tarafından men edilmiştir. Kur’an-ı kerim okurken ve zikrederken öne arkaya veya sağa sola sallanmak, huşu hâsıl etmek için câizdir. Nitekim Kettânî der ki: tasavvuf ehlinin ayakta sallanarak zikretmesi Kur'ân-ı kerim nassı ile meşrudur: "Namazı bitirdiğiniz zaman ayakta, oturarak ve yanlarınız üzerinde (uzanarak) Allahü teâlâyı zikredin!" (Nisâ suresi, 103). Bundan maksatları sağa sola meyletme ve titremedir ki bu da sahâbeden nakledilmiştir. Ebû Nuaym, Hilye'de Fudayl bin Iyâd'dan şu tahricde bulunur: "Allah Resulü'nün ashabı Allah'ı zikrettiklerinde, şiddetli rüzgârda ağacın önce öne sonra da arkaya sallanması gibi sağa-sola eğilirlerdi." Cafer Tayyar hazretlerinin, Resulullah aleyhisselâmın huzurunda Habeşistan’dan öğrendiği sekseğe benzer bir oyun oynadığı rivâyet olunmuştur. Buhârî’de de geçtiği üzere, Resulullah aleyhisselâm Cafer Tayyar’a “Yaratılışta ve ahlâkta bana en benzeyen sensin” buyurunca; coşa gelip kalkarak sekseğe benzer bir oyun oynamış; Resulullah bu nedir diye sorunca da “Habeşîlerin hükümdarlarına yaptıklarını gördüğüm bir şeydir” buyurdu. Bu, ulaştıkları vecd lezzetiyle sûfilerin raksetmelerinin meşruiyetine de esas teşkil eder. (et-Terâtib)

4 Temmuz 2012 Çarşamba

Sual: Hatim okurken, vefat eden bir yakınımız için de hatim yapılmak istense ve belli cüzler dağıtılsa, bu okuyacağımız cüzü hem merhuma hem de kendi hatmimiz için iki niyetle okuyabilir miyiz?

Cevab: Kur'an-ı kerim, farklı kimselere bağışlamak niyetiyle okunabileceği gibi, okunup bir veya birkaç kişiye bağışlandıktan sonra, hatırlanan başkalarına da bağışlanabilir. Cüz de böyledir. Bir kabre gidip, Kur’an-ı erim okuyarak bağışladıktan sonra, başka bir kabre gidip aynı okuduklarını bağışlamak câizdir. Hatta sonradan aklına bir ölü gelse, bunun da ismini zikredip aynı okuduklarını buna da bağışlamak câizdir.

12 Temmuz 2012 Perşembe

Sual: Harf-i cerr, kendisinden sonra gelen kelimeyi mecrûr yapar. Yani harekesini kesre okutur. "min" de harf-i cerdir. Ancak Âl-i İmrân suresi 4. âyet-i kerimesinin başında “min kablü” diye geçiyor. Bunun sebebi nedir?

Cevab: Bu bir istisnadır. Gramer simaîdir, yani dilbilgisi kaideleri işitme ile sabit olur. Bu şekilde kullanılınca, kaideye istisna getirilmiştir.

28 Temmuz 2012 Cumartesi

Sual: Kur’an-ı kerim okunduktan sonra, bütün Müslümanlar denince, hepsine aynı sevab gittiğine göre, falanca zata, filanca evliyaya diye isim zikretmenin faydası nedir?

Cevab: İsim söylenince bu felancanın size hediyesidir diye hususi bildirilir. Ölü ayrıca sevinir. Söylenmezse umumi olarak dağıtılır. Kimden geldiği söylenmez.

12 Ağustos 2012 Pazar

Sual: Kur’an-ı kerimi iyi bilmeyenlerin okumaması daha mı iyidir?

Cevab: Hadis-i şerifte, “Kur’ân-ı kerim için vekil tayin edilmiş bir melek vardır. Okuyan Arap olsun olmasın, doğru okuyamazsa o melek onu düzeltir ve doğru olarak yükseltir” buyuruluyor. Bu hadis-i şerif, Ramuz'da vardır.

12 Ağustos 2012 Pazar

Sual: Evde mukabele okunurken, yerde oturanlar da oluyor. Bunların elindeki Mushaflar, kanepede oturanların aşağısında kalıyor. Günah oluyor mu?

Cevab: Okuyanın kendi dizinin üzerinde ise, mahzuru yoktur.

12 Ağustos 2012 Pazar

Sual: Mezarlıklarda dolaşıp ücretle Yasin-i şerif okuyan yahud hazır okunmuş hatim satan hâfızlarla muamele câiz midir?

Cevab: Kur’an-ı kerim okumak üzere pazarlık yapılmaz, sevabı da satılmaz. Câiz değildir. Allah rızası için Kur’an-ı kerim okuyana, pazarlık etmeden hediye verilir. Kur’an-ı kerim öğretmek veya hastaya okumak için ücret almak câizdir.

12 Ağustos 2012 Pazar

Sual: Müslümanlığı seçenlerin hidayet hikâyeleri anlatılırken umumiyetle Kur’an-ı kerimi tetkik ederek bunun tesiriyle Müslüman olduklarını görüyoruz. Şu halde bu bakımdan meal okumanın mahzurundan söz edilebilir mi?

Cevab: Kur’an-ı kerimin çeşitli lisanlardaki meali çok kimsenin hidayetine sebep olduğu doğrudur. Bu sebeple faydalıdır. Ancak müslümanın dinini öğrenmek için yalnızca meal okuması yanlış ve zararlıdır. Meal okuyarak hidayete gelen kimsenin derhal ilmihalini öğrenmesi icab eder. İlmihalini iyi bilen, meal de, tefsir de okuyabilir.

24 Kasım 2012 Cumartesi

Sual: Mushaf satmak caiz midir? Bir insan geçimini sağlamak için hat veya tezhible uğraşabilir mi? Dinî kitap satabilir mi? Caiz değil ise, kurbanlık satılması ya da imamlara maaş verilmesi de dinî ticarete âlet etmek değil midir?

Cevab: Satılan Kur’an-ı kerim değil, kâğıt ve mürekkep ile emek ve nafaka karşılığıdır. Piyasada hediyesi kelimesi kullanmak edebdendir. Osmanlılarda da mushaf yazan hattatlar yazdıkları kimseden para alırdı. Hattat, sadece Kur’an-ı kerim yazarak geçimini sağlamaz, başka şeyler de yazar. Ahmed bin Hanbel gibi bazı âlimler mushaf yazarak elde ettiği parayı helâl görerek, bununla hayır hasenat yapmayı tercih etmiştir. Muteber dinî kitap ticareti yaparak geçinmek câizdir. Ancak kâr haddini yüksek koymamak, nafaka kadar almak müstahsen görülmüştür.

24 Kasım 2012 Cumartesi

Sual: Kur’an-ı kerim okunurken farkında olmadan sallanmak mahzurlu mudur?

Cevab: Huşu sebebiyle veya ahenkli okumak için Kur’an-ı kerim okurken sallanmak mahzurlu değildir. Namazda kasden ileri geri veya öne arkaya sallanmak, Yahudilere benzemek olduğundan mekruh görülmüştür.

15 Aralık 2012 Cumartesi

Sual: Kur'an-ı kerimin mûciz ve îcâzlı olması ne demektir?

Cevab: Kur’an-ı kerim, az sözle çok şey anlatır. Nazm (şiir) gibi sanatlı ve secili düzülmüştür. Îcâzlı söze, mûciz denir.

22 Şubat 2013 Cuma

Sual: Hazret-i Peygamber, mihrabiye, yani akşam ve yatsı namazından sonra cemaate sesli olarak Haşr suresinin son âyetlerini veya Âmenerresulüyü okumuş mudur?

Cevab: Bunların okunması hadis-i şeriflerle meşru olmuştur. Yüksek sesle birinin okuması da caizdir. Asr-ı saadette namaz kılınınca herkes dağılır, tesbih ve son sünneti evinde ifa ederdi.

22 Şubat 2013 Cuma

Sual: Bazı kitapçılara gittiğimizde Kuran-ı kerimlerin belden aşağı koyulduğunu görüyoruz. Böyle yerlere gitmek uygun mudur?

Cevab: Kur’an-ı kerimi belden aşağı koymanın dinen bir mahzuru yoktur. Okuyanın dizinden aşağı olması tenzihen mekruhtur. Câmiye, odaya girildiğinde, burada yerde Kur’an-ı kerim okuyanlar varsa, ayakta gezmenin de mahzuru yoktur. Yerde birisi yüksek sesle Kur’an-ı kerim okurken, ondan daha yüksekte oturmak veya ayakta durmak da câizdir. Nitekim câmilerde imam kıraat ederken, üst katlarda da cemaat olabilir. Kur’an-ı kerimi zaruret olmadıkça yere koymamak, hürmet için kâfidir.

12 Mart 2013 Salı

Sual: Hatim yaparken, günlük okunan cüzler o gün hediye edilebilir mi? Yoksa hepsi bitince mi hediye edilmelidir?

Cevab: Hatim, baştan sona bir kimsenin Kur’an-ı kerimi okuması demektir. Bu şekilde farklı kimselerin cüz okuması ile hatim olmaz. Cüzlerin sevabı olur. Bu bakımdan herkes cüzünü okuduğu zaman dilediği yere bağışlayabilir. Hepsini bitirince birine vekâlet verip, onun bağışlaması âdet olmuştur.

23 Nisan 2013 Salı

Sual: Elifbanın abdestsiz tutulması câiz midir?

Cevab: Cünüb bile tutabilir. Zira Mushaf hükmünde değildir. Yalnızca mushafı veya içinde ayet-i kerimelerin fazla olduğu cüz ve tefsir gibi kitapları abdestsiz tutmak câiz değildir. Torba içinde veya bitişik olmayan havlu gibi bir şeyle tutmak câizdir.

28 Nisan 2013 Pazar

Sual: Hatim duası yapılırken, okunan hatimler, hatm-i tehliller, cüzler, sureler, tesbihler, zikirleri ve bağışlanacak kişilerin isimlerini tek tek saymak gerekir mi?

Cevab: Hayır, okunmuş bulunan bilcümle Kur’an-ı kerim âyetleri, virdler ve zikirler, yapılan bütün hayır ve hasenatlar deyince, ki hepsi Allah’ a malumdur, bağışlanmış olur. Bağışlanacak kişilerin isimlerini saymadan bütün ölmüşlerimize deyince, hepsine gider. Okunurken kime niyet edilmişse, onlara da gider. İsim söylenince, bir meleğin bu sevapları ismi söylenenlere haber verdiği ve buna ayrıca sevindikleri rivayet olunduğu için, mümkün mertebe tek tek isim sayarak bağışlamak evlâdır.

19 Mayıs 2013 Pazar

Sual: Ayak üzerinde bebek sallanırken Kur’an-ı kerim okunabilir mi?

Cevab: Şaşırmayacaksa yürürken, iş yaparken vs Kur’an-ı kerim okunabilir. Ayakları uzatmamak, Kur’an-ı kerim okumanın edeblerindendir.

15 Haziran 2013 Cumartesi

Sual: Para alarak hatim okumak câiz midir?

Cevab: Baştan pazarlık etmeden verilen hediyeyi almak caizdir.

20 Haziran 2013 Perşembe

Sual:
Bülûğ çağına gelmemiş çocuk, öğrenmek maksadıyla abdestsiz olarak mushafa dokunabilir mi?

Cevab: Bulûğa ermemiş çocukların, külfet olmaması için, abdestsiz mushafı tutması câiz görülmüştür.

20 Haziran 2013 Perşembe

Sual: Gayrımüslimlere meâl veya Kur’an-ı kerim dağıtmak câiz midir?

Cevab: Meâl dağıtılabilir. Ama mushaf olmaz, zira bilerek veya bilmeyerek hakaret edebilir. Hakarete vesile olmamalıdır.

20 Haziran 2013 Perşembe

Sual: Bir kimseye annesi “Sevabı bana bağışlanmak üzere ölümümden sonra her sene bir hatim okut!” diye vasiyet etse, ne lâzım gelir?

Cevab: Kur’an-ı kerim okumak için adam kiralamak caiz olmadığı, ancak okuyana okuduktan sonra teberru olarak hediye verildiği için, böyle bir vasiyete uymak lâzım değildir. Ancak hediye edilen hayır ve hasenattan ölü fayda görür. En güzeli vârisinin kendisinin okuması veya mümkünse ölüyü tanıyıp seven bir emin kimseye hatim okuması için ricada bulunması; bunun sonunda da o kimseye üçte iki altın liradan az olmayacak şekilde bir hediye vermesidir.

24 Haziran 2013 Pazartesi

Sual: Âmenerresulüyü okurken, alel-kavmil kâfirîn dedikten sonra, alel kavmil-fâsıkîn, alel-kavmiz-zâlimîn diye devam etmek uygun olur mu?

Cevab: Tilâvette, aşir okurken âyet-i kerimeleri doğru mana ile olsa bile değiştirmek câiz değildir. Ama Âmenerresulü’nün sonunu dua olarak okurken, sonuna böyle ilâveler câiz olur.

25 Temmuz 2013 Perşembe

Sual: Muayyen haldeki kadının Euzu besmele çekmesi câiz midir?

Cevab: Muayyen haldeki bir hanım, Kur’an-ı kerim okuyamaz. Euzu besmele okuyabilir. Euzü âyet değildir. Dua âyetini de dua niyetiyle söyleyebilir.

25 Temmuz 2013 Perşembe

Sual: Kur’an-ı kerim okuduktan sonra "sadakallahulazim" demenin hükmü nedir?

Cevab: “Allah doğru söyledi” mânâsına gelen bir sözdür. Söylemek iyi olur. Şer’î bir mecburiyet değildir.

24 Ağustos 2013 Cumartesi

Sual: Birine rabbenâ dualarını okurken besmele çekmeyen birine, “bunlar âyet değil, duadır” diyen bir kimsenin bu sözü küfre sebep olur mu?

Cevab: Âyet-i kerime kıraat ederken besmele değil, eûzü çekilir. Eûzüden sonra besmele de söylenebilir. Dua, vaaz, fetva, talim niyetiyle âyet okurken eûzü gerekmez. Rabbena âtinâ duası, zaten tam âyet değildir; âyet-i kerimenin bir cüzüdür. Rabbenağfirlî duası, tam bir âyettir. Böyle söyleyen kimsenin kastı “Bunlar hem âyettir, hem duadır; biz dua niyetiyle okuyoruz” olsa gerektir.

31 Ağustos 2013 Cumartesi

Sual: Mushaf ve dinî kitapları posta veya kargo şirketlerine vererek taşıtmak uygun mudur?

Cevab: Uygundur. Zira zarurettir.

26 Ekim 2013 Cumartesi

Sual: Arapça, Osmanlıca dinî kitapların içinde âyet-i kerimeler bulunsa, belden aşağı tutulabilir mi?

Cevab: “Belden aşağı tutulamaz” diye bir fıkhî hüküm yoktur. Âdete göre mümkün mertebe hürmet etmelidir.

8 Aralık 2013 Pazar

Sual: Başımızı koyduğumuz, sırtımıza koyup yaslandığımız, ayakla basılan bir yastık üzerine Kuran-ı kerim koymak caiz mi?

Cevab: Evet.

8 Aralık 2013 Pazar

Sual: İçinde Kuran-ı kerim bulunan dolap üzerine başka eşya konabilir mi?

Cevab: Evet. Kur’an-ı kerimin üzerine başka bir eşya, kitap koymak mekruhtur. Ancak mushafın üzerine, başka bir mushaf konabilir.

8 Aralık 2013 Pazar

Sual: İslâm harfleriyle yazılmış bir kitap içinde âyet-i kerime de varsa, imha edilmek istense geri dönüşüm için toplanan kâğıtların içine atılabilir mi?

Cevab: Evet. Âyet-i kerimeler çoksa (tefsir gibi), eskidiği için imha etmek gerekiyorsa, Mushaf gibi, ayak basılmayan bir yere gömmek veya yakıp külünü gömmek yahut taş bağlayıp denize atmalıdır.

8 Aralık 2013 Pazar

Sual: Bir âyet-i kerimeyi şu kadar okumanın tavsiye edildiği hallerde, her seferinde besmele çekilir mi?

Cevab: Aynı veya başka âyet-i kerimeler peşpeşe kaç defa okunursa okunsun, başta Euzü bir kere çekilir. Arada konuşmadıkça, tekrar euzü çekilmez. Besmele zaten sûrelerin başında çekilir. Eûzü ile besmeleyi söylemek de iyidir.

30 Aralık 2013 Pazartesi

Sual: Kur’an-ı kerim okurken, mim durağında durulmadığı zaman ne lâzım gelir?

Cevab: Mim durağı ekseriya mananın bozulmaması için konulmuştur. Arapça bilen, mananın bozulup bozulmadığını anlar. Avam anlayamaz. Mim durağında durmaya dikkat etmelidir. Sehven durulmamışsa da bir şey lazım gelmez. Zira kıraatin çeşitli vecihleri (çeşitleri) vardır.

9 Mart 2014 Pazar

Sual: Mevlidlerde Allah rızası için Kur’an-ı kerim okuyan kişinin para alması caiz midir?

Cevab: Baştan bu iş için pazarlık yapmamak kaydıyla caizdir.

28 Nisan 2014 Pazartesi

Sual: El darlığından kurtulmak için hangi duaları okumalıdır?

Cevab: Vâkıa Suresi.

12 Haziran 2014 Perşembe

Sual: Radyo ve CD’de okunan ezan ve Kur’an-ı kerimi dinlemek ve hürmet lâzım mıdır?

Cevab: Kur’an-ı kerim okunduğu zaman dinlemek farz-ı kifâye; ezana icabet ise sünnettir. Ancak radyo, CD gibi mekanik seslerden gelen ezan ve kıraati dinlemek farz veya sünnet mükellefiyeti yüklemediği halde, benzeri olduğu için hürmet lâzımdır.

20 Ağustos 2014 Çarşamba

Sual: Ulema dârülharbe mushaf götürmeyi uygun bulmamışlar. Almanya’da yaşayan ve bu mezheblere mensup müslümanlar nasıl hareket eder?

Cevab: Şir’atü’l-İslâm’da bu hükmün illeti bildiriliyor: Çok kere istihfaf ve hakarete maruz kalır” diyor. Şu halde, eğer böyle bir hafife alma ve hakaret yoksa, götürmek caiz olur. Bugün müslümanların ekseriyette yaşadığı yerlerin hemen hepsi dârülharbdir.

20 Ekim 2014 Pazartesi

Sual: Tecvidli şekilde, yani okunduğu şekilde yazılan veya tecvidli okunacak yerlere mim gibi işaret konulan mushaftan okumak caiz midir?

Cevab: Evet.

16 Ağustos 2015 Pazar

Sual: Dokunmatik telefondaki Kuran-ı kerim sayfalarına dokunmakta bir beis var mıdır?

Cevab: Telefon, televizyon ve bilgisayar ekranındaki Kur’an-ı kerim, mushaf hükmündedir. Bu yazılara abdestsiz el sürülmez. Ama telefonu tutmakta mahzur yoktur.

30 Ağustos 2015 Pazar

Sual: Bana tavsiye edebileceğiniz Kur’an-ı kerim meâli var mıdır?

Cevab: Bir kimsenin ilmi muktesebatını bilmeden kitap tavsiye edilemez. İlmihalini iyi öğrenen biri, tefsir okuyabilir ise de piyasadaki bildiğimiz meal ve tesirlerin çoğu itikadî veya ilmî cihetlerden tavsiyeye şâyân değildir. Arabî ilimleri bilmeden tefsir ve hele meâl okumak faydadan çok zarar getirir. Meâllerden din öğrenilmez. Türkçe tefsirlerden Mevâkib ve Tibyan, ehvendir.

30 Ağustos 2015 Pazar

Sual: 3 ay önce annemi kaybettim. Sık sık rüyama gelirdi. Ama geçenlerde rüyamda benden bir ilacını bulmamı istiyordu; ama ben üşengeçlikten erteliyordum. Halbuki hastalığı sırasında böyle bir şey hiç yapmadım. Bu neye delâlet eder?

Cevab: Ziyaret etmeli, ruhuna okumalı ve sadaka vermelidir.

30 Ağustos 2015 Pazar

Sual: Bir kişi Kur’an-ı kerim okurken, diğeri de kendisi okuyarak takip etse, secde âyeti geçince hem dinleyip hem de okuduğu için 2 defa üst üste mi tilâvet secdesi yapacaktır?

Cevab: Aynı âyeti bir mecliste birkaç defa okusa bile, bir defa secde yapılır.

30 Ağustos 2015 Pazar

Sual: Kur’an-ı kerim olan odada yatmak caiz midir?

Cevab: Hayır. Meşhur menkıbede Osman Gazi hürmeten yatmamıştır.

6 Eylül 2015 Pazar

Sual: Videoda veya teypte ya da gerçekte kadınların Kur’an okumasını yabancı erkeklerin dinlemesi caiz midir?

Cevab: Hayır.

2 Ocak 2016 Cumartesi

Sual: Kur’an-ı kerimde 114 sureden sadece 9. sure olan Tevbe suresine besmele ile başlanmıyor. Bunun sebebi nedir?

Cevab: Âlimlere göre bu sure, Enfâl suresinin devamı mahiyetindedir. Neml suresinde geçen besmele, hükmen bunun besmelesi sayılır.

26 Nisan 2016 Salı

Sual: Kur’an-ı Kerimi okurken ağlamak caiz midir?

Cevab: Kur’an-ı Kerim okurken Allah korkusundan ağlamak caiz ve makbuldür.

26 Nisan 2016 Salı

Sual: Teganni ile harflerin yeri ve kelimeler değiştirilerek Kur’an-ı kerim okuyan hâfıza ve şarkı söyleyen kadına ne güzel okudun diyenin imanı gider diyor. Halbuki bir kimse günahı hoş bulmasa işlemez. Bunu nasıl anlamalıdır?

Cevab: Buradaki beğenmek, nefsin beğenmesi değil; aklın beğenmesidir ki şer’î hükmü inkâr veya tahkir demektir.

26 Nisan 2016 Salı

Sual: Hafızlık çalışan bir kız hayızlı iken mp3‘den Kur’an-ı kerim dinleyebilir mi? Bu mp3’e dokunabilir mi?

Cevab: Dinleyebilir. Tam âyeti okuyarak tekrar etmesi câiz olmaz. Bu halde tutabilir. Mushafı elini sürmeden göz ile takip edebilir, ama hafif sesle okuyamaz.

26 Nisan 2016 Salı

Sual: Bir kitapta hem Kur’an-ı kerim metni, hem de tefsir olsa, abdestsiz tutulabilir mi?

Cevab: Abdestsiz tutulamaz.

10 Haziran 2016 Cuma

Sual: 10 kişi bir araya gelip cüz paylaşsalar, bu hatim sayılmaz mı?

Cevab: Kur’an-ı kerimin cüzlerini paylaşıp okumak hatim sayılmaz. Ayrı bir kıraat sevabı hasıl eder. Hatim, bir kişinin Kur’an-ı kerimi mushaftaki sıraya göre okumasını ifade eder.

12 Haziran 2016 Pazar

Sual: Hayızlı kadının âyetülkürsiyi dua niyetine okuması caiz midir?

Cevab: Hayır. Âyetülkürsi dua değildir.

25 Haziran 2016 Cumartesi

Sual: Kur’an istiharesi ne demektir?

Cevab: Bir işe karar vermeden evvel Kur’an-ı kerimi rastgele açıp okumaya başlar ve bu ibarelerden mana çıkararak kendi işine tabir eder. Ona göre işi yapar veya yapmaz. Buna tefe’ül denir. Ancak bunun ehli olmak lazımdır.

27 Ağustos 2016 Cumartesi

Sual: Mısırlı Hafız Abdüssamed’i dinlemekte teganni cihetinden bir beis var mıdır?

Cevab: Yoktur. Ancak Abdüssamed, kıraati ilim ehli tarafından makbul tutulmuyor. Halil Husarî makbul ve muteberdir.

7 Aralık 2016 Çarşamba

Sual: Ayet-i kerimeleri ve hadis-i şerifleri İslam harfleri ile veya Latin harfleri ile abdestsiz olarak yazmak, okumak ve tutmak caiz midir?

Cevab: Kur’an-ı kerimi (mushafı), âyet-i kerimelere abdestsiz tutmak caiz değildir; yazmak böyle değildir. Bir kitabın mushaf hükmünde olması için, içindekilerin çoğunun âyet-i kerime olması icab eder. Sadece mushafa, Amme cüzüne ve tefsir kitaplarına abdestsiz dokunulmaz. Bunun dışında içinde âyet-i kerime yazılı olsa bile her çeşit kitabı abdestsiz tutmak caizdir. Sadece İslam harflerle yazılmış âyet-i kerimelere abdestsiz dokunmak da uygun değildir.

19 Şubat 2017 Pazar

Sual: İslam harflerini ve Latin harflerini birbiri ile karıştırarak yazmak uygun mudur?

Cevab: İslam harfleriyle Latin harflerini birbirine karıştırmak caizdir. Âyet-i kerimeleri, İslam harfleriyle yazıp, bunu Latin harfleri arasına yazmak uygun değildir.

19 Şubat 2017 Pazar

Sual: Biri bana 10 lira verse, dedem için Kur’an-ı Kerim okumamı istese, bu para caiz olur mu?

Cevab: Şart edilmediği için, hediyedir. Caizdir. Sonra vermek daha iyidir.

6 Mayıs 2017 Cumartesi

Sual: Hastaya okuyan birinin para istemesi veya alması caiz midir?

Cevab: Bu ikiye şart koşmadan hediye vermek caizdir. Baştan şart koşmak veya sonra okuduğu kişiden para veya hediye istemek caiz olmaz.

21 Haziran 2017 Çarşamba

Sual: Taha suresi 114. âyetinde geçen duayı euzu okumadan dua niyetiyle söyleyebilir miyiz?

Cevab: Dua olarak okunursa euzü lâzım değildir.

23 Kasım 2017 Perşembe

Sual: Taha suresinde “Ve kul rabbi zidni ilmen” diye geçiyor. Ama dua kitaplarında “Rabbi zidni ilmen ve fehmen” diyor. Kur’an-ı Kerimde tavsiye edilen bu duayı değiştirmek caiz midir?

Cevab: Hadis-i şerifte böyle geçtiği için mahzuru yoktur.

23 Kasım 2017 Perşembe

Sual: Bir hanım hoca hayızlı iken, sadece harfleri telaffuz ederek ve dokunarak elifba öğretebilir mi?

Cevab: Âyet okuyamaz; mushafa dokunamaz.

3 Ocak 2018 Çarşamba

Sual: Tecvid kâideleri Kur’an-ı kerim kıraatine mi mahsustur? Yoksa ezan ve dualarda da tecvide riayet lazım mıdır?

Cevab: Karabaş tecvidinin başında tecvidin Kur’an-ı kerim kıraatine mahsus olduğunu beyan ediyor. Hadis-i şeriflerin ve dua ile Arabî ibarelere de şâmil olduğunu söyleyenler varsa da, sahih olan Kur’an-ı kerim kıraatine mahsus olduğudur. Nitekim Kur’an-ı kerimi tertil üzere okuyunuz emr-i şerifi, tecvid ile okunmasına hamlolunmuştur.

Sual: Kur’an-ı kerim okurken ezan okunursa ne yapmak lazımdır?

Cevab: Kur’an-ı kerim okurken veya kitap okunurken sünnete uygun ezan okunursa, tilaveti bırakıp ezan dinlemek, sonra devam etmek münasiptir. Dinlemeyip devam etmek de caizdir; sünnete muvafık değildir. İcabet, camiye giderek olur. Gidemeyecek vaziyette olan, ezanı dinleyerek icabet eder.

28 Ocak 2019 Pazartesi

Sual: Bir kitapta ara ara âyet bulunsa, bu kitabı okumak için abdest almak gerekir mi?

Cevab: Mushaf veya tefsir değilse, okumak ve tutmak için abdest gerekmez. Ancak orjinal yazılmış ise âyetlerin kendisine dokunmamalı.

24 Mart 2019 Pazar

Sual: Rahat bir ölüm ve kabir azabı çekmemek için hangi surenin okunması tavsiye edilir?

Cevab: Ölmek üzere olan hastanın rahatça can verebilmesi için Ra’d Suresi okunur. Kabir azabı çekmemek için geceleri Mülk Suresi okunur. Yasin-i Şerif ne niyetle okunursa ona fayda eder. Ölüm hastalığında İhlâs Suresi okuyanlara kabir suali olmaz.

31 Mart 2019 Pazar

Sual: Bir kadın hayızlı iken içinden, yani zihninden ezberini tekrar edebilir mi?

Cevab: Hayızlı iken kıraat veya mushafa dokunmak caiz değildir. Bahsettiğiniz, kıraat değildir.

22 Şubat 2020 Cumartesi

Sual: Cünüpken, ölüye ihlas ve fatiha okunabilir mi? Mezarlık ziyaret edilebilir mi?

Cevab: Cünübün Kur’an okuması caiz değildir. Tesbih çekebilir. Mezarlık ve türbe ziyareti caizdir.

2 Mart 2020 Pazartesi

Sual: Hayzı bitti sanıp Kur’an okuyan kişi hatim çıkarıyorsa hayzının bitmediğini anlarsa okuduklarını tekrar mı okuması lazım mıdır?

Cevab: Hayır, kasdî olmadığı için hatimden sayılır.

17 Mayıs 2020 Pazar