Cevab:

Ruhülkudüs Cebrail aleyhisselamdır. Allah kullarına ruh üflemez. Allah bir kulunu yaratacağı zaman, ruhlar âleminde o insanın ruhuna emir verilir; gider o yaratılan bedene girer. Yalnız Allah’ın emriyle Hazret-i Meryem’e ruh üfleyerek Hazret-i  İsa dünyaya gelmiştir. Ruhülkudüs sadece Hazret-i İsa’nın doğuşuyla alâkalı olarak kullanılır. Hıristiyanlar ruhülkudüs hakkında çok açık bilgiye sahip değildir.
Rûhülkuds kelimesi, Kur’ân-ı kerîmde birkaç sûrede vardır. Bulundukları yere göre, çeşidli mânâlara geldiği, tefsîr kitâblarında yazılıdır. Kısaca, Cebrâîl ismindeki melek, Allahü teâlânın hayât verici, koruyucu sıfatları, Îsâ aleyhisselâmın rûhu, İncîl kitâbı ma’nâlarına gelmekdedir. Kelimenin mânâsı, temiz rûh demekdir.
Rûhülkuds ise, Allahü teâlânın Îsâ aleyhisselâma verdiği Peygamberlik kudreti idi. Kur’ân-ı kerîmde, bu husûs şöyle zikr edilmekdedir:Tahrîm sûresinin 12. ci âyetinde meâlen, (Îmân edenlere misâl olanlardan biri de, İmrân kızı Meryemdir. O nâmûsunu [harâm ve fuhşdan] muhâfaza etdi. Ona [yaratdığımız] rûhdan üfledik. O, rabbinin sözlerini ve kitâblarını tasdîk etdi. O, rabbine itâ’at edenlerdendi) buyurulmuşdur. Burada bir mânâsı verilmiştir.
Rûhülkuds ayrıca Hıristiyanlıktaki teslis inancının üçüncü esasıdır. Baba tarafından oğluna ikram olunan ve dilediğini yapmasına yardım eden kudsî bir ruh manasına kullanılıyor. Ancak bu inanca ilavesi 381 yılında Bizans İmparatoru Theodosius zamanında İstanbul'da kurulan bir konsül [ruhânî meclis] kararıyla olmuştur.
Netice itibariyle temiz, kudsî ruh mânâsına gelen rûhülkuds, kullanıldığı yere göre, Allahü teâlânın hayat verici, koruyucu sıfatları, Cebail aleyhisselâm, İsa aleyhisselâmın ruhu ve İncil gibi mânâlara gelmektedir. 

Cevab: Musa aleyhisselâmın sadece İsrailoğullarına gönderilmediği, firavuna tebliğde bulunulmasını emreden âyet-i kerimeden anlaşılmaktadır. Her din, o peygamberin tebliğini işitecek kimselere, yani kavmine gönderilmiştir. Hıristiyanlık da böyledir. Muhammed aleyhisselâmın her kavme gönderilmiş olması, İslâmiyet geldikten sonra artık önceki dinler muteber olmaz demektir. Kavim, burada ırk değil, topluluk, halk mânâsınadır.

Cevab: Romalı tarihçilerin Hazret-i İsa’dan bahsetmedikleri, ancak sonrakilerin bahsettiği doğrudur. Bu bakımdan Hazret-i İsa’nın doğum tarihi hakkında şüpheler bulunduğu rivayeti güçlenmektedir. İseviler, Antakya’da bir komün teşkil ettikten sonra, buralılar tarafından Hıristiyan, yani Hıristos’a mensup diye anılmıştır. Hıristos, Mesih (yağlanmış, takdis edilmiş) kelimesinin Yunancasıdır. Christ, bu kelimenin Latin milletlerindeki karşılığıdır. Hazret-i İsa kısa bir müddet peygamberlik yaptıktan sonra, göğe yükselmiştir. Kendisine inananlar sayıca az ve entelektüel vasıflardan mahrum olduğu, öte yandan Romalı ve Yahudilerin baskısı sebebiyle gizli yaşadıkları için, Hazret-i İsa hakkında tarihî vesika yok denecek kadar azdır.

Cevab:

Bu fıkhî hükümler çıkarılacak bir ahkâm ayeti değildir. Kıssa ve haber bildiren âyet-i kerimelerdendir. Her kıssa ve haber bildiren âyet-i kerimeden hüküm çıkarılamaz. Bu âyet-i kerimede, Asr-ı Saadet’te Yahudi ve Müşriklerin düşmanlıkta ileri gittikleri, Hıristiyanların ise öyle olmadığı anlatılıyor. Yahudilerin vaktiyle İsa aleyhisselama yaptığı gibi müslümanlara da düşmanlığına dikkat çekiliyor. Bu âyet-i kerimeyi, Müslümanlığa giriş olarak tefsir edenler de vardır. Nitekim Yahudilerden Müslümanlığa girenler nâdirdir. Ama Hıristiyanlar bakımından böyle değildir.
Asr-ı Saadet’ten sonra, Siyonist harekete gelinceye kadar, asırlar boyu Yahudilerin Müslümanlara şuurlu düşmanlığına delâlet edecek bir misal yoktur. XX. asır başında faaliyet göstermeye başlayan Siyonistler, kendi dinlerinin hükümlerine de yabancılaşmış aşırı kavmiyetçi bir gruptur. Bunlar Arz-ı Mev’ud denilen ve Rabbin Musa aleyhisselâma va’dettiği mukaddes metinlerde bildirilen Filistin’de millî bir devlet kurmak istemişti. Buna en büyük engel de Osmanlı Devleti idi. Osmanlı Devletinin yıkılmasını, bu maksatla destekledi, hatta bizzat tertipledi. Sonra da burada yaşayan Müslümanlarla, İslâmiyete düşmanlıktan ziyade, dünyevî maksatlarla savaştılar ve savaşıyorlar.
İslâm kaynaklarında, Yahudiler, inanç bakımından Müslümanlığa Hıristiyanlardan daha yakın görülmüştür. Her ne kadar iki peygamberi inkâr etmeleri sebebiyle küfrlerinin daha çok olduğunu söyleyen âlimler varsa da, şeriata bağlılıkları ve Hıristiyanlar gibi heykelleri tazim etmemeleri sebebiyle Hıristiyanlardan daha ehven görülmüştür.
Yukarıda âyet-i kerimeden her yerde ve her zaman Yahudilerin müminlere şuurlu bir düşmanlık içinde olduğu/olacağı mânâsı çıkarılamaz. Bu âyet-i kerime antisemitizm için kullanılamaz. Âyet-i kerimeye “tarihîdir” de denemez. Nitekim kıyamete yakın Mehdi aleyhirrahmeye Yahudilerin karşı çıkacağı ve bunlarla muharebe edeceğine dair hadis-i şerifler vardır. Âyet-i kerime militan bir düşmanlığı tavsiye etmemektedir. Müminlerin, Müslüman olmayanları yakın dost edinmemeleri, onları âmir yapmamaları zaten başka âyet-i kerimelerle emredilmiştir. Buna mukabil İslâmiyet gayrımüslimlere düşmanlık yerine; onların kötü vasıflarını sevmemeyi buyurmuştur. Yahudi, Hristiyan ve başka gayrımüslimler arasında bu hüküm bakımından bir fark yoktur.

Cevab: Bütün semavi dinler aynı inancı, tevhidi tebliğ etmiştir. Ama şeriatları, yani ibadet ve amel esasları farklıdır. Yahudilik, 1. asırda Musa aleyhisselâma verildiğine inanılan sözlü emirleri (Talmud'u) toplayan Mukaddes Yahuda'dan gelir. Hristos, İsa aleyhisselâmın Yunanca ismidir. Övülmüş demektir. Nasrânî ve çokluk hâli olan Nasârâ, İsâ aleyhisselâmın Nâsıralı lakabına veya havarilerin kendisine nusret (yardım) etmesine dayanır. Benim İslâm Hukuku ve Önceki Şeriatler kitabıma müracaat edebilirsiniz.

Cevab: Arabistan müşrikleri, Allah’a inanırlardı. Nitekim Kur’an-ı kerimde meâlen buyuruluyor ki, “Onlara (müşriklere) yeri göğü yaratan kim diye sorsan, Allah derler”. (Ankebut, 61; Lokman, 25; Zümer, 38, Zuhruf, 9). Şu halde onlara niçin putlara ibâdet ettikleri sorulduğunda, “Biz onlara Allah’a şefaatçı olsunlar diye ibâdet ediyoruz” derlerdi. Halbuki Kur’an-ı kerim meâlen “Allah'ı bırakıp da taptıkları putlar, şefâat edemezler” (Zuhruf, 86) sözüyle buna cevap vermektedir. Müşrikler, yaratılışlarında mevcud olan marifetten dolayı, putlarının yaratıcı olmadığını söylüyor ise de, bu tabiî marifeti Peygamberlere uyarak kuvvetlendirmedikleri için, putların tapınmağa hakları olduğuna inanıyor, bunun için tapınıyorlar. Putların ibâdet olunmağa hakkı vardır dedikleri için müşrik oluyorlar. Yoksa bize şefâat etmelerini istiyoruz dedikleri için müşrik olmazlar.

Hristiyanlar, kâinatı yaratan ebedî ve ezelî bir Allah’a inanır. İsâ aleyhisselâm ve Rûhülkuds’te, Allah tarafından ihsan edilen bazı kudsî ve ilahî güçlerin bulunduğuna kâni olmakla beraber, esas itibariyle ne Hazret-i İsâ, ne Hazret-i Meryem, ne ruhülkuds, ne de azizlere tapınır. Bunların resim ve heykellerini hatırlama vesilesi yaparak, onları şefaatçi kılarlar. Bu yaptıkları bâtıl ise de, şirk değildir. Zira şahıslar veya resim ve heykellere tapınmak değildir. Teslîse inansalar bile, müşrik olmazlar. Zira Hristiyanlıkta esas olan “İsâ, Tanrı değildir. Tanrı’nın Peygamberidir. Ebedî olan tek tanrı, onu çok seviyor. Onun her istediğini yapıyor, yaratıyor. Bunun için her şeyi ondan istiyoruz, ona ve onu temsil eden resim ve heykellere, bu niyet ile yalvarıyoruz. Baba ve oğul, çok sevilen kimse demektir”. Böyle inananlar müşrik değil, Ehl-i kitaptır. İsâ aleyhisselâmda veya herhangi bir mahlûkta ulûhiyyet sıfatı bulunduğuna inanan, meselâ, “Ebedîdir. Herşeyi yoktan var ediyor” derse, müşrik olur. Kur’an-ı kerimde mealen, “Ey Ehl-i Kitab! Teslise inanmayın!” (Nisâ, 171) sözünden de bu anlaşılmaktadır. Eğer teslise inanan müşrik olsaydı, Kur’an-ı kerim bunlara Ehl-i kitap diye hitap etmezdi.

Aynı şey Brahma dini için de mevzubahistir. Brahma ve Buda dinleri, Hristiyanlık gibi, eski Peygamberlerin bildirdiği dinlerin tahrif edilmiş bir hâlidir. Hindistan ulemasından Mazhar Cân-ı Cânân 14. mektubunda der ki: “Brahma dini, Birmîhâ [veyâ Brahma] ismindeki bir melek vâsıtası ile Hindistan’a gönderilen mukaddes kitaplara dayanır. Brahma dini mensupları, Allah’ın bir olduğuna, insanları O’nun yarattığına, kıyâmet gününe, Cennete, Cehenneme ve tasavvufa inanırlar. Sonradan doğru yoldan ayrıldılar. Peygamberlerin ve evliyânın ruhlarını ve melekleri hatırlatmak için heykeller yaptılar. Şefâatlerine, yardımlarına kavuşmak için, bu heykellere secde ettiler. Arabistan’daki putperestler, böyle değildir. Bunlar, putlarının hâlık (yaratıcı) olduklarına inanıyor. Herşeyi yalnız putlardan istiyorlardı. Putlarına ilâh diyerek secde ediyorlardı. Bunun için, müşriktirler. Brahmanlar ise, hürmet niyeti ile tapınıyorlar. Seyyid Şerîf-i Cürcânî Şerh-i Mevâkıf sonunda, üçüncü maksadda şöyle der: “Muhammed aleyhisselâmın Peygamber olduğuna inanmayan kâfir olur. Bunlardan Yahudi, Nasârâ [Hristiyan], Brahman ve Budistler, başka Peygamberlere inanıyor. Bunların getirdikleri ve sonradan bozulmuş olan kitapları okuyorlar. Bunun için bunlara Ehl-i kitap denir. Başka Peygamberlere de inanmayanlar, bir yaratıcının varlığına inansalar da müşriktirler. Brahman, Budist, Yahudi ve Hristiyanlar, Ehl-i kitap iken, zamanla müşrik olabilir.

Cevab: Bu kitapların tamamının tahrif edildiği söylenemez. Nerelerin tahrif edildiği de belli değildir. Bugün elde buluna Tevrat, Zebur ve İncil, öncekiler kaybolduğu için, sonradan insanlar tarafından kaleme alınmış, önceki bilgileri de ihtiva eden kitaplardır. İslâmiyet gelmeden evvel, bu kitaplarla amel etmeleri mecburîdir. Sonra, müslüman olmaları lâzımdır. Müslüman olmaz da, zimmî olarak İslâm memleketinde yaşarlarsa, kendi kitaplarının hükmünü tatbik etmelerine izin verilir. Benim İslâm Hukuku ve Önceki Şeriatler kitabımda tafsilat vardır.

Cevab: Mecdelli Meryem (Maria Magdalena) adında Hazret-i İsa’ya inananlar arasında bir kadının ismi geçer. Hristiyan âleminde bazı fırkalar Hazret-i İsa’nın Mecdelli Meryem ile evlendiğine ve hatta çocukları olduğuna inanıyor ve kimi romanlarda da geçiyor ise de, bu mevzuda Hristiyan kaynaklarında bir sarahat ve İslâm kaynaklarında da malumat yoktur. Gerçi Yahudi cemiyetinde o yaşa gelmiş bir hahamın bekâr kalması pek beklenmez deniyorsa da, bu mevzuda söylenecek bir söz yoktur.

Cevab: Allah bilir. Bunlar İsa aleyhisselamın ümmetindendir. Umumi kaide, Muhammed aleyhisselamın zuhuruna kadar tek Allah’a inanan herkes mümindir. Zira fetret devridir.

Cevab: Hristiyan, Mesîhî kelimesinin Yunancasıdır. Havarilere Antakya’da verilmiş bir isimdir. Kullanmanın mahzuru yoktur.

Cevab: İçinde tahrif edilmemiş Allah kelâmı olma ihtimaline mebni abdestsiz ve cünüb halde tutmanın mekruh olduğu Halebî ve İbni Âbidin gibi kitaplarda yazılıdır.

Cevab: Arami lisanında. İbrani’den gelir. Süryanice’nin atası.

Cevab: Bugünki Hıristiyan cemiyetinde dine inanan kimse sayısının çok azaldığı müşahede edilmektedir. Bunlar ateist/deist/agnostik kişilerdir ve müşrik sınıfındandır. Bunlarla evlenmek asla caiz değildir. Bunun dışında kalan Hristiyan ve Yahudiler müşrik değildir. Bunlarla evlenmek caizdir; ancak tahrimen mekruhtur. Böyle bir evlilik, dinini kayıran bir Müslüman için sonu felaket olan bir evliliktir. Gerek aile hayatı, gerekse doğacak çocukların terbiyesi cihetiyle böyledir. Hadis-i şerifte, fâsıkla evlenen melundur, yani Allah’ın rahmetinden mahrumdur, buyuruldu. Ya gayrı müslim ile evlenen?

Cevab: Hristiyan kaynaklarına göre, Hazret-i Meryem, nişanlısı Yusuf ile evlendi. Yakup, Yusuf, Şemun ve Yahuda adında dört oğlu ve iki kızı oldu. Bunlardan Yeni Ahid’e ismi geçen Aziz Yakub, havariler arasında sayılmamakla beraber, ağabeyinin has mensubu idi ve onun doğru dinini uzun zaman müdafaa etti. Ancak Pavlos ve ekibi tarafından sindirildiği için, Kudüs dışına çekildi. 62 senesinde Romalılarca öldürüldü. Zaman içinde bu doğru İsevi müminler kayboldular. Resulullah aleyhisselâmın görüştüğü rahipler Bahira ve Nastura’nın bu mezhepten olmak ihtimali kuvvetlidir. Bazıları Yeni Ahid’de geçen kardeş tabirini mecaz olarak kabul eder; bazıları yeğen gibi akrabası olduğunu söyler; bazıları Yusuf’un başka bir evliliğinden doğduğunu iddia eder; bazıları ise bunları havarilerle karıştırır. İslâmî kaynaklarda buna dair bir malumat yoktur.

Cevab: Uydurmadır. Böyle eski İncil nüshaları her zaman ve her yerde bulunur. Hepsinde de böyle “Hristiyan âlemini sarsacağı için saklanıyor” gibi esrarlı dedikodular çıkarılır. Hiçbir bulunan metin Hristiyan dogmalarını sarsamaz. Çünki kilise bunun tedbirini evvelden almıştır. Buna göre, belli metinler dışında ne bulunursa bulunsun, uydurmadır. Kaldı ki Barnabas İncili’nin muhteva ve şekil itibariyle diğer İncillerden farkı yoktur.

Cevab: Hazret-i İsa da devlet reisi olsaydı, şiddete müracaat ederdi. Nitekim bugünki İncil’de buna delalet eden ayetler vardır. Suçlu bir insana ceza vermek, gaddarlık değil, adalettir. Bu, kötü veya iyi insan olmakla alakalı değildir. Kısas, Hristiyanların inandığı ve okuduğu Tevrat’ta da vardır. Yahudilerin öldürülmesi ise harb esnasında cereyan etmiştir. Hazret-i Muhammed, müdafaa harbleri yapmıştır. Vefatından evvel bütün Arabistan, harbsiz olarak, rızalarıyla ona tabi olmuştu. Sadece Mekke ve Taif harb ile fethedilmiştir. Mekke, yurtları idi. Taif ise, taarruz etti.

Cevab: Kur’an-ı Kerim tahrif edilmedi. Hadis-i şerifler ise Kur’an-ı Kerim değildir. Ama onlar da yalan söyleme ihtimali olmayan bir topluluk tarafından rivayet edilmiştir. Bugünki İncillerin İsa aleyhisselamdan en az bir asır sonra yazıldığını Hristiyanlar da kabul ediyor. Hatta bu sebeple İncil diye bir kitabın olmadığını, Hazret-i İsa’nın kendisinin İncil olduğuna inanır; eldeki İncillerin, onu anlatan kitaplar olduğunu söylerler. Şu halde bugünki İnciller, İslam tarihindeki siyer kitaplarına benzer. Bu sebeple Müslümanlar bugünki İncillere uydurma demiyor; bunlarda yazanların gökten inen mukaddes kitap olan İncil’in aynısı olmadığını söylüyor. Nitekim bu, ayet-i kerimeler ile sabittir. Cenab-ı Peygamber, Ehl-i kitabın rivayetlerini (ezcümle bugünki İncilleri) hemen kabul etmeyin, yanlış olmak ihtimali vardır; red de etmeyin, doğru olmak ihtimali vardır, buyurdu. İnciller sahih olsaydı, aynı meseleyi niye birbirinden tamamen farklı anlatmaktadır? Harputlu İshak Efendi’nin Diyaül-Kulub adında bir kitabı vardır. Cevap Veremedi adıyla latinize edilmiştir.

Cevab: İncil’de yazanların tamamı elbette kötü değildir. Bunların tamamını ilahi kelâm olarak kabul etmek mahzurludur. Zira Kur’an-ı kerim ve hadis-i şerifler, Tevrat ve İncil’in tahrif edildiğini beyan eder. Neresinin tahrif edildiği, neresinin aslı gibi olduğu ise malum değildir.

Cevab: Hristiyanlar sadece Hazreti Muhammed’i inkâr ediyor. Yahudiler hem İsa hem Muhammed aleyhimesselamı inkâr ediyorlar. Bu cihetle bir yakınlık var ise de, şeriat cihetiyle Yahudilik Müslümanlığa daha yakındır.

Cevab: Asırlar önce teslisi reddeden Arius’un yolundan giden Anabaptistçiler XVI. asırda hemen hemen tamamen imha edilmişti. Transilvanya Prensi Zsigmond teslisi kabul etmezdi. Bu sebeple teslis aleyhdarı Hristiyanlar bunun memleketinde yaşama imkânı buldu. Nitekim teslis aleyhinde kitap yazan Sicilyalı râhip Sozzini 1577’de buraya Koloszvar (Klausenburg) şehrine kaçmıştı. Orta Avrupa’da Piskopos Franz David (1510-1579) teslisi kabul etmeyen mezhebin başı idi. Polonya’nın Rakov şehrinde kurulduğu için bu mezhep sâlikleri Rakovianlar diye bilinir. XVIII. asırda Fransa kralı tarafından Alsace’dan kovularak Amerika Birleşik Devletleri’ne göçen bir grup. Sayıları 350 bini bulur. Anabaptist kilisenin artıklarıdır. Bunlar kapalı yaşayan, ziraatle meşgul, barış yanlısı ve modern teknolojiyi reddeden son derece alâka çekici bir gruptur.

Cevab: İsa Aleyhisselamın, Tevrat'ı değiştirmeye değil tekemmül etmeye geldiğini İnciller yazıyor. Bu sebeple Hristiyanlar, Tevrat’ı mukaddes kitap kabul edip okurlar; ama her hükmüyle amel etmezler.

Cevab:

Öteden beri hristiyanlık'ta vaftiz olurken çocuğu, Türklerdeki sünnet kirveliği gibi, başka bir aile himaye eder. Ona vaftiz babası ve annesi denir. Bu kişi çocuğun dini terbiyesini de üstlenir.

Cevab:

Olabilir. Bilinemez. Ama namaz, oruç ve zekat gibi ibadetlerin var olduğunu Kur’an-ı kerim haber veriyor. 

Cevab:

Yahudilikte, buna benzer bir ilim ananesi ve ulema tabakası vardır. Hristiyanlıkta, orijinal olmamakla beraber, papalık ve patriklikler ile konsillerde teşekkül eden bir ilim ananesi teşekkül etmiştir.

Cevab:

Vardır. Yoktur diyenler, bugün Hristiyan bilinenlerin çoğu dinsizdir, demek istiyor.

Cevab: Bunlar şekil şeylerdir. Sonradan ortaya çıkmıştır. Protestanlık, Hristiyanlığın özüne değil, şekline dokunmuştur. Papalığın gücünü kırmayı ve nüfuz merkezini değiştirmeyi hedeflemiştir. Nitekim Hristiyanlığın en münakaşalı mevzuu olan teslis aynen durmaktadır.

Cevab: İslamiyette sayılar hiçbir şeyi temsil etmez. Ezoterik kültürde deccali veya şeytanı temsil ettiğine inanılır. Nitekim Yeni Ahid’de Yuhanna’nın müşahedatında böyle anılmıştır.

Cevab: İki kitap da tahrife uğramış. Muhtelif lisanlara tercüme edile edile bu zamana gelmiştir. Muhammed aleyhisselamı haber veren kısımlar, açık olmayıp, her cihete çekilip her türlü anlaşılabilir. Buna rağmen Abdullah bin Selam, Abdullah Tercüman gibi ilim ve insaf sahibi olanlardan Müslümanlığı kabul edenler olmuştur.

Cevab: Yahudi erkekleri yılda üç kez Kudüs’de Allah’ın huzuruna çıkarlar (Çıkış 23/14, 17, 34/23). Bunlardan birisi fısh bayramıdır. Hac bir hafta sürer. Kurban ile hac, İslâmiyette olduğu gibi aynı zamandadır (Mezmurlar 26/6). Ancak hac ve kurban ibadeti mabedin ayakta kalmasıyla mukim olduğu için, Beyt-i Makdis’in yıkılmasından sonra hac ibadeti artık ihtiyarî ziyarete dönüşmüştür. Yahudiler, Hazret-i Davud’un Kudüs’de yaptırdığı Beyt-i Makdis’e çok hürmet ederlerdi. Eski Hristiyanlar da ibadet yaparken Beyt-i Makdis’e dönerler; Kudüs’ü mukaddes kabul eder ve buraya hac yapmaya gelirlerdi. İncillerde yazılı olduğu gibi, Hazret-i İsa ömrü boyunca, Beyt-i Makdis’i ziyarete gitmiştir. Katolikler, hâlâ bu ananeyi sürdürürler. Ancak Protestanlıkta Beyt-i Makdis ziyareti yoktur. Nitekim bunlar, Allah, Beyt-i Makdis’in yerine, İsa Mesîh’in cesedini kendisine beytullah [Allahın evi] tahsis ettiğini; böylece, Allah için, tecelli edeceği, insan eliyle yapılmış hususî bir yere, bir eve artık gerek kalmadığını düşünürler. İncillerin yazıldığı zamanlarda zaten ilk Hristiyanlar Hazret-i Musa’nın şeriatiyle amel ettikleri ve havariler ve onların şâkirdlerinin hepsi Beyt-i Makdis’i ziyaret ettikleri için İncillerde herhangi bir mahallin ziyareti emredilmiş değildi. Bugün Hristiyanların, Hazret-i İsa’nın göğe yükseldiğine inandıkları Kudüs’teki Kamâme Kilisesi ve dünyaya geldiği Beytüllahm şehrinden başka, Hazret-i Meryem’in geldiği rivayet edilen Efes ve azizlerin yaşadığı Roma, Aachen, Tours, Kartaca gibi şehirleri de ziyaret ettikleri herkesçe bilinen bir keyfiyettir.

Cevab: Babil sürgününden sonra Tevrat kayboldu. Ezra, ME 4.asırda insanların hatırında kalan kısımları topladı. Bu problemli metnin anlaşılması için çeşitli tefsirler yazıldı. MS II. asırda haham Yahuda ha-Nasi bunları topladı. Böylece Tevrat ve Talmud dinin iki kaynağı hâline geldi. Musa şeriatinin bu tarihten sonra aldığı hâle Judaism (Yahudilik) denir. Ancak Yahudi aynı zamanda Musa şeriatine tabi İsrailoğullarını da içine alan bir tabirdir. Yahudilik deyince hem bir ırk, hem de bir din anlaşılır. Müslümanlar ve ezcümle Osmanlılar Yahudilere Musevi demiştir.

İsa aleyhisselama ilk inananlar kendilerine Mesihî derdi. Mesih İsa aleyhisselamın lakabıdır. Bunun Yunancası Hristostur. Bu dini Antakya’da yayarken, burada Yunanca konuşulduğu için kendilerine Hristiyan dediler. Binaenaleyh İsevilik, Mesihilik ve Hıristiyanlık birbirinin aynısıdır.

Cevab: İsa Aleyhisselam esas itibariyle Musa aleyhisselamın şeriatine muvafıktı. İçki haram değil, ama domuz eti haramdı. Sonraki din adamlarının konsillerinde domuz etinin haramlığı, sünnet olma mecburiyeti gibi Musa şeriatine ait hükümler kaldırıldı.

Cevab: Evet. Kilisenin hükmü, İslam hükümetini bağlamaz.

Cevab: Kilise bazı hususlarda çok katıdır. LGBT de bunlardan birisidir. Böyle bir şey olmamıştır. Münferit hadiseler bir şey ifade etmez. Toleranslı olmalı demek veya takdis etmek başka şeydir. Meşru kabul etmek başka şeydir. İslamiyette de günahkârlar din dışı demek değildir. Hristiyanlar ve Yahudiler ehl-i kitaptır. LGBT’yi meşru saysalar bile bu statüden çıkmazlar.

Cevab: Elde dolaşan Barnabas İncili eğer sahih ise, diğer İncillerden farkı yoktur. İsa aleyhisselamın hayatını anlatan, Allah kelamı olmayan bir kitaptır. Hakiki İncil elde değildir.

Cevab: Pavlus’un mümin olup olmaması mühim değildir. Ama yaptıkları ile Hristiyanlığı aslî hüviyetinden iyice uzaklaştırmıştır. Şu anda Hristiyanlık Hazret-i İsa’nın kurduğu bir dinden ziyade Pavlus’un kurduğu bir felsefi inanç gibidir.

Cevab: Katolikler, Mesihin vekili olarak ruhülkudüsün himayesinde olduğuna inanıyor.

Cevab: Bugünki İnciller miladın birinci asrından kalmadır. Arabistan’daki az sayıda Hristiyan da bu İncilleri okuyordu.

Cevab: Dinlerinde emredilmediği için. Ama bugün Hristiyanların çoğu (bilhassa Protestanlar) sıhhi sebeplerle sünnet olmaktadır.

Cevab: Tevrat’ta çandan müspet bahsediliyor, ama bu mabed çanı değildir. Çan, Roma’da adettir. Hristiyanlarca beşinci asırdan itibaren İtalya’da kullanıldı ve yayıldı. Şark Hristiyanlarında çan adeti yoktur.

Cevab: Bir peygamberin şeriatine mensup olanı veya olduğuna inananı o peygamberin ismine nispet etmek kaidedir. Yahudi daha ziyade bir millet ismidir. Hristiyan ise Mesihi kelimesinin Yunancasıdır, yani İsevi demektir.

Cevab: Papaların ekserisi zeki ve kültürlü adamlardır. Teslis gibi mantıksız bir şeye inanmaları pek beklenmez. Ama bilseler de bunu dile getirmeleri menfaatlerine aykırıdır. Zira kilise artık bir politik kuruluştur.

Cevab: Teslisi reddeden Ariusçu Papa Honorius zamanında Hristiyan oldular. Bazı Roma imparatorları da Ariuscu idi. Bir de Cermen kabileleri basit insanlardı. Ariusçuluk felsefi derinliği olmayan, basit bir inanç sistemi idi. Kaldı ki teslis İskenderiye’den ilhamla Anadolu’da doğmuş ve yayılmıştır. Gotların Anadolu’da olup bitenlerden haberdar olması beklenmez.

Cevab: Bahsettiğiniz kişinin fikirleri tarihi hakikatlerle mutabık değildir. Ermeniler, Gregoryan mezhebine mensuptur. Bunlar Monoteisttir. Yani hem teslise inanır, hem de İsa aleyhisselamda beşeri ve ilahi karakterin sütteki yağ gibi bir bedende karıştığına inanır. Mezhep farkı sebebiyle Bizanslılar Ermenileri ezer, Fırat’ın berisine geçmeye izin vermezdi. Arap ve Türk fatihler, İslamiyetteki serbesti icabı Ermenilere hürriyet getirdi. Son asırda emperyalistler herkesi kullandığı gibi, bazı Ermenileri de kullandı, kışkırttı, sonra da kirli mendil gibi kenara attı. Mesele bundan ibarettir.

Cevab: Kimse kimseye tehdit değildir. Milletlerarası münasebetler menfaat üzere yürür. Bu papa asırlardır İtalya dışından seçilmiş ilk papa idi. İlk Cizvit papa idi. Mütevazı keşiş Asisi’li Francesco’nun adını alan ilk papadır. Kiliseyi zamana adapte etmek üzere bazı reformlara girişti. Mülayim ve mütevazı bir görüntü verirdi. Sarayda yaşamaz, merasimlerde ihtişamlı kıyafetler giymez, ruhbanı da sade yaşamaya teşvik ederdi. Halkın çeşitli kesimlerine karşı kucaklayıcı davrandı. Dünya sulhunun temini üzerinde aktif rol almaya çalıştı. Kürtaj yasağı gibi bazı ananevi kaideleri ise muhafaza etti. Hasılı farklı bir papa imajı çizdi. Bu sebeple bazı kesimlerde sempati topladı. Ama muhafazakâr kesimde ise reaksiyon ve antipati ile karşılaştı.