Yazışmalar

Açıkça işlenen günahın tövbesi de açıkça yapılmazsa, bu tövbe sahih olmaz mı?

Âyetelkürsi, kısa sureler veya temcid, tehlil gibi zikirleri, dudakları kıpırdatmadan kalb ile söylemek câiz midir?

Kur’an-ı kerim okunduktan sonra, bütün Müslümanlar denince, hepsine aynı sevab gittiğine göre, falanca zata, filanca evliyaya diye isim zikretmenin faydası nedir?

Fısk meclisi ne demektir?

İmam Ebu Yusuf, İmam Muhammed, İmam Müzenî gibi âlimlerin müstakil mezheb sahibi kabul edilmeyip, bir mezheb içinde müctehid kabul edilmelerinin sebebi nedir?

Her mezhebde, mezheb imamından rivayet edilen birbirine zıt kaviller vardır. Bunların kitaplara alınmasının sebebi nedir?

Elektrikli süpürgenin arkasından püskürtülen tozlar ağza kaçsa, orucu bozar mı?

Ezân okunması gereken başka yerler de var mıdır?

Borç, toprak mahsulleri zekâtından düşülür mü?

Memesinin biri süt vermeyen inek kurban olur mu?

Namazdan sonra tesbihatı müezzinin yüksek sesle kumandasında yapmak câiz midir?

Cuma namazında hatib minbere çıkmadan evvel müezzinin yüksek sesle “İnnallahe ve melâiketehu..” âyet-i kerimesini okuması bid’at mıdır?

Kazâ namazı için ikamet okunur mu?

Sünneti kılmak üzere müezzinin Sallû diye bağırması câiz midir?

Cuma, sahur ve cenâze için salâ vermek caiz midir?

Hazret-i Peygamber bir gün namaz kılarken yanılarak erken selâm vermiş; bir sahabi ikaz etmiş, Hazret-i Peygamber kaç rek’at kıldığını sormuş; eksik kıldığını anlayınca, namazı tamamlamış. Şu halde konuşmak namazı zaten bozmuş olmuyor mu?

Gayrımüslim kadınla evlenen Müslüman mehr verir mi?

İslâm hukukunda câriyelerin, kölelerin çalgı âleti çalmasının hükmü, hür insanlardan farklı mıdır? Câriyenin çaldığı çalgıyı dinlemek caiz midir?

Özel emeklilik fonu veya bireysel emeklilik hesabı gibi bir yerdeki paranın zekâtı nasıl verilir?

Kitaplarda haramlar yazıyor. Bunların delilini araştırmadan öğrenmek doğru mudur? Bilmeden haram olmayan bir şeye haram demek insanı dinden çıkarır mı?

Câiz olmayan her şey haram mıdır? Mekruh işlemek de buna girer mi?

Demokratik memleketlerde, en dindar gözüken siyasî parti bile, şer’î hukuka aykırı kanunlar üzerine yemin etmekte ve memleketi gayrı islâmî hükümlerle idare ettikleri için,yaptıkları câiz olur mu? Mekke’de henüz müslümanlar güçsüz iken bile müşriklerin “Bir sene sizin dediğinizi yapalım, bir sene de bizim dediklerimiz olsun” teklifini Hazret-i Peygamber reddettiğine göre bunlara rey verenlerin vaziyeti nedir?

Fakültemizde okuyan Somalili arkadaşlarla korsanlık mevzuunu münazara ettik. Arkadaşlar yabancı gemilerin oralara atık bırakıp aynı zamanda balık zenginliklerini sömürdüklerini dile getirdiler. Bu, korsanlık yapmak için özür olur mu? Korsanlar bir otorite sayılıp vergi alabilir mi?

Osmanlı Devleti’nde XIX. asırda sahtekârlık suçları üzerine bir çalışma yapıyorum. Elbette bu suçlar XIX. asırda ilk defa ortaya çıkan vakalar değil. Fakat bu asra bakıldığında Osmanlı cemiyetinde suç nisbetinin arttığını ve suç yelpazesinde de bir çeşitlenme olduğunu görüyoruz. Siz bunu neye bağlıyorsunuz? Hukuk sistemi yeterince caydırıcı değil miydi? Devlet bunları engelleyebilmek için ne gibi adımlar atmıştır?

Şair Mehmed Akif Ersoy'un Çanakkale Şehitlerine adlı şiirinde geçen "Bedr'in aslanları, ancak bu kadar şanlı idi" mısraının, dinen bir mahzuru var mıdır?

Bir mezhebe uymanın delili nedir?

Mestin üzerine giydiğim ince çoraba meshedip, sonra bu çorabı çıkarırsam, mest bozulur mu?

Mestlerden biri kazara ayaktan çıkarsa, ne yapmak gerekir?

Mestim üç küçük parmak görünecek kadar yırtıldığı gibi, astarı da yırtıldı. Ama çorap olduğu için ayağım gözükmedi. Mesh bozulmuş mudur?

Hanefî mezhebinde ayaktaki mesti üzerindeki necaseti temizlemek maksadıyla yıkasak mesh yerine geçer mi?

Mesti kaç kere mesh etmek gerekir?

Hanefî mezhebinde elin hangi parmakları ile mest üzerine mesh edilir?

Yaş ot üzerinde yürümek mest üzerine mesh yerine geçer mi?

Hanefî mezhebinde mestte yırtık olabilir mi?

Abdest alıp, mest giymiş kimse, yeniden abdest alıp, mesh etmeyerek, mestli ayaklarını suya soksa câiz olur mu?

Başından veya ensesinden kalan yaşlıkla mest üzerine mesh eden kimsenin abdesti sahih midir?

İmam Birgivî’nin Ziyâretü’l-Kubûr adlı kitabında kabir ziyareti hususunda Ehl-i sünnete aykırı görüşler ileri sürdüğü doğru mudur?

“Ümmetimin ihtilafı rahmettir” hadîsi sahih ise, ne mânâya gelmektedir?

Namaz kılarken kolların açık olması mı, yoksa kolları sığayıp namaza durmak mı mekruhtur?

Erkek için kısa kollu namaz kılmak mekruh olduğuna göre, kısa kollu giyildiği zaman, kolluk takmak uygun olur mu?

Zikr ve râbıtanın fâsıklara zarar verdiğini işittim. Dille yapılan zikr de böyle midir?

Turistik bir mıntıkadaki hediyelik eşya mağazamıza bikiniyle gelen turistlere satış yapmamız câiz ve kazandığımız helâl olur mu?

Almanya’da Hıristiyan bir kadınla evlenirken, Ehl-i kitap olduğunu anlamak için sual sormam lâzım mıdır? Bu kadının günahlarından mesul olur muyum?

Hıristiyan bir kadınla evlenirken de dinî nikâh yapılır mı?

Tecavüze uğrayıp da hamile kalan bir kadın karnındaki çocuğu aldırabilir mi?

İkinci el bir araba, eskime, kilometre, boya gibi hususiyetler sebebiyle kıyemî mal mı sayılır?

Karz akdi ancak mislî ve istihlâk olunan (tüketilen) mallarda cereyan ettiğine göre, benzeri bulunmayan bir parfüm borç verilebilir mi? Veya iki kırtasiyeci birbirinden satmak için bir kitabı borç alamaz mı?

Bir bilgisayar toplayıcısı, parçaların hususiyetlerine göre fiyat verip 3 gün sonra gel al dese, parayı da peşin alsa, elde olmayan malı satmış olmuyor mu?

Kadının namahremler arasında açık olarak çalışıp kazandığı haram mı olur?

Bir sünneti yapmak bir mekruh işlemeye de sebep olacaksa sünnet yapılmaz buyrulduğundan, iki kişiyken birimizin takkesi olmadığı veya kolu kısa olduğu zaman, mekruh işlememek için cemaati terk etmek uygun olur mu?

Boşanma sırasında, edinilen malların eşler arasında eşit paylaşımını öngören kanuna göre, kadın kocasına ait olan evin yarısını taleb edebilir mi?

Boşanma sırasında ev eşyalarının anlaşma ile ya da dâvâ ile paylaşılması câiz midir?

Boşanan kadının geçimi için kocasından nafaka talep etmesi caiz midir? Koca bunu reddederse, bunu dâvâ ile almak câiz midir?

Fatih Sultan Mehmed’i büyüten annesi Mara Despina Hatun’un evliliği sırasında Hıristiyanlığı bırakmayıp, daha sonra da Sırbistan’a dönerek manastıra kapandığı doğru mudur? Benim bildiğim herkes saraya girmeden önce müslüman oluyordu...

Bâliğ olmamış çocuğun işlediği günahlardan anne ve babası mesul müdür?

Halk arasında “Karabasan” diye bilinen şey nedir?

Ölünün kabre nasıl koyulacağı âyet veya hadîsle mi sâbittir?

İmamla namaz kılarken rükü’ ve secdeye giderken tekbir almak, rükü’dan doğrulurken semi’allahü… demeye gerek var mıdır?

İdrarını yaptıktan hemen sonra abdest alınabilir mi?

Secdede “Sübhâne rabbiye’l-a’lâ” yerine “Sübhâne rabbiye’l-azîm” diyen biri ne yapmalıdır?

Vitir namazındaki ara tekbiri elleri salıp mı almak gerekiyor?

Namaz vakti geçtikten sonra kıbleye doğru kılmadığını hatırlayan ne yapar?

Kahkaha ile gülmek abdesti bozuyor. Burada kahkahanın ölçüsü nedir? Namazı kılıp vakti geçtikten sonra böyle güldüğünü hatırlayınca namaz kaza mı edilir?

Öğle namazının ikinci rek’atinde iken ikindi ezanı okunduğu takdirde ne yapmak gerekir?

İslam ve iman aynı şeyler midir?

Farz namazlar kaza edilir mi?

İslâmiyete göre kadın ve erkek eşit midir?

İlm-ül yakîn, ayn-ul takîn, hakk-ul yakîn, bunları misalle izah edebilir misiniz? Ne demektirler?

Mâlikî, Şâfiî ve Hanbelî'de Kadir gecesi Ramazan-ı şerifte, Hanefî'de ise bütün senededir diye okudum. Bu ne demektir?

Hazret-i Meryem için peygamberdir diyen var mıdır?

Cinden peygamber gelmiş midir?

Sadece Muhammed aleyhisselâm mı hem insanlara hem cinlere peygamberdir?

313 resul ve 104 kitap olduğuna göre, bu resullerin her birine kitap gelmemiş midir?

Farklı anne ve babadan olan üvey kardeşler mahrem olur mu? Yani bir adamın ilk hanımından bir kızı ve sonra evlendiği kadının da ilk kocasından bir oğlu olsa, bu kız ile oğlan evlenebilir mi?

Neciyyullah ve Safiyyullah ne demektir?

Kâğıt ile istincâ tahrimen mekruh ise, tuvalet kâğıdı kullanmak da buna girer mi?

Bir kişinin 1000 lirası olsa, şu iş olursa bir fakire 1000 lira vereceğim diye nezretse, henüz vadesi gelmemiş borcu da olsa, nezri borcundan önce mi yerine getirecektir?

Tartı veya hacim ile ölçülmeyen malların aynı cinslerinin birbirine satışlarında ancak veresiyenin fâiz olacağını söyleyerek buna misal olarak bir yumurtanın iki yumurtaya peşin olarak satılmasında fâiz olmayacağını yazmışsınız. Bu yumurtalar nev'leri farklı yumurtalar için midir? Yani 3 tane bıldırcın yumurtasını 1 tane tavuk yumurtasına satmak fâiz olmaz demek midir?

Malın kusurunu gizleyerek malı satmak fâiz olur buyuruluyor. Malın ufak tefek her kusurunu söylemek gerekir mi?

Harf-i cerr, kendisinden sonra gelen kelimeyi mecrûr yapar. Yani harekesini kesre okutur. "min" de harf-i cerdir. Ancak Âl-i İmrân suresi 4. âyet-i kerimesinin başında “min kablü” diye geçiyor. Bunun sebebi nedir?

Taksitli alışverişlerde taksitlerin müsavi olması şart mıdır? Mesela birisi 50 lira birisi 45 lira olursa sahih midir?

Bir alışverişte bir miktarı peşin, bir miktarı da veresiye olabilir mi? Veresiye olan kısmının zamanı belli mi olmalıdır?

Bir şey satın aldığımızda, mal 10 lira ise, üzerimizde 9,5 lira varsa, 50 kuruşu sonra veririm desek, akid sahih olur mu?

Hazret-i Ali için kullanılan "kerramallahu vecheh" ifadesi ne mânâya gelmektedir?

İnternetten elbise almak mümkündür. Beğenilmezse veya ayıplı ise geri alınıyor ve ücret kredi kartına iade ediliyor. Bu şekilde alış-veriş sahih midir?

Denizliliyim. İstanbul’da yüksek tahsil talebesiyim. Senenin takriben 9 ayını burada geçiriyorum. Bir haftalığına Fethiye’ye tatile geldim. Sonra bir haftalığına İstanbul’a gidip tekrar Fethiye’ye döneceğim. İstanbul’da seferî olur muyum?

Kanayan yere kanı kesmek için su sürmek orucu bozar mı?

Talebelik hayatımda muvaffak bir talebe olduğum halde, imtihanlarda çok kopya da çekerdim. Memurluk imtihanında önümdeki kişiden 3, 4 tane soru bakmıştım. Acaba kul hakkından ötürü kazancım ömür boyu haram mıdır?

Mâlikî mezhebini taklid eden bir Hanefî, 15 temizlik, 10 kan, 20 temizlik, 17 kan, 11 temizlik, 15 kan, 10 temizlik 3 kan görse, bu kadının hangi günleri hayz, hangi günleri istihaza oluyor? Temizlik günleri nasıl hesab edilir? İstihazalı günler temizlik günlerinin içine katarak mı hesaplanır?

İmsak vakti girdikten yaklaşık 5 dakika sonra babam tansiyon ilacını içmediğini hatırladı. Orucunun bozulmayacağını düşünürek, su içmeden ilacı yuttu. Eğer içmezsem kötü olurum dedi. Bu takdirde oruç bozulur mu?

Kayınvâlide ve damadı arasında hürmet-i musahere olursa, sadece damadla kızın nikâhı mı gider, kayınvâlide ile kocasının nikâhı da bozulur mu?

Hanefî mezhebine göre dudak kuru iken yalayıp yutmak orucu bozar mı?

Bakkaldan bir şey aldığımız zaman, hesaba yaz deyip, sonra ödemek câiz midir?

Câmi yapmak sadece ihtiyaç için mi olur? Devlet reisi şan için câmi yaptıramaz mı? Ayrıca câminin gösterişli olması ile israf arasında bir münesebet var mıdır? Öyleyse Mimar Sinan’ın yaptırdığı câmiler hangi hükme girmektedir?

Müftümüz lokantadan yemek yemeyip, evden yemek getirmekte; “İnsanların nazarları bu yemeklerdeki faideyi yok eder” diyor. Şu halde biz de lokantadan yemeyip evden yemek getirmeye mi çalışmalıyız?

Mesai arkadaşlarımdan bazısı hakkında dedikodu ve suizanda bulundum. Bunları kendilerine söyleyip af dilemeye cesaret edemiyorum. Nasıl helâlleşmeliyiz?

Sermayesi olmayıp borç para da bulamayan sermaye için kredi çekebilir mi?

Muteber kitaplarda ticaret için deniz ve hava yolculukları gibi tehlikeli işlere dalmamalıdır deniyor. Aynı şehre hem kara hem hava yoluyla gidilebiliyorsa, kara yolunu mu tercih etmek lâzımdır?

Maddî vaziyetim çok iyi olmamakla beraber kıyafete çok hevesliyim. Üç kattan fazla elbise bulundurmamak lâzım geldiğini de işitiyorum. Benim yaptığım dinen uygun mudur?

Hanefî mezhebinde üç parmak [işaret, orta ve yüzük parmakları] ile başa mesh etmekle farz yerine gelmiş olur mu?