Matbaa geç gelmedi. Avrupadaki ile aynı zamanda Osmanlı ülkesinde de vardı. Ama müslümanlar buna itibar etmiyordu. Hattatlar vardı. Kitaplar elle çoğaltılıyordu. Millet cahildi sözü slogandır. Matbaa Müslümanlar arasında da yayıldıktan sonra okumak artmadı. Bugün de öyledir.