Sual
Hadım Sinan, Hadım Atik Ali Paşa gibi akağalar, Enderun erkânından mıdır? Esir edilince mi hadım ediliyordu?
Cevap
Akağalar, yani kapı ağaları, Enderun memurlarındandır. Enderun-i Hümayun’un disiplin amirleridir. Padişahın arz ağalarındandır. Has odada padişahın yanına her zaman girip çıkabilirler. Hammer, akağaların hadım edildiğini yazıyor ise de, Pakalın bunların doğuştan böyle olduğunu yazıyor. Zaten zenci hadım ağalarından farkı budur. Onların çoğu sonradan Afrika’da ihsâ edilmiştir. Akağaların ekserisi Boşnak, bir kısmı Anadolulu Türklerdendir. Bunlar Enderun erkânındandır. Fakat Enderun-ı Hümayun talebesi değildir. Tıpkı cüceler veya dilsizler gibidir. Ama içlerinden Enderun subaylığına yükselenler; hasodabaşı, hazinedar olanlar var. Her zaman hasoda subayları ile ihtilaf halinde oldukları anlatılır. Çorlulu Ali Paşa zamanında silahtar, akağanın önüne geçmiş ve akağaların mevkii giderek zayıflamıştır. Eskiden haremin inzibatı da bunlara ait iken, siyahî ağalara geçmiştir.
Alakalı Başlıklar