Sual
Türkçe’de menfi suale evet mi hayır mı diye cevap verilir?
Cevap
Arapça’da naam ve belâ olmak üzere iki evet cevabı vardır. Neam ve belâ iki ayrı kelimedir. Müspet suale naam, menfi suale bela denir. (Dert manasına beladan farklıdır. Biri ye, diğeri hemze ile yazılır.) Mesela geliyor musun sualine naam denince, geliyorum; la denince gelmiyorum demektir. Gelmiyor musun sualine naam denince geliyorum, bela denince gelmiyorum manası anlaşılır. Kalu bela diye bilinen hadise de böyledir. Cenab-ı Allah, ruhlara, elestü birabbiküm, ben sizin rabbiniz değil miyim diye sorduğunda, ruhlar, bela dediler. Yani sen bizim rabbimizsin, demektir. Elest bezmindeki (kalu bela diye meşhur muhaverede geçtiği üzere, (bela), nefyden sonra ispat için söylenir. Bel (bilakis) ve ey (evet) harflerinden mürekkeptir. Türkçe’de bunun için iki ayrı kelime yoktur. Bu sebeple böyle bir suale, hayır cevabı da verilse, evet cevabı da verilse aynı manada anlaşılıyor. Bir de ne/ne böyledir. “Ne annem ne babam geldi” yerine “Ne annem ne babam gelmedi” diyorlar. Birincide ikisi de gelmedi, ikincide ikisi de geldi manası çıkıyor.
Alakalı Başlıklar