Mustafa Kemal Paşa’nın ordu müfettişi olarak Samsun’a çıkmasını müteakip geldiği Havza’da geçirdiği günler, inkılap tarihlerinde pek yer almaz ama, yakın tarih cihetiyle oldukça ehemmiyeti haizdir. Paşa’nın burada 22 gün kalması bazılarının dikkatini çekmiştir. Havza’da bir tamim neşredilmiştir ki, Ankara hareketinin ilk manifestosu sayılabilir.

Bu günler hakkında en etraflı malumat teşkilat-ı mahsusacı ve Ankara hareketini el altından organize eden, en azından başlatan Mim-Mim grubu müdürü Hüsamettin Ertürk’ün hatıralarıdır (s.238 vd). Ertürk, Paşa’nın burada bir Sovyet Rus heyeti ile görüşmesini anlatır. Başında albay Budiyeni’nin bulunduğu bu heyet, Paşa ile İtilaf devletlerine karşı mukavemetin sürdürülmesi hakkında görüşmüş ve bu mücadelede Sovyetlerin yardımını va’detmiş; öte yandan Anadolu’da başlatılan hareketin mahiyeti de dile getirilmiştir. Paşa, kafasındaki planları gerçekleştirebilmek için Rusya’nın desteğini alabilmek adına, Anadolu’da Sovyet (Şura) tarzında bir idare kurma teminatını vermiştir. Bu sayede Paşa’nın hareket tarzının daha kararlı bir hale geldiği ve İstanbul’a karşı duruşunun barizleştiği, buradan çektiği telgraflardan anlaşılmaktadır.

Mustafa Kemal Paşa’nın Havza’da bu kadar uzun kalmasının bir başka sebebi de İstanbul’da iken içinde hükümet darbesi de olmak üzere beraberce bir takım siyasî planları beraber yaptığı yakın arkadaşı Rauf Bey’in gelişini beklemektir. Rauf Bey, doğrudan Ankara üzerinden Havza’ya gelecek yerde, şartları yoklamak adına evvel Manisa’ya gittiği için gecikmiştir. Hamidiye Kahramanı olarak tanınan Rauf Bey, o zaman için en az Kemal Paşa kadar popülerdir. Paşa, yanında Rauf Bey olursa daha kolay hüsnü kabul göreceğini ve hedefine daha rahat varacağını hesaplamaktadır.