Modernist literatürde, hicri IV. asırdan itibaren ictihad kapısının kapatıldığı ve fıkıh dünyasının büyük bir taassuba gömüldüğü iddiası ortaya atılmıştır. Halbuki ictihad kapısı kapatılmış değildir. Zira bunu kapatmaya kimsenin salahiyeti yoktur. Ancak bazı sebeplerle artık Ebu Hanife, İmam Malik gibi mutlak müctehid yetişmemiştir, yani mutlak ictihad kapısı kendiliğinden kapanmıştır. Buna ihtiyaç da kalmamıştır. Çünki müctehidler kıyamete kadar vuku bulacak pek çok meselenin hükmünü bildirmiştir. Ortaya çıkan yeni meseleler, müctehidler tarafından halledilmiş meselelere kıyas edilerek hallolunmuştur. Yani mutlak müctehid yok ise de, mezhebde müctehid bulunmasına engel de yoktur.