Hazret-i Ömer, Hazret-i Ali, İbn Mes‘ud gibi sahabiler sadece hadis-i şerif rivayetiyle iktifa etmemiş; gerektiğinde reye müracaat ederek fetva vermiştir. Abdullah ibn Ömer, Abdullah ibn Abbas, Zeyd bin Sabit gibi sahabiler ise mümkün mertebe reye az müracaat etmiştir. Birincilerinin talebeleri Meslek-i Irakî; ikincilerinin talebeleri de Meslek-i Hicâzî denilen hukuk ekollerinin kurucuları olmuştur. Böylece İslâm hukuk tarihinde başlıca iki hukuki temayül doğmuştur. Bunun sebebi hem âlimlerin şahsi temayülleri; hem de Hicaz ile Irak arasında ilim malzemesi cihetiyle farklılıklardır. Irak’ta uydurma hadisler çoktu; ama halledilecek mesele fazlaydı. Birincilere ehl-i rey; ikincilere ehl-i hadis denilmiştir. İmam Ebu Hanife, ehl-i rey; İmam Malik, ehl-i hadis mümessillerindendir. İmam Şâfiî, her iki mesleğin arasını tevhid eden (birleştiren) yeni bir meslek (ekol) ihdas etmiştir. Âlimlerin bu şekilde iki ekole ayrılmaları, İslam hukukunun teşekkül devrine ait bir keyfiyettir. Her mezhebin hükümleri tedvin edildikten ve hadis-i şerifler kitaplara yazılıp yayıldıktan sonra bu tefrikin bir ehemmiyeti kalmamıştır.