Sual
İmam Buhari hazretleri Sahih kitabını yazarken binlerce hadis-i şerifin taranmasında insan üstü bir titizlik göstermekle kalmamış; her biri için gusül abdesti, 2 rek’at namaz, istihare yaparak da vakit mefhumunu açıklaması imkânsız şekilde değerlendirmiştir. İslâm âlimlerinin bu gibi insan üstü gayretlerini "keramet" olarak görmek doğru mudur?
Cevap
Kerametten evvel, ilmî ve dinî hassasiyete delalet eder. Kaldı ki, Allah zaman içinde zaman yaratır. İslâm âlimlerinin bazısının bıraktığı eserleri görünce, kısa ömründe bunları nasıl yazmış diye insanın hayret edesi geliyor. Yorulmadan yılmadan yazan İmam Süyuti’nin her biri sahasında mühim 500’den fazla eseri vardır. Halbuki 54 sene yaşamıştır. İmam Gazali’nin ömrünü eserlerine bölmüşler; her gününe 18 sahife düşmüştür. İmam Süyuti, zaman kaybetmemek için ekmeği süte atıp yerdi. İmam Gazali hazmı kolay diye sadece çorba içer, katı birşey yemezdi. Bazı veli ve alimlerin uyku yapar diye meyve yemezdi. İmam Nevevi, zaman kaybetmemek için bir cariyesine okuma yazma öğretmiş, yemek yerken o kitabı okur, Nevevi dinlermiş.