Bu gibi cereyanlar beşeridir ve hepsi zararlıdır. Sultan Abdülhamid, padişah ve halife sıfatıyla bu gibi cereyanlardan uzaktır. Zaten bir hükümdarın böyle bir cereyana mensup olması beklenmez. O, halifelik nüfuzunu kullanarak İslam birliğini müdafaa etmiş; dünya müslümanlarına faydalı olmaya çalışmıştır.