Hadis-i şerifte yalan ancak üç yerde mubah olur: harbde, karı kocanın ve iki müminin arasını bulmak için, buyuruldu. Bunun haricinde öyle haller olur ki bir müslümanın dinine, canına, malına ve ırzına zarar gelecektir, tariz yapmak, yani lafı iki türlü kullanmak da mümkün olmaz, bu takdirde kimsenin hakkını yememek şartıyla yalan söylemek caiz olur. Duruğ-i maslahat-âmiz bih ez râst-ı fitneengiz demişlerdir. Yani, “İş bitiren bir yalan / İyidir fitne çıkaran doğrudan!” Haram olduğu iyi bilinen bir yemeği ikram eden kimseyi kırmamak veya şerrinden emin olmak için ben yemek yedim dese, ama bununla daha evvel yediği yemeği kastetse, tariz olur. Bir zalim bir mazlumu kovalasa, sığındığı bir Müslüman bunu saklasa, zalime de görmediğini söylese, bu yalan caizdir.