Gelişmiş Arama İçin Tıklayınız!

Bir kitabı tercüme ederken nelere dikkat etmelidir?
Refik Halid, The Journal of Education mecmuasından “Mütercim için evamiri aşere”, yani tercüme edecek kişi için on emir serlevhalı bir yazıdan bahseder. Oradaki on prensip söyledir:

1-Tercümeye kalkıştığın lisanı bileceksin.

2-Kendi ana lisanını öğrenmeye devam edeceksin.

3-Tercüme edilmez bir söz olamayacağına inanacaksın.

4-Kitabın aslındaki fikirleri ne eksiltme ne katma, dosdoğru çevirmek baş düşüncen olacak.

5-Muharririn saçma da yazdığına hükmetsen aslını düzeltmekten çekineceksin.

6-Aslın nahvine bağlanmayacaksın. (Yani gramere değil, manaya itibar edeceksin.)

7-Zarif bir cümleyi kelime kelime tercümeye yanaşmayacaksın.

8-Kusur gözle değil, kulakla anlaşıldığından tercümeni daima yüksek sesle okuyacaksın.

9-Aslın ahengini korumağa çalışacaksın.

10- Tercümenin çırpıştırma bir şey olmaktan çıkarak eser haline geldiğine inanmadıkça işe bitmiş gözüyle bakmayacaksın.

Garp memleketlerinde tradduttore traditore (mütercim, hıyanet edendir) tabiri meşhurdur. Bununla tercümede aslını yazan adamın fikirlerine ister istemez hıyanet edildiğine işaret olunursa da, belli başlı kitabevleri ince eleyip sık dokumadan bir eserin tercümesini basmakta vicdan, vazife, meslek azabı duyar. Ticarethanelerinin haysiyetini korumak ister. Bu sebeple işi ehline verirler. Bir kitabevi bozuk tercüme basarak bozuk gıda maddesi satan bir bakkal vaziyetine düşmekten, firmasının haysiyetini kırmaktan çekinir. (Akşam, 24.I.1945)


2 Ekim 2024 Çarşamba
Alakalı Başlıklar