Sual
Mazide yaşananlara rağmen neden Aleviler ekseriyetle Kemalisttir?
Cevap
Osmanlı Devleti, Sünni inancının hamisi idi. Bu bir sebeptir. Ankara hareketi, başlarda hem Nevşehir’deki Bektaşi Aleviliği hem de Dersim Kürt Aleviliği ile temasa geçerek destek almıştır. Cumhuriyet devri, Alevilerin kendilerini daha rahat ifade edebildiği, hatta imtiyaz ve imkân elde ettiği bir devir olmuştur. Cemevlerinde Hazret-i Ali olduğunu düşündükleri resmin yanına Atatürk’ün portresini asmaları sembolik veya göstermelik olabilir. 1930’lardaki Dersim katliamı, mezhep değil, ırk ve otorite merkezli bir harekattı. Dersim Alevilerinin tamamına değil, sadece otoriteyi kabul etmeyen Garbi Dersim’e tatbik edildi. Şarki Dersim’e tatbik edilmedi. Dersim’de her iki grup arasında rekabet vardır, hatta Şarki Dersim, harekatta hükümete yardımcı olmuştur. Bu sebeple Kureyşanlıların yaşadığı Şarki Dersim (Pülümür, Mazkirt) Cumhuriyet taraftarı ve Kemalist iken, Şeyhhasanlıların yaşadığı Garbi Dersim (Ovacık, Hozat) değildir. Nitekim Bülent Ecevit’in dedesi Mustafa Efendi sünnileşmiş Pülümürlü bir Kürt olduğu gibi, Kemal Kılıçdaroğlu da Pülümürlüdür. Usta politikacı İnönü, sonradan Dersim harekatına karşı çıktığı için başbakanlıktan alındığı propagandasını yaparak havaliyi halk partisine ısındırmayı bilmiştir. Bu destekte biraz da cumhuriyetin getirdiği seküler hayat tarzına duyulan yakınlık veya korkuya dayanan kompleksin de tesiri vardır.
Alakalı Başlıklar