Sual
Kemalist inkılaplarda Ziya Gökalp’ten ziyade Abdullah Cevdet’in tesirinin olduğu söylenebilir mi?
Cevap
Gökalp, başlarda Abdullah Cevdet gibi düşünürdü. Sonradan Türkleşmek-İslamlaşmak-Muasırlaşmak ile Türkçülüğün Esasları kitaplarına baktığımızda, reforme edilmiş bir dine sıcak bakmaktadır. Kemalist darbeciler, Fransız ve Bolşeviklerin düştüğü hataya düşmeyerek dini tamamen men etmek yerine, pozitivistlerin tavsiyesi istikametinde yasaklamayıp, dini besleyen kanalları (medrese ve tekke) kurutmayı, böylece dinin hayattaki tesirini azaltmayı hedeflediler. Bu da Gökalp’i esas aldıklarını gösterir. Pozitivistler Allah’a ve dine inanmayıp, ama bu inancın ve dinin basit halkı manipüle için lüzumlu olduğuna kanidir.
Alakalı Başlıklar