Sual
Fıkıh kitaplarında bir mesele için esahh kavil, zayıf kavil vs bildiriliyor. Bunlardan dilediğine uymak kâfi midir? Mesela vitr namazı İmam Ebû Hanife’ye göre vacib, İmameyn’e göre sünnet olduğundan, bir Hanefî, vitre sünnet denilen kavle göre kılmadan yatabilir mi?
Cevap
Her mezhebde bir mesele hakkında birden fazla kavil, yani mezheb âlimlerinin icithadı olabilir. Bunları sonra gelen ve tercih ehli denilen âlimler, delâletine, sübûtuna veya örf ve zarurete göre tahlil eder. Kuvvetli gördüğü bir tanesini tercih edip bununla fetva verir. Bu kaville amel etmek avama lâzımdır. Bazen birden fazlasıyla fetvâ verilmiş olabilir. Sonra gelen âlimler de bunlardan birini seçer. Bu esah kavil olur. Bir meseledeki kaviller arasında tercih yapılıp biriyle fetvâ verilmemişse, kişi muhayyerdir. Bunlardan biriyle amel eder. Hanefî mezhebinde bu halde ibadetlerde İmam Ebu Hanife kavliyle amel olunur. Muamelatta ise İmameyn kavliyle amel olunur.
Alakalı Başlıklar