Sual
Sitenizde erkeklerin saç örmesine mekruh dediniz. Halbuki Ümmü Hani anlatıyor: “Hz. Peygamber (fetih günü) Mekke’ye geldiğinde saçlarının dört örgüsü vardı.” (Tirmizî, Libas, 39; Ebu Davud, Tereccül, 14). Buna ne dersiniz?
Cevap
Sayfamda meselenin cevabı el-Fetâva’l-Hindiyye’den alınarak yazılmıştır ve orada erkeklere saç örmeyi men eden hadis-i şerifler de beyan edilmiştir. Avam, hadis-i şeriflerle amel edemez; fıkıh âlimlerinin Kur'an-ı Kerim ve sünnet-i nebeviden çıkardığı hükümlere riayet eder. Hadis-i şerifleri âlimler tefsir ederler. Erkeklerin saç örmesi uygun değildir dedikten sonra mesele bitmiştir. Elbette ki onu nesheden bir hadis-i şerif vardır; onlar görmüştür. Avamın görmesi lazım değildir. Cenab-ı Peygamberin bu yaptığı neshedilmiş olabilir veya metinde geçen saç örmek bugünki gibi örmek değil, mevcut saçı bükmek için kullanılmıştır ya da Cenab-ı Peygamber bir işi haram olmadığını göstermek için yapar; bu onun mekruh olmadığını göstermez. Ayakta bevletmek ve namazda çocuğu kucağına almak gibi. Yahut bu, Resulullah’a has olan sünnetler menzilesinden olabilir. Bunlar usul kitaplarında uzun anlatılmıştır. Büceyremi’nin Haşiyesinde ve İbn Hacer’in Fethu’l-Bâri’sinde Ümmü Hâni hadîsinin sefer ve benzeri hallere mahmul olduğu beyan buyuruluyor. Esbab-ı mucibesi de söylenmiştir. Nitekim bazı âlimler Cenab-ı Peygamberin saçlarının yolda tozlanmaması için ördüğünü söylüyorlar. Ancak bu mesele bir de örf cihetinden ve kadınlara benzeme cihetinden değerlendirilmelidir. Belki Asr-ı saadette saç örmek kadınlara benzemek manasına gelmiyordu. Ancak Türkiye’de, hatta çoğu İslâm beldesinde örgü kadınlara mahsustur. Ayrıca erkeklerin saç örmesinde Yahudilere benzemek vardır. Cenab-ı Peygamber ilk zamanlar müşriklere muhalefet olsun diye saçlarını ehli kitap gibi yapardı. Daha sonra bundan vazgeçti ve “Ehli kitaba muhalefet edin” buyurdu. Bunların hiçbirisi vârid olmasa bile, bu zamanda erkeklerin saçlarını örmesi örfe muhalefet olduğu için, din ve dünya işlerinde parmakla gösterilmeleri mümine bela olarak yeter hadis-i şerifi mucibince uygun değildir. Nitekim entari sünnet olduğu halde bugün sokakta giymek örfe muhalefet olduğu için uygun değildir. İslamiyet giyim kuşamda dinin sınırları çerçevesinde örfe riayet edilmesini emrediyor.
Alakalı Başlıklar