Sual
Gazi’nin sırf Azerbaycan ile komşu olmak için kendi parasıyla İran’dan toprak satın aldığı doğru mudur?
Cevap
Ağrı İsyanları esnasında asiler bu taraftan sıkıştırılınca İran’a sığınır; ortalık yatışınca tekrar gelirlerdi. Bu, aynı zamanda hayvan kaçakçılarının da âdetiydi. Mıntıka dağlık olduğu için, İran makamları bunların üzerine gidemiyor veya gitmiyorlardı. Büyük Ağrı Dağı Türkiye’de, Küçük Ağrı Dağı ise İran’da idi. Bu sebeple iki hükümet arasında müzakereler yapıldı. 23/I/1932’de anlaşmaya varıldı. Kürtler’e karşı stratejik ehemmiyeti bulunan Küçük Ağrı Dağı’nı İran, Türkiye’ye verdi. Mukabilinde de buranın 150 metre cenubunda, Van’ın şarkındaki Katur’u Türkiye’den aldı. Yani arazi verip arazi alındı. Aynı zamanda suçluların iadesi anlaşması imzalandı. Mesele bundan ibarettir.
Alakalı Başlıklar