İnönü devrinde, Atatürk’ün Anadolu harbindeki rolünün kasıtlı olarak az gösterilip İnönü’nün rolünün abartıldığı doğru mudur?
Olabilir, normaldir, her diktatör zamanında böyle şeylere rastlanır. Atatürk’e karşı çıkmaya cesaret edemeyenler veya tek parti devrinde yapılanları hazmedemeyenler, umumiyetle İnönü’yü hedef alarak, onu suçlamışlar; paralardan, pullardan Atatürk’ün resminin kaldırılması, gazetelerde Sakarya Kahramanı diye anılması, Ebedi Şef yanında Milli Şef unvanını alması gibi hadiseleri vesile etmişlerdir. Atatürk’ün İnönü’yü sevmediğini, hatta ölümünden az evvel idam edilmesini istediğini bile iddia etmişlerdir. Gerçi Atatürk ile İnönü arasında zaman zaman soğukluk yaşanmıştır. Hatta Gazi, çok parlatmamak ve popülaritesini azaltmak için İnönü’yü geri plana çektiği olmuştur. Ama hiçbir zaman aralarına kara kedi girmemiştir. Atatürk’ü Atatürk yapan İnönü’dür. Onun 15 sene süren reisicumhurluğu sırasında çok kısa bir iki devre hariç, hep İnönü başvekildir. O devirdeki icraatın büyük kısmında İnönü de hissedardır. Atatürk’ün İnönü’yü tutmasının esas sebebi, İnönü’nün bir harb kahramanı olması değil; emsalsiz sadakatidir. Gazi, Suriye cephesinden beri onu çok defalar denemiş ve neticede sağlam bir kanaate varmıştır. Ona itimat etmiştir. İnönü de kurt bir politikacı olarak, nabza göre şerbet vermesini bilmiş; muhaliflerine sabretmiş, gözü hep Gazi’nin direktiflerinde olmuştur. Atatürk’ün ölümünden sonra kendisi gibi sadakati sayesinde yükselmiş olan Çakmak’a istinaden cumhurreisliğini elde edebilmiş ve Türkiye’nin bundan sonraki 12 senesinde de söz sahibi olmak suretiyle, 30 senelik bir diktatörlüğün sahibi olarak tarihe geçmiştir.


24 Mayıs 2020 Pazar
Alakalı Başlıklar