Sual
Eş’arîler determinizm (nedensellik) hakkında tabiat kanunlarının, mesela kalemi her attığımızda yere düşmesinin mecburi olmadığını söylüyorlar. Peki mecburiyet yoksa kalem nasıl yere düşüyor? Allah her seferinde kaleme düş! emri mi veriyor?
Cevap
Dünyadaki bütün hadiseler ya sebeple ya sebepsiz olarak Allah tarafından yaratılır. Cenab-ı Hak hiçbir zaman sebep netice münasebetine mahkûm ve mecbur değildir. Dilerse sebepsiz olarak da yaratır. Fakat âdeti böyle değildir. Sebepleri yaratır, sebepler neticeyi doğurur, bu da Allah’ın iradesi ile olur. Allah sebebin neticeyi hâsıl etmemesini irade ederse, sebep neticeyi hâsıl edemez.
Alakalı Başlıklar