Sual
Bazı tarihçiler Sultan Hamid zamanında çok mektep kurulduğunu, ama bunların muvaffak olmadığını, verilen tahsilin kifayetsiz bulunduğunu söylüyor. Maarif politikasının ani değişmesi sebebiyle sistemin oturmadığını, bilhassa liyakatsiz muallimlerin bulunduğunu söylüyor. Kazım Karabekir de hatıratında bu meseleye temas ediyor. Ne dersiniz?
Cevap
Maarif ıslahatı, Sultan Hamid ile başlamış değildir. Sultan III. Mustafa devrine kadar uzanır. Bu sebeple sistemin oturmadığından bahsetmek yersizdir. Her ıslahatın aksayan cihetleri, her sistemin aksak tarafları olabilir. Mali imkânsızlıklar, siyasi ve sosyal şartlar bazı meseleler hâsıl etmiş olabilir. Ama bugün bile iyi kötü işleyen maarif sisteminin kurucusu Sultan Hamid’dir. Sultan Hamid’in maarifteki hizmetlerini inkâr edemeyenler, bu sefer böyle lekelemeye çalışıyorlar. Kazım Karabekir Sultan Abdülhamid’in şuurlu bir düşmanıdır; hatta öldürmeye bile teşebbüs ettiğini hatıralarında anlatıyor. Ona inanılır mı? Ben rüştiye mezunu insanlar gördüm, kültür ve edebleri ile bugünkü üniversite mezunlarını okutacak seviyede idiler.
Alakalı Başlıklar