Sual
“Şer’î hükümlerin delili dörttür: Birincisi sübûtu ve delili, kat’î olandır. Bununla, farz ve haram tahakkuk eder. İkincisi, sübûtu kat’î ve delîli zannî olandır. Üçüncüsü, sübûtu zannî ve delîli kat’î olandır. İşbu ikisi ile vâcib ve mekruh sabit olur. Dördüncüsü, sübûtu ve delîli zannî olanıdır. Bununla, sünnet, müstehab ve tenzîhen mekrûh sâbit olur.” Sübûtun veya delilin, kat’î veya zannî olması ne demektir?
Cevap
Sübûtun kat’î ve zannî olması onu rivayet edenlerin hâli ile alâkalıdır. Delâletin kat’î ve zannî olması, nassın açıkça o farz, haram, mekruh veya sünnete işaret ediyor olmasıdır. Yani nasstan açıkça o dinî hüküm anlaşılıyorsa, delâleti kat’î; değilse zannîdir. ‘Rabbin için namaz kıl ve hayvan boğazla’ âyetinin sübûtu kat’îdir; çünkü Kur’an âyetidir. Ama delâleti zannîdir. Hangi namaz ve hangi hayvan boğazlama olduğu beyan edilmemiştir. Onun için farzı değil, vâcibi veya sünneti bildirir.
Alakalı Başlıklar